Boyun eğriliği kist belirtisi olabilir mi?

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Feryal Gün Soysal, çocuklarda boyun eğriliğinin (tortikolis) sebeplerini, belirtilerini ve tedavisini sizler için anlattı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Vücudun içinde sessizce gelişen birçok sağlık durumunun aksine, tortikolis dışarıdan görülmesi kolaydır. Çocuğunuzun başı ısrarla bir tarafa eğildiğinde bunu anlayabilirsiniz.

Tortikolis ne zaman ortaya çıkar?

Genel olarak, tortikolis doğuştan (doğumda mevcut) veya edinsel (daha sonra bebeklik veya çocuklukta ortaya çıkan) olarak sınıflandırılır. Açık farkla en yaygın tip konjenital müsküler tortikolistir. Çocuklar doğduklarında buna sahip olsalar da, ebeveynler baş hareketleri üzerinde daha fazla kontrol kazanmaya başladıkları için çocuklar birkaç haftalık olana kadar bunu fark etmeyebilirler.

Konjenital müsküler tortikolis

Konjenital müsküler tortikolis, özellikle erken başlandığında fizik tedaviye çok iyi yanıt verir. Bazen kafa ve yüz şeklinde asimetrinin olduğu yaygın ve tedavi edilebilir bir durum olan plagiosefali ile ilişkilidir. Bunun nedeni, yerçekimi kuvvetlerinin bebeğin eğik kafasına eşit olmayan bir şekilde çekilmesi ve kafatasının veya yüzün bir tarafında düzleştirilmiş bir görünüme neden olmasıdır.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Edinilmiş tortikolis

Edinilmiş tortikolis tipik olarak çocukluğun ilk dört ila altı ayında veya daha sonra ortaya çıkar. Hızlı veya yavaş gelebilir. Konjenital müsküler tortikolisin aksine, kazanılmış tortikolis ile birlikte genellikle yüz asimetrisi yoktur.

Edinilmiş tortikolis iyi huylu (ciddi değil) veya daha ciddi sağlık sorunlarının bir işareti olabilir. Sebepler çok farklı olabileceğinden, çocuğunuzun uygun bakım ve tedaviyi alabilmesi için hızlı hareket etmek çok önemlidir.

Çocuklarda baş ve boyun kitleleri olarak farklı lezyonlar ortaya çıkabilir. Bunlardan ilki yenidoğanlarda görülen ve tortikolis denilen boyun eğriliğine neden olan kitlelerdir. Boynun sağ ya da sol tarafında uzanan kaslar üzerinde bir şişlik bulunması, boynun tutulan tarafa doğru eğriliği ve aynı taraf yüzün diğerine göre kısmen küçük yani asimetrik olduğunun fark edilmesiyle ortaya çıkar.

Tortikolis belirtileri nelerdir?

Konjenital müsküler tortikoliste; çocuğun baş ve boyunda sınırlı bir hareket aralığı vardır. Çene diğer yana yatırılırken baş bir tarafa yatırılır. Bazen sternokleidomastoid (SCM) kasında küçük, bezelye büyüklüğünde bir yumru veya kist bulunur. Plajiyosefaliyi gösteren baş ve yüz asimetrileri de mevcut olabilir. Kalça displazisi gibi kas-iskelet sistemi sorunları bazen mevcuttur.
Edinilmiş tortikoliste; baş ve boyunda sınırlı hareket açıklığı vardır. Çene diğer yana yatırılırken baş bir tarafa yatırılır.
İyi huylu paroksismal tortikolis adı verilen bir durumla, tekrarlayan baş eğme atakları veya “saldırıları” olabilir; genellikle bu ataklara kusma, sinirlilik ve/veya uyuşukluk gibi başka semptomlar eşlik eder. Ek semptomlar tortikolisin nedenine göre değişir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Sebepleri nelerdir?

Farklı tortikolis türleri olduğundan, çocuğunuzun mümkün olan en kısa sürede uygun bakım ve tedaviyi alabilmesi için kök nedenini bilmek önemlidir.

Pediatrik tortikolisin en yaygın şekli olan konjenital müsküler tortikolisli çocuklar için SCM kası kısalır ve kasılır. SCM kası boynun her iki yanında uzanır ve başın yanlara ve yukarı aşağı hareketini kontrol eder. SCM kasının kasılmasının ve çocuğunuzun kafasının bir tarafa eğilmesine neden olmasının birkaç yaygın nedeni vardır: Bebeğinizin doğumdan önce anne rahmine nasıl yerleştirildiği, SCM kasının anormal gelişimi, doğum sırasında kas travması veya hasarıdır.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Konjenital kemik anormallikleri, boyun kenarı boyunca uzanan doğuştan deri ağları, kemik büyüme bozukluğu, kol ve bacakların uzun kemiklerinde kemik ve kıkırdak gelişimini etkileyen bir hastalık olan çoklu epifiz displazisi, vücudun şeker moleküllerini parçalamasını engelleyen kalıtsal bir metabolik bozukluk, hafif (genellikle viral) bir enfeksiyon, baş ve boyunda küçük travma, gastroözofageal reflü (GERD), boyunda solunum ve yumuşak doku enfeksiyonları, servikal omurgadaki anormallikler, görme sorunları (oküler tortikolis), bazı ilaçlara anormal reaksiyon (distonik reaksiyon) ve spasmus nutans (kontrolsüz göz hareketleriyle birlikte başın sallanmasına neden olan genellikle iyi huylu bir durum) olarak sıralanabilir.

Nasıl tedavi edilir?

Boyun eğriliğinin tedavi şekli için sorunun tam teşhis edilmesi çok önemlidir.

Konjenital müsküler tortikolis, genellikle birkaç ay içinde fizik tedavi programlarına çok iyi yanıt verir. Fizik tedavinin yanıt vermediği durumlarda ise günübirlik cerrahi müdahalelerin yapılması gerekebilir. Cerrahi tedavi; uygun yapılmayan konservatif tedavi sonucu kısa kas ve ilerleyici yüz asimetrisi gelişen ve bir yaşını geçmiş hastalarda 12-15 aylıkken yapılır.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Bunun dışında baş boyun bölgesinin orta hattında tiroglossal kist denilen dil köküne kadar uzanan kistik lezyonlar da görülebilir. Çoğunlukla boyun orta hatta küçük bir şişlik dışında bulgu vermez ancak iltihap kaparsa kitle üzerinde kızarıklık, ağrı, kitlede büyüme ve kitleden akıntı olabilir. Çok nadir olarak yutkunma ve solunum güçlüğüne neden olabilir. Küçük ve basit bir cerrahi girişimle kistik lezyonunun çıkarılması gerekir.

Brankial kistler, boyun yan kısımlarda şişlikler şeklinde kendini belli eden iyi huylu, sert kitlelerdir. Tanısı konulduktan sonra uygun cerrahi yöntemlerle tedavisi sağlanabilmektedir. Bunların dışında boyun lezyonları olarak tiroide ait lezyonlar da ortaya çıkabilir. Hemanjiom ya da lenfanjiom gibi içinde kan yumakları ya da sıvı olan büyük kitleler oluşturan lezyonlar da oluşabilir. Tüm bunlar çocuk doktoru tarafından tanısı konulduktan sonra çocuk cerrahı tarafından tedavileri planlanabilecek hastalıklar arasındadır.