Türkiye’de yılda 15 milyon tarama yapılıyor: Bilgisayarlı tomografi kanser riskini artırıyor mu?

Yapılan bir araştırmaya göre, bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları 20 kanserden birine neden olabiliyor ve bu risk küçük çocuklarda artıyor. Uzmanlar gerekli durumlarda hayati önem taşıyan bilgisayarlı tomografinin, özellikle çocuklar ve riskli gruplar üzerinde ise kanser riskini artırabildiğini söylüyor.

Haberin Devamı

/

BT taramaları, vücudun ayrıntılı iç resimlerini oluşturmak için X-ışınlarını kullanır. Milyonlarca kişi her sene sağlık sistemleri, kaza sonrası iç yaralanmaları değerlendirmek, kanser, felç, kırık kemikler gibi durumları teşhis etmek veya tedavilerin etkinliğini izlemek gibi nedenlerle taramaya giriyor.

'Türkiye'de yılda 10-15 milyon tarama yapılıyor'

/

Radyoloji Uzmanı Dr. Onur Aksoy, Türkiye’de tarama oranının çok daha yüksek olduğunu söyledi, “Sağlık Bakanlığı’nın açık ve güncel bir verisi olmasa da yapılan çalışmalara göre; Türkiye'de yılda yaklaşık 10 ila 15 milyon BT taraması yapıldığı tahmin ediliyor. Bu sayı son yıllarda hem tanısal hem de kontrol amaçlı tetkiklerde BT kullanımının artmasıyla yükselmiş durumda. Karşılaştırmak gerekirse, İngiltere’de 5 milyon olan sayı, Türkiye’de nüfusa oranla daha yüksek seyrediyor” dedi.

Haberin Devamı

Bilgisayarlı taramanın riski ne?

/

Hürriyet'te yer alan habere göre Kaliforniya Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, taramaların akciğer, göğüs ve diğer kanser türlerine yol açabileceğini ve bebekler için riskin on kat arttığını ortaya koydu. Bilgisayarlı tomografi taramalarında kanser riskinin, alkol tüketimi ve aşırı vücut ağırlığıyla aynı olduğu tahmin ediliyor.

/

Yeni araştırma, ABD'de 2023 yılında gerçekleştirilen 93 milyon BT taramasından yaklaşık 103.000 kanser beklendiğini ortaya koydu. Bu rakam, önceki tahminlerden yaklaşık üç ila dört kat daha fazla.Aşırı radyasyona bağlı olarak ortaya çıkması öngörülen kanserler arasında akciğer, kolon, lösemi, mesane, meme ve tiroid yer alıyor.

Haberin Devamı

Taramanın fayda ve riskleri dikkatli değerlendirilmeli

/

Dr. Onur Aksoy, “BT taramaları yüksek çözünürlüklü görüntüler sağlar; ancak iyonizan radyasyon içerir ve bu hücre DNA’sına zarar verebilir” dedi ve BT taramalarının kanser riskini artırıp artırmadığı konusunu şöyle detaylandırdı:'Özellikle çocuklar ve bebekler gelişmekte olan dokular nedeniyle radyasyona karşı daha hassastır. Gereksiz BT uygulamaları, riskin katlanmasına neden olabilir. Yılda birden fazla yüksek doz radyasyona maruz kalmak, özellikle göğüs, akciğer, tiroid ve lösemi gibi kanserlerin riskini artırabilir. Ancak burada altı çizilmesi gereken nokta şu: Risk, BT’nin bilinçsiz ve gereksiz kullanımında artar. Doğru hasta, doğru zamanda, doğru endikasyonla değerlendirildiğinde BT'nin yararı çok daha fazladır.'