SON DAKİKA
Astigmat Nedir? Astigmat Belirtileri Nelerdir? Nedenleri ve Tedavileri
Astigmat, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde bulanık görme, baş ağrısı ve gece görüş zorluklarına neden olabilen yaygın bir göz bozukluğudur. Erken teşhis ve uygun tedavi ile yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir.
Göz hastalıusurukları arasında sık rastlanan bir kırma k olan astigmat, kornea veya lens yüzeyindeki düzensiz eğrilikten kaynaklanır. Genellikle doğuştan gelen bu görme sorunu, net görüşü engelleyerek hem uzak hem de yakın mesafelerde bulanıklığa neden olur. Astigmat, yalnız başına görülebileceği gibi miyop ya da hipermetrop ile birlikte de ortaya çıkabilir. Belirtileri fark edilmediğinde günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir.
Astigmat, özellikle odaklanma gerektiren aktivitelerde belirgin hale gelen görme bozukluklarına yol açar. En yaygın belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Yakın ve uzak mesafede bulanık görme
- Göz yorgunluğu ve batma hissi
- Gece araba kullanırken zorlanma
- Işıklara karşı hassasiyet ve parlamalar
- Sürekli göz kısmak
- Baş ağrısı ve odaklanma zorluğu
Bu belirtiler, çoğu zaman fark edilmez ve yorgunluk gibi başka nedenlere bağlanabilir. Ancak düzenli göz muayenesiyle astigmat kolayca teşhis edilebilir.
Astigmatın şiddeti, diyoptri cinsinden ölçülür ve üç ana kategoriye ayrılır:
Düşük Derece (0.25 - 1.00 diyoptri): Hafif görme sorunları ve göz yorgunluğu
Orta Derece (1.00 - 2.00 diyoptri): Daha belirgin bulanıklık ve baş ağrısı
Yüksek Derece (2.00 diyoptri ve üzeri): Ciddi görme bozuklukları ve çarpık görüntüler
Görme kalitesini artırmak için uygun tedavi seçeneği, astigmatın derecesine göre belirlenir.
Astigmat Türleri Nelerdir?
Astigmat, oluşum yerine ve odaklanma biçimine göre iki ana grupta incelenir:
1. Yapısal Türleri:
Korneal Astigmat: Kornea yüzeyindeki şekil bozukluğuna bağlıdır. En yaygın astigmat türüdür.
Lentiküler Astigmat: Göz içi merceğin düzensiz yapısından kaynaklanır.
2. Kırılma Kusurlarına Göre Türleri:
Basit Astigmat: Işık yalnızca bir eksende kırılır (miyopik veya hipermetropik).
Bileşik Astigmat: Her iki eksende de kırma kusuru bulunur.
Karma Astigmat: Işık, bir eksende retina önüne, diğerinde arkasına odaklanır.
Astigmat, büyük oranda genetik faktörlere bağlı olarak gelişir. Ancak diğer bazı nedenler de bu soruna yol açabilir:
- Kalıtsal kornea eğrilikleri
- Göz yaralanmaları ve cerrahiler
- Keratokonus gibi kornea hastalıkları
- İleri yaşa bağlı değişiklikler
- Göz yapısındaki doğuştan gelen bozukluklar
Özellikle keratokonus, astigmatın ilerlemesine yol açabilecek ciddi bir risk faktörüdür.
Astigmat Nasıl Tedavi Edilir?
Astigmat tedavisinde bireyin görme derecesine ve yaşam tarzına göre farklı yöntemler tercih edilebilir:
Gözlük: En yaygın ve basit çözümdür. Özellikle çocuklar için ilk tercih edilir.
Kontakt Lens: Daha net bir görüş sağlar, ancak düzenli hijyen ve kullanım dikkat gerektirir.
Lazer Tedavisi (LASIK, PRK): Kalıcı çözüm arayan yetişkin bireylerde uygulanabilir. Kornea şekli uygun olan kişilerde etkili sonuç verir.
Gözlük veya lensle düzelmeyen, yüksek derece astigmatlarda ise cerrahi yöntemler önerilir.