Astımlı çocuklar için ailelerin bilmesi gerekenler ve alınması gereken önlemler

Astımlı çocukların yaklaşık yarısında 7 veya 15 yaş civarında hastalık belirtileri hafifliyor veya tamamen kayboluyor. Ancak bunu alerjik bünyenin tamamen normale dönmesi olarak düşünmemek gerekiyor çünkü ileri yaşlarda belirtilerin ortaya çıkma riski her zaman var. Çocukta kuru öksürük, nefes darlığı, göğüste tıkanıklık hissi, hırıltı, hışıltı, soluk alıp verirken ıslık sesi varsa, astımdan bahsediliyor. Peki çocuklarda astım ile ilgili ailelerin bilmesi gerekenler nelerdir? Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Füsun Soysal, Posta Gazetesi'nden Özgür Gökmen Çelenk'e anlattı.

Haberin Devamı

Astım, akciğerlerimizin içindeki hava yollarının yani bronşlarımızın çeşitli uyaranların etkisiyle daralmasına deniyor. Hava yollarındaki bu daralma, hava giriş çıkışını zorlaştırarak nefes darlığı şeklinde kendini gösteriyor.

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Füsun Soysal, astımın ailevi geçiş gösterdiğini belirtiyor. Alerjik hastalıkların tümünde olduğu gibi, alerjik astım da bazı ailelerde daha sık görülüyor. Alerjik hastalıklar aile bireylerinde değişik şekillerde ortaya çıkabiliyor. Örneğin ailenin bir ferdinde saman nezlesi, diğerinde astım şeklinde görülebiliyor. Sadece anne veya sadece babada alerjik hastalık olan bir çocukta alerjinin görülme riski yüzde 25 ancak hem annede hem babada varsa risk yüzde 50'ye çıkıyor.

Astım, her yaşta başlayabiliyor. Ancak büyük kısmı 10 yaşın altında ortaya çıkıyor. Astımlı çocukların yaklaşık yarısında 7 veya 15 yaş civarında hastalık belirtileri hafifliyor veya tamamen kayboluyor. Ancak bunu alerjik bünyenin tamamen normale dönmesi olarak düşünmeyin. İleri yaşlarda belirtilerin ortaya çıkma riski her zaman var. Astım çocukluk çağında erkeklerde daha fazla. İleri yaşlarda aradaki fark ortadan kalkıyor ve erişkin çağda kadınlarda daha sık görülüyor.

Haberin Devamı

Astım genetik ve çevresel faktörlerin birleşimiyle ortaya çıkan bir hastalık olduğundan, genetik faktörleri değiştirmek ya da ortadan kaldırmak mümkün değil. Ancak Ancak uygun korunma yöntemleri ve tedaviyle tamamen kontrol altına alınabiliyor. Çevresel faktörlerden korunmak ve bunları olabildiğince ortadan kaldırmak mümkün. Alerjenlerden uzak kalmak astımın kontrolünde en önemli etkenlerden biri. Bu şekilde astımın şiddetlenmesi engellenebiliyor, astım krizleri önlenebiliyor. Elbette, düzenli ve bilinçli bir tedavi de astımın kontrolünde çok önemli. Burada hekim-hasta ilişkisinin iyi olması, hastanın ve ailenin astımı iyi tanıması çok önemli.

Şişmanlık çocuklarda astım için bir risk faktörü evet, ancak bu, ‘Astım yalnızca şişman kişilerde görülür’ anlamına gelmiyor. Fakat kilo veren astımlı hastada belirtiler daha rahat kontrol altına alınıyor, akciğer fonksiyonları daha rahat düzeliyor.
Çocuklarda da hareket azlığı, kortizon kullanımı, spor yapamama ve arkasından gelecek fazla kilolar bir kısırdöngü yaratabiliyor.

Haberin Devamı

Astımlı kişinin spor yapmasında bir kısıtlama yok. Hastalara en çok yüzme ve su sporlarını öneriliyor Bu sporlar çocuklarda akciğer kapasitesini artırıyor. Ancak atletizm, futbol gibi sporları çok fazla önermiyoruz.

Astımlı çocuk beden eğitimi dersine katılabilir mi diye soracak olursanız, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Füsun Soysal, elbette diyor ve sözlerine şöyle devam ediyor:

Dersin hemen öncesinde, rahatlatıcı ilacını alan çocuk, rahat bir şekilde derse devam edebilir. Ama öğretmenin çocuğun hastalığı hakkında bilgilendirilmesi önemli.

Astım mesleğe bağlı ortaya çıkabilen bir hastalık.

Mesleksel astım görülen çalışanlar

Kuaförler
Boyacılar
Fırıncılar
Çftçiler
Hayvancılıkla uğraşanlar
Biyolojik maddelerle çalışanlar
Laborantlar
Deterjan sanayinde çalışanlar
Kimyagerler
Lastik eldiven kullananlar
Gıda sektöründe çalışanlar
Marangozlar
Keresteciler

Bu anlamda meslek seçimi de çocuklarda astım için önemli. Çünkü çocuklarda astım kontrolünde alerjenden, her türlü toz, koku ve dumandan uzak durmak çok önemli. Buna dikkat edilmediğinde ilaçlar düzenli kullanılsa bile hastalığın kontrol edilmesi güçleşir.

Haberin Devamı

Alerjik astımın en önemli tetikleyicilerinden biri nemli ortamlarda üreyen küf mantarları. Bu nedenle nemli ortamlar astımlı hasta için uygun değil. Küf mantarları güneş görmeyen karanlık ortamları sever. Özellikle banyo, bodrum, ıslak çamaşırlar, ıslak halı ve kilimler küflerin üremeleri için uygun yerler.-

Astımlı kişinin yaşadığı evde nem belli bir oranda olmalı.
Ev içinde nemi artıracağı için çamaşır kurutulmamalı.
Yine yemek ve banyo buharı evin içine dağıldığında nem artacağı için ev iyi havalandırılmalı
Yemek pişerken aspiratör kullanılmalı.
Banyo kuru tutulmalı.
Nemli duvar kağıtlarının değiştirilmeli.

Çocukta alerjiyi tetikleyebilecek her türlü etkenden uzak durun.
Polenlerin arttığı mevsimlerde, özellikle polenlerin yoğun olduğu sabah saatlerinde evin kapı ve pencerelerini kapalı tutun.
Uzun süre dışarıda kalmayın.
Evde hayvan beslemeyin.
Evde sigara içilmesini engelleyin.
Ev ve arabanızda parfüm ya da koku veren spreyler kullanmayın.
Yatak odanızda duvardan duvara halı, kadife perde, yün yorgan kullanmayın.
Ev içinde çamaşır kurutmayın.
Evinizi çok iyi havalandırın.
Sentetik yatak malzemeleri kullanın.
Hava ve ani ısı değişiminden kaçının.
Tozlu, dumanlı ortamlarda bulunmayın.