SON DAKİKA
Beslenme alışkanlıkları ruh sağlığını etkiliyor! Mutluluk kaynağı besinler
Gün içerisinde kendinizi mutsuz hissediyorsanız, depresif bir ruh hali içindeyseniz, sebepsiz yere geriliyorsanız ya da stres kat sayınız artıyorsa dikkat! Buğra Adil Buyrukçu yazdı...
Çünkü ruh halinizi düzene sokan ve mutluluğunuzu teşvik etmeye yardımcı olan dört temel hormonu aktive etme ve beslenme tarzınızı değiştirme zamanınız gelmiş demektir. Çünkü duygu durumlarımızın değişmesinde 4 hormonumuzun etkisi büyük. Mesela endorfin hormonunuz eksikse kendinizi stresli, dopamin eksikliği varsa unutkan hisseder, oksitosin eksikse yalnızlık duygusuyla baş başa kalırsınız.
Serotonin hormonu eksikse de depresif bir ruh hali içine girersiniz. Bu nedenle daha mutlu bir yaşam sürebilmek için bu dört önemli hormonun vücudumuzda yeterli miktarda salgılandığından emin olmamız gerekir. Beslenme konusu ise ruh sağlığımız üzerinde çift yönlü bir etkiye sahiptir. Beslenme şeklimiz, ruh sağlığımızı etkilerken, ruh sağlığımız da beslenme tercihlerimizi değiştirebilir.
Gün içerisinde tükettiğiniz besinlerin beden sağlığınız kadar ruh sağlığınız üzerinde de söz sahibi olduğunu biliyor muydunuz? Yani yediğiniz her şey, sizin mutlu ya da mutsuz olacağınıza karar verebiliyor. Nasıl mı?
Mesela, kısa vadede geçici mutluluk veren basit karbonhidratlar ve şekerli gıdalar tüketmek, her ne kadar anlık olarak sizi rahatlatsa da uzun vadede ruh sağlığınızın bozulmasına neden olabiliyor.
Yapılan araştırmalara göre; insanlar, stres ile karşılaştıkları zamanlarda genellikle zararlı yiyeceklere yöneliyor. Bu süreç içinde daha fazla kahve tüketiyor, su içmeyi ihmal ediyor, fast food tarzı besleniyor ve tatlı tüketimini artırmak gibi hatalı seçimler yapıyor. Bu durum, o an için size bir keyif yaşatsa da uzun vadede mutsuzluğunuzun sebebi olabiliyor. Ancak bu durumu tersine çevirebilir, sağlıklı besinler tüketerek, stres ve mutsuzluk ile baş edebilirsiniz.
Gün içerisinde doğru besinler tüketerek, stresle başa çıkabilir, mutsuz ve depresif ruh halinizi iyileştirebilirsiniz. Çünkü beslenme şeklinizle hem mutluluk hormonlarını aktive edebilir hem de bağırsak sağlığınızı koruyarak, ruh halinizi düzeltebilirsiniz. Çünkü mutluluk gerçekten içimizde saklı... Hadi gelin bu özel hormonlarımızı biraz daha yakından tanıyalım. Adını en çok duyduğunuz mutluluk hormonlarından biri serotonindir.
Eksikliği, uykusuzluk, yeme bozukluğu, depresyon, migren, karamsarlık, öfke ve depresif bir ruh halini beraberinde getirir. Yani serotonin olmadan neşemiz de eksilir. Ancak mutluluk veren besinleri tüketerek vücuttaki serotonin miktarını artırmak mümkündür.
Çikolata, peynir ve yumurta gibi triptofan içeren gıdalar; muz, çilek gibi meyveler, uskumru, sardalya, palamut gibi balıklar ile badem, ceviz, kabak çekirdeği ve keten tohumu gibi besinler tüketmek, bu hormonu dengelemenize yardımcı olacaktır.
Vücudumuzun kendi ürettiği bir ağrı kesici hormonu olan endorfin, ruh halimiz üzerinde ciddi söz sahibi olan hormondur. Bu hormonun eksikliğinde ise kişi; stresli, gergin ve isteksiz bir ruh haline bürünür. Vücudunda yeterli oranda endorfin bulunan kişiler ise tam tersi neşeli, rahat ve pozitiftir.
Endorfin hormonunu dengelemek için güneşe çıkmak, sporla uğraşmak, meditasyon ve nefes egzersizleri yapmak işe yarar. Bunun yanı sıra günlük beslenmenize çilek, muz, bitter çikolata ve dondurmayı eklemenizi öneririm. Ancak bitter çikolata ve dondurmayı kilo kontrolü için ölçülü bir şekilde tüketmeyi unutmayın. Aşk hormonu olarak da bilinen oksitosin de mutluluk veya mutsuzluk kaynağı olabiliyor.
Eksikliği durumunda kişide yalnızlık ve sevgisizlik hissinin yanı sıra huzursuz bir ruh hali ortaya çıkabiliyor. Bu hormonu kırmızı et, balık, tavuk, yumurta, süt ve süt ürünleri, fasulye, mercimek gibi bakliyatlar, Omega-3 içeren sardalye, ton ve somon balıkları ile kuruyemişlerle dengeleyebilirsiniz. Ayrıca özellikle yeşil yapraklı sebzeler ile muz, elma, çilek gibi meyveler ile bitter çikolata da işe yarayacaktır.
Duygusal tepkilerin ve eylemlerin kontrolünde önemli bir rol oynayan dopamin hormonunun eksikliği birçok mental hastalığın ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor. Bu nedenle oldukça önemli bir hormon. Vücudunuzda yeterli düzeyde dopamin salgılandığında kendinizi keyifli, hayata bağlı ve mutlu hissedersiniz. Eksikliğinde ise üşengeç, unutkan ve sıkılgan bir ruh haline bürünürsünüz. Beslenme listenizde dopamin salgılamanıza destek olacak gıdalara yer vererek, bu güzel ilkbahar aylarının tadını çok daha iyi bir şekilde çıkarmayı sağlayabilirsiniz.
İşte mini bir liste:
Balık: Somon, levrek, ton balığı, sardalya
Kırmızı et: Sığır ve kuzu eti
Beyaz et: Hindi, tavuk,
Meyveler: Çilek, yaban mersini, karpuz, elma, muz, avokado, portakal
Sebzeler: Brokoli, karnabahar, ıspanak, havuç
Süt ürünleri: Yumurta ve peynir çeşitleri
Kuruyemiş: Ceviz
Baklagiller: Fasulye, nohut, mercimek
Bitter çikolata