Sedimantasyon, sıklıkla karşılaşılan tıbbi kavramlardan biridir. Sağlıklı bir bireyde kanda bulunması gereken sedimantasyon değerinin belirli bir aralığı vardır. Kandaki sedimantasyon değerinin ortalama aralığın altında veya üstünde olması durumları insan vücudunda çeşitli sorunların ortaya çıkmasına sebep olur.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Sedimantasyon Nedir?

Sedimantasyon, bağışıklık sistemi hastalıklarının tespit edilmesi ve vücuttaki iltihabın anlaşılması için kullanılan bir kan değeridir. Sedimantasyon genellikle; SED oranı, ESR ya da Sedim gibi farklı kısaltmalar yardımıyla ifade edilir.

Sedimantasyon değeri, kan değerlerinin incelenmesiyle anlaşılır. Test tüpündeki kırmızı kan hücrelerinin tüpün dibine düşmesiyle sedimantasyon değeri tespit edilir. Kandaki iltihaplanmanın artması sedimantasyon değerinin de yükselmesine sebep olur. Yani tüpte gerçekleşen çökelme oranı ne kadar fazla olursa, kandaki iltihaplanma ve bireydeki hastalık seviyesi de o kadar fazla olur. Bu nedenle sedimantasyon oranının düşük olması bireylerdeki hastalık seviyesinin de düşük olması anlamına gelir.

Vücutta iltihaplanma tarzında gelişen hastalıklar kandaki kırmızı kan hücrelerinin ağırlaşarak çökmesine sebep olurlar. Kandaki anormal proteinler sebebiyle ağırlaşarak dibe çöken kırmızı kan hücrelerinin oranının fazla olması sedimantasyon oranının da fazla olmasını sağlar.

Kandaki Sedimantasyon Değeri Kaç Olmalıdır?

Kandaki sedimantasyon değerleri ölçülürken kullanılan ideal bir aralık vardır. Bireylerdeki sedimantasyon oranının bu ideal değerlerden fazla olması iltihaplanma ve hastalık seviyesinin de fazla olduğu anlamına gelir. Sedimantasyon değerinin kadınlarda 8, erkeklerde 5 olması beklenir. Sedimantasyon hızı ise, yaşlılarda biraz daha yüksek olabilir. Sağlıklı bireylerin sahip olmaları gereken ideal sedimantasyon hızları aşağıdaki gibidir:

50 yaşından büyük kadınlarda, 0 - 30 mm/saat
50 yaşından büyük erkeklerde, 0 - 20 mm/saat
50 yaşından küçük kadınlarda, 0 - 20 mm/saat
50 yaşından küçük erkeklerde, 0 - 15 mm/saat
Çocuklarda, 0 - 10 mm/saat
Yeni doğan bebeklerde ise, 0 - 2 mm/saat

Sedimantasyon Yüksekliği ve Sedimantasyon Düşüklüğü Nedir?

Sedimantasyon yüksekliği, vücuttaki iltihaplanma oranının yüksekliğini belirten bir değerdir. Bu iltihaplanma çeşitli hastalıklar sebebiyle oluşabilir. İltihaplanma kısa süreli akut veya uzun süreli kronik şekilde ortaya çıkabilir. Sedimantasyon düşüklüğü ise, vücutta herhangi bir iltihaplanma bulunmadığını gösteren değerdir. Ancak vücutta gelişen her hastalık iltihaplanma şeklinde ortaya çıkmaz. Karaciğere bağlı hastalıklar, yüksek kan şekeri ve böbrek hastalıkları gibi hastalıkların pek çoğu kandaki sedimantasyon değerinin yükselmesine sebep olmaz.

Sedimantasyon hızı, yeni doğan bebeklerde çok düşük olabilen bir değerdir. Bu değerin yaşlılarda daha yüksek olması normaldir. Viral hastalıklar veya polistemi gibi kan yapımının arttığı durumlarda da sedimantasyon hızının yavaşlaması beklenir. Kullanılan bazı ilaçlar da sedimantasyon değerlerinde ve hızında bazı değişikliklere sebep olabilir. Bu nedenle bu konuyla ilgili detaylı incelemenin uzman hekimler tarafından gerçekleştirilmesi gereklidir.

Sedimantasyon Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?

Sedimantasyon yüksekliği durumu uzman bir dahiliye hekim tarafından ölçülen kan değerleri sonucunda anlaşılan bir durumdur. Kapsamlı testler sonucu, vücutta sedimantasyon yüksekliğine sebep olan hastalık veya iltihap bulunması halinde uzman doktorun da önerisiyle öncelikle bu hastalıkların veya iltihapların tedavisine başlanır. Hastalığın ve iltihabın tedavi edilmesi kandaki sedimantasyon değerinin de ideal seviyeye gerilemesini sağlar.

Tıbbi müdahalelerin yanında kandaki sedimantasyon oranı yüksek olan kişilerin günlük hayatlarında uygulayabilecekleri bazı tedavi yöntemleri bulunur. Bu yöntemler arasında; düzenli spor yapmak, bol sıvı tüketmek, Omega 3 ve Omega 6 bakımından zengin besinlerle beslenmek, uyku alışkanlıklarını düzene sokmak ve limon, soğan, sarımsak, zencefil, zerdeçal gibi iltihap giderici besinler tüketmek bulunur. Düzenli bir hayata sahip olmak ve yeme içme alışkanlıklarını sağlıklı hale getirmek vücutta oluşacak iltihaplanma ve hastalıklara engel olabilir.