Kars'a gittiğinizde mutlaka görmeniz gereken yerler

Özellikle kış turizmiyle adını duyuran Kars, bu yıl da popüler tatil yerlerinin başında geliyor. Hem doğal yapısı, hem binlerce yıllık tarihi, hem de kayak turizmi dolayısıyla yerli ve yabancı turistlerin oldukça ilgi gösterdiği bölgede görmeniz gereken tarihi ve doğal yerleri sizler için derledik.

Haberin Devamı

Abughamrents (Polatoğlu) Kilisesi

Ani Ören Yeri'nin kuzeybatısında Bostanlar deresinin üzerindeki surlara yakın plato üzerinde kurulan kilise M.S. 980 yılında Prens Pahlavuni tarafından yaptırılmıştır. Silindirik bir yapıya sahip olan kilise sekizgen kubbeli olup kubbenin temeli derin yüzeyi ayıran birbirine geçmiş ince sütunların desteklediği 6 kenar sütun üzerinde durmaktadır.

Genç Kızlar Kilisesi

Türkiye Ermenistan sınırını ayıran Arpaçay Nehri Vadisinin batı yanında bulunan kilise ören yerine ulaşan kervan yolunun başlangıç noktasında inşa edilmiştir. Mimari yapısı ve süslemeleri dikkate alındığında 13. yüzyılın karakteristik özelliğini taşıyan kilise silindirik bir plana sahip olup üzerindeki kubbe çadır görünümündedir.

Haberin Devamı

Fethiye Camisi

Ortakapı mahallesinde bulunan Fethiye Camii 19. yüzyıl sonlarında Ruslar tarafından Baltık Mimari tarzında kilise olarak yaptırılmış olup bina Cumhuriyetin ilk yıllarından sonra Kapalı Spor Salonu olarak kullanılmış 1985 yılında ise camiye çevrilmiştir.

Selçuklu Kervansarayı

Ani Ören Yeri'nin merkezinde yer alan kervansaray 12. yüzyıl başlarında yapılmış olup ören yeri içerisinde bulunan ana cadde üzerinde inşa edilmiştir. Kervansarayın taç kapısı süslemeleri orijinal Selçuklu mimarisini yansıtmaktadır. Kervansaray 10. yüzyılda inşa edilen Arekletos Kilisesi ile daha sonra birleştirilerek yapılmıştır.

Haberin Devamı

Ani Şehir Surları

Kurulduğu arazi üzerine uyumu sağlamak amacıyla üçgenimsi bir şekilde inşa edilen surların yedi giriş kapısı mevcut olup, bu kapıların en önemlileri Aslanlı Kapı, Kars Kapısı, Sarnıçlı Kapılardır. Şehrin surları uzun kuşatmalara dayanıklı hale getirmek için surlar arasına yapılan destekleme kuleleri aynı zamanda erzak ve tahıl deposu olarak kullanılmıştır. Arazinin eğimine göre yer yer sekiz metre yüksekliğe kadar ulaşan surlar M.S.967-989 tarihlerinde iki sur sistemi olarak yapılmış, son sur sistemi Selçukluların fethinden sonra 1064-1065 tarihlerinde yaptırılmıştır. Surların iç ve dış cephelerinde haç motifleri, aslan ve yılan kabartmalı rölyefler, kitabeler ve çini süslemeler mevcuttur. Ören yerinin ana giriş kapısı olan aslanlı kapı iki büyük giriş kapısından oluşmaktadır. Kale surları kırmızı, sarı renkli tüf taşından yer yer iki, yer yerde üç sıra halinde kireç kaynatması Horasan harcı ile yapılmıştır. Kurulduğu arazi üzerine uyumu sağlamak amacıyla üçgenimsi bir şekilde inşa edilen surlar yedi giriş kapısına sahiptir. Bu giriş kapıları Uğurun Kapı, Kars Kapısı, Aslanlı Kapı, Sarnıçlı Kapı, Acemağılı Kapısı ve Mığmığ Deresi Kapısıdır. Şehrin Arpaçay nehrine uzayan batı istikametindeki Bostanlar Deresi ile doğu istikametindeki Mığmığ Deresi üzerinde yükselen sarp kayalıklar doğal bir koruma sağladığından bu istikamette inşa edilen surlar tek sıra halinde arazinin yapısına göre daha basit bir sistemle yapılmıştır. Buna karşılık yavşan düzü ve cirit düzüne bakan surlar çok müstahkem olarak inşa edilmiştir. Muhtemel düşman saldırılarının bu yönden geleceği hesaba katılarak inşa edilen surlar çift sıra veya üç sıra sistemiyle yapılmıştır. Surları uzun kuşatmalara dayanıklı hale getirmek için arasına yapılan destekleme kuleleri aynı zamanda erzak ve tahıl depoları olarak kullanılmıştır. Surlar arazinin yapısına göre 19 metre yüksekliğinde yapılmış olup, sur duvarları üzerine haç motifleri, Aslan ve Yılan kabartmaları ile çini süslemeleri yapılmıştır. Şehrin kuzey-doğu istikametindeki Cirit düzündeki Bostanlar Deresine inen yamaca kadar olan kısımdaki surların önüne geniş ve derin bir hendek sistemi de yapılarak surların savunması güçlendirilmiştir. Özellikle Gürcü, Moğol istilalarından zarar gören surların önemli bir kısmı halen ayaktadır.

Kuyucuk Kuş Cenneti

Kars İlinin doğal değerinden biri olan Kuyucuk gölü 182 kuş çeşidi ile dünyanın birçok yerinden ziyaretçi akınına uğramaktadır. “Kuyucuk Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası 2009 yılında Ülkemizin 13. Ramsar (Uluslar arası öneme sahip sulak alanlar) alanı olarak ilan edilmiştir. Kuyucuk Gölü,Çalı Gölü ve Balık Gölü Kuş Alanı Kars İli sınırları içinde bulunmaktadır.

Haberin Devamı

Aziz Prkitch (Keçeli) Kilisesi

Ani ören yerinin güney doğusunda büyük katedrale yakın bir noktada inşa edilmiş olan kilisenin yarısı sonradan yıkılmıştır. Kilise M.S. 1036 yılında yapılmış olup zemini daire planlıdır. 1036 yılında kral III. Sembat tarafından yaptırılan kilise 1291 ve 1342 yıllarında Atabekler tarafından restore ettirilmiştir. 1930’lu yıllarda ise bir yıldırım düşmesi sonucu kilisenin yarısı yıkılmıştır.

Tigran Honents (Resimli) Kilisesi

Ani Ören Yerinin kuzey doğusundaki Mığmığ deresinin Arpaçay Nehrine karıştığı yer üzerinde yükselen seki biçimindeki bir arazi üzerine kurulan kilise 1215 yılında Anılı bir tüccar olan Tigran Honents tarafından inşa ettirilmiştir. Bu kilise özellikle iç mekanındaki fresklerle dikkat çekicidir. Kilisenin iç cephe duvarları ile kubbe kısmında Hz. İsa’nın doğumundan ölümüne kadar geçen olayları sembolize eden freskler mevcuttur.

Haberin Devamı

Ebü'l Muammeran Camisi

Selçuklu sultanı Alpaslan’ın 1064 tarihinde Anı Şehrini fethetmesinden sonra şehrin idaresini Şeddatlı beyliğine bırakmıştır. Şeddadi sülalesinde ilk Anı beyi olan Ebû’l Manuçehr’in oğlu Ebû’l Muammeran babasının ölümünde sonra Anı beyliğine geçince şehirde yaptırdığı imar faaliyetleri kapsamında kendi adını taşıyan Ebû’l Muammeran camiini de yaptırmıştır. Ören yerindeki ayakta kalmış tek cami olan Ebû’l Manuçehr camisinin planına benzer bir plana sahip olan Ebû’l Muammeran camisinin minaresi de Manuçehr camisinin sekizgen minaresi ile aynı mimari özelliklere sahiptir. 18.yüzyılda bölgeyi gezen seyyahların yaptığı Muammeran Camisi gravüründe cami minaresinin Manuçehr camisinin minaresinde daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Şehrin antik yolu üzerinde inşa edilen camisinin 19.yüzyılda kırılarak tahrip edilen M.S. 1199 Hicri tarihli kitabesinde şehre gelen ticaret kervanlarının uyması gereken kurallar belirtilmiştir. Ebû’l Muammeran Camisi 1917 yılında tamamen yıkılmış, günümüze cami minaresinin yıkık bir bölümü ulaşabilmiştir.

Sarıkamış Kız Turizmi Merkezi

Ülkemizde birçok gelişmiş kayak merkezi bulunmakta ve her geçen yıl bu merkezlere ilgi giderek artmaktadır. Doğal pistleriyle kış turizmi ve kış sporları açısından çok uygun bir yer olan Sarıkamış Kayak Merkezi de günden güne bilinirliği artan kayak merkezlerinden olmakla birlikte, sahip olduğu özellikler ve ayrıcalıklar açısından yeterince tanınırlığı oluşmamıştır. Ülkemizin 1. derece öncelikli 5 merkezinden biri olan Sarıkamış Kayak Merkezi, çevresi ünlü sarıçam ormanlarıyla kaplı, 2200-2900 m. yükseklik gösteren bir plato üzerinde yer alır. Saatte 2400 kişi kapasiteli, bilgisayar donanımlı telesiyej sistemi ile Türkiye'nin en gelişmiş kayak tesislerinden biri olma özelliğini taşıyor. Ayrıca kayak merkezinde Turizm İşletme Belgeli beş yıldızlı 1, üç yıldızlı 7, iki yıldızlı 1 otel, 3 pansiyon ve 4 apart otel konaklama hizmeti vermektedir. Kayak merkezimizi diğerlerinden ayıran en önemli özelliği, kayakseverlerin ve profesyonel kayakçıların en sevdiği kar türü olan ve dünyada tek benzeri Alpler'de olan kristal kar ile misafirlerine muhteşem bir kayak zevki yaşatmasıdır. Sezonun çoğu günü güneşli olan kayak alanı, sarıçam ormanları ile çığ tehlikesinden uzak güvenli bir kayak olanağı sunarken, doğanın muhteşem manzarası ile ziyaretçilerine masalsı bir tatil yaşatır. Pistlerin kalabalık olmaması ve genişliği de kayakseverleri cezbeden özelliklerinden biridir. Normal kış koşullarında yılda ortalama olarak 4 ay, 100 ila 120 cm kalınlığında karla kaplı olan Sarıkamış’ta en uygun kayak mevsimi 10 Aralık-10 Nisan tarihleridir. Sarıkamış çevresi özellikle Alp ve kuzey disiplini kayak uygulamaları ile “kayak safari” ve “kızaklı geziler” için çok uygun ortam sunmakta, snowboard sporu ise kısmen yapılabilmektedir. Kayak merkezi slalom, büyük slalom ve süper-C kayak türlerini yapmaya elverişlidir.

Haberin Devamı

Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı

Ortakapı mahallesinde yer alan Konak 19. Yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiş, Osmanlı Dönemi yapılarındandır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında (93 Harbi) Ordu Komutanı Gazi Ahmet Muhtar Paşa tarafından bir süre Karargah Binası olarak kullanılmıştır. 2001 yılında Kars Valiliği tarafından restore edilen konak, galeri olarak hizmete açılmıştır.

Camuşlu Kaya Resimleri

Kağızman İlçesi Kötek Belediyesi Çamuşlu Köyü Yazılıkaya resimleri Çamuşlu Köyü civarlarında Aladağ'ın doğu yamaçlarında bulunmaktadır. Üst Paleolitik çağlardan kalmıştır. Bu civarda tombul tepe ve Kurbanağa mağaralarında bulunan taş araçlar, ocak yerleri ve şölen tipi el baltaları ise M.Ö. 10.000 yılında tekabül eden alt paleolitik dönemden kalmıştır. Kurbanağa mağarasında ayrıca, tunç çağına ait çanak-çömlek ve kement file gibi avlanma araçlarını gösteren duvar resimleri bulunmaktadır. Yazılıkaya, Bazalt yapılı bir kayanın dik ve düzgün yüzünde, biri büyük, diğeri küçük iki panodan oluşmaktadır. Büyük pano yerden 4 m. yüksekten olup, 14 m. uzunlukta ve yaklaşık 4 m. genişliktedir. Küçük pano ise aynı duvarın doğu uzantısı üzerinde yer almaktadır. Yazılıkaya panolarında insan ve hayvan figürleri bulunmaktadır. Bu hayvanlar geçi, geyik ve eşeklerden oluşmaktadır. İkinci panonun üzerinde kale benzeri araçlarla oynandığı saptanmıştır. Daha genç dönemlerde yaptığı sanılan bu çizgi üzerinde küçük obsidiyen kalemler kullanıldığı sanılmaktadır.

Haberin Devamı

Hamamlar (Cuma Hamamı, Mazlumağa Hamamı, Muradiye Hamamı)

Osmanlı Dönemi Hamamları : Kaleiçi mahallesi ve Sukapı mahallesinin kesiştiği yerde Kars Çayının doğu yanında Mazlum Oğlu ve Topçuoğlu Hamamı Kars Çayının batısında ise İlbeyioğlu Hamamı bulunmaktadır. Hamamlar 17. yüzyıl başında Osmanlı mimari tekniğinde yapılmıştır. Günümüzde hamamlar Belediye tarafından onarılmaktadır. Küçük Hamam : Ani Ören Yerinde Arpaçay’ın kuzeybatısında Arpaçay'la Tatarcık deresinin birleştiği alanda bulunan bey sekizi kapısının 100 metre güneyinde bulunmaktadır. Selçuklu mimari tarzında yapılan hamam dört eyvan ve dört halvet odasından oluşmuş odaların kapı girişleri sivri kemerli olarak yapılmıştır. Ayrıca eyvanlar beşik tonoz kemerlerle örtülmüştür. Hamamın girişi batı istikametinde olup buradan bir koridorla soyunma odalarına ulaşılır. Ayrıca bu koridorun kuzeyinde bir ılıklık ve ılıklığın yapının da külhan kısmı bulunmaktadır.

Ebü'l Menucehr Camisi

Ani Ören yerinde iç kaleye çıkan yolun güneyinde bulunan plato üzerine inşa edilen Ebû'l Menuçehr Camisi planı bilinen ve günümüze sağlam bir şekilde ulaşan en eski Selçuklu eseridir. Ani şehrinin Selçuklular tarafından fetih edilmesinden sonra 1072 yılında Ebû'l Menuçehr Bey tarafından yaptırılan camisi Sivas Divriği Ulu Camisi'den daha önce yapıldığı için Anadolu'daki ilk Türk camisi olma özelliğini de taşımaktadır.

Haberin Devamı

İç Kale

Ani Ören Yeri'nin güneybatısında bulunan yüksekçe bir tepe üzerinde M.S. 4. yüzyıl sonlarında Karsaklılar tarafından yaptırılan iç kalede, kurulduğu küçük tepenin üzerine daire şeklinde çevreleyen surlar ile sur içerisindeki kilise kalıntısı ve bir saray kalıntısı bulunmaktadır. İç kaledeki diğer yapı kalıntıları tamamen toprak altında kalmıştır. İç kale ve surlar içerisindeki yıkık yapıların tamamı yöreye özgü volkanik tüf taşından inşa edilmiştir. Mekan savunmaya uygun bir arazi üzerinde kurulduğundan Ani Antik Şehrine göre ulaşılması zor bir yerde bulunmaktadır. İç kaledeki surlar ile sur içerisindeki yapı kalıntıları mimari açıdan antik kentteki mevcut yapıların öncüsü konumundadır. Ebû’l Manuçehr Camisinin önünden geçen yolun güney batıya uzanan kısmındaki patika bir yol ile iç kaleye ulaşılmaktadır.

12 Havariler Kilisesi (Kümbet Camisi)

Kars Kalesinin güney eteğinde Kaleiçi mahallesinde yer alan Havariler Kilisesi Şehirdeki Ermeni kiliselerinden birisi olup Bagratlı Krallığı döneminde Kral Abbas tarafından M.S. 932-937 yılları arasında yaptırılmıştır. Kilise merkezi planlı olup dört yonca yaprağını andıran, dört nişle genişleyen dik açılı bir mekana sahiptir. Daha sonra 1064 yılında Müslüman egemenliğine geçen yöredeki bu kilise camiye dönüştürülerek Kümbet Cami adını almıştır. Bölge Rus hakimiyetine girince cami Rus Ortodoks Kilisesine çevrilmiş, 1918 yılında Türk hakimiyetine girince yeniden camiye çevrilmiştir. 1964 yılında ise müzeye dönüştürülerek, Kars´ta yapılan kazılardan elde edilen tarihi eserler burada sergilenmeye başlanmıştır. Kars Müzesi adıyla da bilinen bu eski ibadethane, bu işlevini 1981 yılına kadar sürdürmüştür. 1993 yılından bu yana yine cami olarak kullanılmaktadır.

Haberin Devamı

Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi

19.yüzyılda Kars’ın Rus ordularının istilasına karşı şehrin savunmasında önemli savaşlara sahne olan tabyalarımız 1828 tarihindeki Rus saldırısının püskürtülmesini, 1855 Kars Zaferinin kazanılmasını sağlamış ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında da savunma savaşları için kullanılmıştır. Ruslara karşı 1855 tarihinde Tabyalar Savaşı olarak da bilinen Kars Zaferinden sonra Padişah Abdülmecit 3000 adet Kars Madalyası yaptırıp Kars şehrine göndermiştir.Kanlı Tabya binası ise 1803 tarihinde Padişah III. Selim Döneminde Yeni Tabya ismiyle yapılmış tabyalarımızdandır. 1828 yılında Rusların Kars’a yaptıkları saldırılarında bir gece baskını sırasında tabyadaki askerlerin tamamı şehit edildiği için bu tabyanın adı Kanlı Tabya olarak anılmıştır. Kanlı Tabya binası Kars şehrini güney cepheden korumak için yapılmış ve günümüze kadar mimari özelliklerini koruyarak ulaşmış bir tabya binasıdır.

Kars Kalesi

Merkez Kale, İç Kale veya stadel olarak anılır. Bazı kaynaklar 12. Yüzyılda Saltuklular tarafından yapılmış demekte ise de 10. Yüzyıla kadar inmektedir. 1579 yılında Lala Mustafa Paşa tarafından onarımı yapılırken, dört köşe mermer kitabe bulunmuş dış surların kapısına koydurulmuştur. Bu kitabeye göre 1152 yılında Sultan Melik İzzetin’in emri ile Veziri Firuz Akay tarafından yaptırılmıştır. Kaleyi 1386 yılında da Timur yerle bir etmiş, 1579 yılında tekrar III. Murat’ın emriyle Lala Mustafa Paşa yeniden yaptırmıştır. Bundan sonra 1616 ve 1636 yıllarında iki kere onarımdan geçmiş, şehir merkezine bazı eserler eklenmiştir. Kaynaklara göre Merkez Kale dışında dış surlar 27.000 metre uzunluğunda olup, 220 burçtan meydana gelmiştir. Dış surlar üzerinde önemli üç kapı bulunmaktadır. Bunlar: 1. Sukapısı veya Çeribaşı kapısı (batıda) 2. Kağızman kapısı (Ortakapı) 3. Behram Kapısı veya Bayrampaşa kapısı İnkaya -Micingirt Kalesi: Kale kayalık bir tepenin üzerine kurulmuş olup, çevresinde bulunan Urartu kaya mezarları ile Sarnıç buranın Urartu dönemine kadar inen bir yerleşme olduğunu düşündürmektedir. Kalenin taş işçiliği ise mevcut yapının yaklaşık 13. yüzyılda Saltuklular tarafından inşa edildiğini göstermektedir. Micingirt Kümbeti: 14. yüzyıl Selçuklu yapısı olan Kümbet, kalenin doğusunda yer almaktadır. Dıştan 12 köşeli, içinden daire planlı olup, düzgün kesme taşlarla inşa edilmiştir.

Haberin Devamı

Keçivan Kalesi

Genel görünümü ile fazla tahrip olduğu anlaşılan dış kale giriş kapısının her iki kenarında yarım dairevi iki büyük kule dışarıya taşkın bir şekilde sarp kayalıklar üzerinde güney istikamette bir uzantı gösterir.Arazinin konumuna uygun olarak inşa edilen ve yükseklikleri 6 metreyi aşan surlarla paralel uzanan destekleme kulelerine her 50 m aralıklarla rastlamak mümkündür.Kuleler yarım silindirik bir yapıya sahip olup,yer yer dikdörtgen yapıda inşa edilenlere rastlamak mümkündür. Bu uç kısımda ayrı bir mimari yapıya sahip olan dikdörtgen planlı bir kilise mevcuttur.Yazılı kaynaklarda Osmanlı İmparatorluğu döneminde yeniden onarım gördüğü anlaşılan kalenin içerisinde kare planlı birde cami mevcut olup, fazlaca tahrip olduğundan günümüzde kullanılmamaktadır.Kalenin güney ucunda yer alan kilisenin inşa tarzı ile farklı bir mimari gösterdiği anlaşılmaktadır.Tüf taşından bazilika planlı olarak yapılan kilisenin dış cephesindeki süslemelerin büyük bir kısmı tahrip olmuş vaziyettedir.Bizans dönemine ait olan kilisenin etrafında da tahrip olmuş duvar kalıntıları bulunmaktadır.Bölgede bulunan Karakale ile aynı özelliklere sahip olan ve kaleden daha sağlam bir vaziyette ayakta duran Keçivan Kalesi tipik bir Selçuklu eseridir.

Büyük Katedral (Fethiye Camisi)

Yazıtlara ve tarihçilere göre kilisenin temelleri Bagratlı Kralı II. Sembat tarafından M.S. 990 yılında atılmış ancak Kral Sembat öldükten sonra kiliseyi eşi kraliçe Katranide tarafından 1001 yılında bitirilmiştir. Kilisenin mimarı aynı yüzyılda İstanbul Ayasofya Kilisesinin tamiratını yapan Tiridat ustadır. Kilisenin planı haç şeklinde olup ortadaki alan kemerleri taşıyan dayanıklı sütunlar ile sınırlandırılmıştır. Yarım daire şeklindeki apsis kilisenin diğer kısımlarından yüksek olup, heykel oyukları ile süslenmiştir. Apsisteki bu süsleme biçimi 11. yy. kilise mimarisinin tipik bir örneğidir. Bazilikal haç planlı binanın üç giriş kapısı mevcut olup bu kapılardan batıdaki halk kapısı, kuzeydeki patrik kapısı, güneydeki de kral kapısıdır. Kilise kemerli dar ve yüksek pencereler ile aydınlatılmıştır. Kilisenin cephe duvarları kemerlerle bölünmüş olup bu kemerler sütunlarla birleştirilmiştir. Kilisenin apsis bölümünde iç mekandaki fresklerin 13. yy. ’da yapıldığı tahmin edilmektedir. Kırmızı renkli tüf taşından inşa edilen katedral basamaklı bir zemin üzerine kurulmuş olup kubbesi ve çan kulesi kuzey cephesindeki duvarın bir kısmı ile birlikte yıkılmıştır. Katedral 1064 yılında Sultan Alparslan’ın Ani’yi fethetmesinden sonra camiye çevrilmiş ve ilk fetih namazı kılınmıştır. Bu sebeple büyük katedrale Fethiye Cami’de denilmektedir.

Haberin Devamı

Kars Müzesi

Kafkaslardan Anadolu’ya girişte ilk yerleşim merkezi olma özelliğini taşıyan Kars Şehri bir çok uygarlığın geçişine tanıklık etmesi sebebi ile binlerce yıldan bu yana iskan edilmiş antik bir yerleşim merkezi özelliğine sahiptir. İpek yolu üzerinde yer alan antik Anı Ören Yerinin ve bölgedeki yoğun Arkeolojik yerleşmenin oluşturduğu taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının korunması ihtiyacını karşılamak üzere ilk olarak 1959 yılında Vilayet konağında Müze Memurluğu kurulmuş, daha sonra bölgeden toplanan eserlerin çoğalması sebebiyle 1964 yılından 1978 yılına kadar Kümbet camisi olarak da bilinen “Havariler Kilisesi” Müzeye dönüştürülerek sergileme yapılmış, nihayet 1978 yılında İstasyon mahallesinde yeni yapılan modern Müze binası 1981 yılında hizmete açılmıştır.

Küçük Hamam

Prof. Dr. Beyhan Karamağralı’nın 1990-1991 yıllarındaki Arkeolojik kazıları sırasında ortaya çıkarılmıştır. Hamam 12.Yüzyılda Selçuklu Dönemi yapılarından birisi olup, 4 halvet odası, 1 cehennemlik bölümü ve iki koridor ile soyunma odalarından oluşan bir komplekstir. Hamamın tavan kısmı tamamen çökmüş olup, iç mekan duvarlarında hamamın su ihtiyacını karşılayan pişmiş toprak (künk) su boruları günümüze kadar ulaşmıştır. Arkeolojik kazılar sırasında ortaya çıkarılan hamamın kazı sonrasında sağlamlaştırma çalışmaları yapılmış, ancak henüz restorasyon çalışmalarına başlanılmamıştır.

Haberin Devamı

Mağaralar

Çamuşlu Köyü civarlarında Aladağ’ın doğu yamaçlarında bulunmaktadır. Üst Paleotik çağlardan kalmıştır. Bu civarda tombul tepe ve Kurbanağa mağaralarında bulunan taş araçlar, ocak yerleri ve şölen tipi el baltaları ise M.Ö. 10 bin yılında tekabül eden alt paleolitik dönemden kalmıştır. Kurbanağa mağarasında ayrıca, tunç çağına ait çanak-çömlek ve kement file gibi avlanma araçlarını gösteren duvar resimleri bulunmaktadır. Yazılıkaya, Bazalt yapılı bir kayanın dik ve düzgün yüzünde, biri büyük, diğeri küçük iki panodan oluşmaktadır. Büyük pano yerden 4 m. yüksekten olup, 14 m. uzunlukta ve yaklaşık 4 m. genişliktedir. Küçük pano ise aynı duvarın doğu uzantısı üzerinde yer almaktadır. Yazılıkaya panolarında insan ve hayvan figürleri bulunmaktadır. Bu hayvanlar geçi, geyik ve eşeklerden oluşmaktadır. İkinci panonun üzerinde kale benzeri araçlarla oynandığı saptanmıştır. Daha genç dönemlerde yaptığı sanılan bu çizgi üzerinde küçük opsitdiyen kalemler kullanıldığı sanılmaktadır.

Beylerbeyi Sarayı

Kars Kalesinin eteğinde Lala Mustafa Paşa tarafından 1579 yılında yaptırılan Saray iki katlı olup tamamı düzgün kesme bazalt taşından yapılmıştır. Sarayın asıl giriş kapısı batı istikametinde olup zemin katla 1. katı ayıran ahşap tavan tamamen yıkılmıştır. Saray 1878 yılına kadar Sancak Konağı olarak kullanılmış, 1918 yılına kadar Hükümet Konağı olarak kullanılmış, 1918 yılında saray terk edilmiştir.

Haberin Devamı

Sarıkamış Katerina (Av) Köşkü

19. Yüzyıl sonunda Baltık mimari tarzında, Doğu-Batı istikametinde inşa edilen bina dikdörtgen planlı olup, üç bölümden oluşmaktadır. Kuzey cephedeki sütunlu giriş kapısının ana bölümü kesme taştan yapılmış olup, bu kısmın kuzeye ve güneye bakan giriş cepheleri yarım oval bir şekilde ahşaptan yapılmıştır. Ana binanın sağında ve solunda bodrum katı ile birlikte iki katlı olan ve temel duvarları taştan, cephe duvarları ahşaptan yapılan ve yine giriş kapıları kuzeyden açılan iki bölüm daha mevcuttur. Bu iki bölümün cephe duvarları tamamen simetrik çam ağaçlarından birbirine geçmeli ikişer sıradan oluşmaktadır. Ahşap hatılların çapı hemen hemen aynı olup, üst üste ve yan yana geçme tekniği ile inşa edilmiştir. Binanın kuzey ve güney cephesinde üstleri üçgen yapılı 8 adet büyük 4 adet küçük pencere mevcuttur. Kuzey cephedeki sütunlu giriş kapısının kenarlarında birer sütun ve bu sütun kısmın üzerini oluşturan çatı kısmında yüksekçe bir kırma çatı bulunmaktadır. Kuzey cephedeki sütunlu kapıya ve yan bölümleri oluşturan ahşap binanın giriş kapılarına merdivenle ulaşılmaktadır. Binanın yan cephelerinde ayrıca 4 adet pencere bulunmaktadır. Kışlık Av Köşkü, Sarıkamış ormanları içerisinde bulunan ve günümüze kadar özgün mimarisini koruyarak ulaşabilmiş tescilli taşınmazlardan birisidir. Köşk 1994 yılına kadar askeri amaçlı olarak Sarıkamış Tugay Komutanlığı denetiminde kalmış, daha sonra mülkiyet sahibi hazineye devredilmiştir. Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisli alan içerisinde yer alan Köşk ile birlikte turizm yerleşim alanı olarak belirlenen plan bünyesinde hazırlanan bu bölgeye ait çevre düzeni planı Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 26.03.2010 tarih ve 1635 sayılı kararı ile onaylanmıştır.

Selçuklu Sarayı

Ören yerinin kuzeybatı istikametinde sarp bir kayalık üzerine kurulan bu muhteşem saray yapım tarihi belli olmamakla beraber muhtemelen 1064 yılında Selçukluların Ani’yi fethinden sonra Ebû’l Menuçehr Bey tarafından şehirde başlatılan imar çalışmaları sırasında yapılmış olmalıdır. Orijinali iki katlı olan binanın birinci katı ahşap olduğundan yıkılmış günümüze zemin katla bodrum katı ulaşmıştır. Özellikle sarayın girişini oluşturan portal kapı Selçuklu mimarisinin en güzel taş işçiliğini sergileyen yıldız motiflerden oluşmuştur. Sarayın bodrum katını oluşturan tonoz kemerli bölümleri kışları ambar olarak kullanılmış L şeklindeki zemin kat ise asıl saray olarak kullanılmıştır. 12. yüzyılın karakteristik Selçuklu süsleme tarzı ile yapılan dikdörtgen planlı saray büyük bir salon ve bu salonun etrafına dağılmış odalardan oluşmuştur. Selçuklu Sarayı içerisinde bulunan şadırvan bu muhteşem yapının diğer bir dikkat çekici mimari özelliğini sergiler.

Haberin Devamı

Taş Köprü

Kars çayının dere içi mahallesine akan kısmında Kale içi Mahallesi ile Sukapı Mahallesini ayıran dar boğaz üzerinde M.S. 1579 yılında Osmanlı Padişahı III. Murat’ın emri ile Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılan üç tonoz kemerli olarak yaptırılan köprünün tamamı düzgün kesme bazalt taşından yapılmış olup daha sonra bir kısmı yıkılan köprüyü Karahanoğlu Hacı Ebübekir 1725 yılında yeniden yaptırmıştır.

Borluk Vadisi

Araştırma ve Kazı: 1942 yılında Kılıç Kökten Kars il sınırları içinde gerçekleştirdiği yüzey araştırmasında Borluk Deresi Vadisi boyunca üç yerde yontma taş aletler toplamıştır. Bunlardan birincisi derenin üst kısmında; Borluk Köyü yakınlarında yer alan kaya sığınaklarının önü ve derenin tabanındaki kum ve çakıl döküntüleri; ikincisi ise Mağaracık Köyü'nün yakınındaki kaya sığınaklarının önlerindeki alandır. Daha batıda Azatköy diye anılan üçüncü alan ile beraber Borluk Deresi'nde Kökten'in yoğun bir araştırma yaptığı anlaşılmaktadır. Kökten Mağaracık Deresi olarak bir dereden bahsetmektedir. Bu dere Borluk Deresi'ne bağlanan küçük Koyunbasan Deresi olabilir. Her üç köy de birbirinden 4 ile 7 km uzaklıktadır. Kökten bu üç ayrı yeri ayrı buluntu yeri olarak tanımlamaktadır.

Haberin Devamı

Akyaka Gar Binası

Dikdörtgen planlı ve siyah kesme taştan yapılan gar binası Kars ili, Merkez ve ilçelerindeki diğer Rus dönemi yapılarıyla çağdaş olup, Baltık mimarisi tarzında inşa edilmiştir. Binanın dış cephe duvarları düzgün kesme siyah taşlardan yapılmış olup, binanın doğu ve batı yönünde iki giriş kapısı bulunmaktadır giriş kapılarının kenarları ve kapıların sağında ve solunda yer alan 3’er adet pencere, bu pencerelerin kenarları dışarı çıkıntılı kesme taşlardan yapılmıştır. Binanın yan duvarları yığma olarak yapılmıştır. Binanın iç mekanı birbirine açılan odalardan oluşmaktadır. Odaların iç mekanında hiçbir süsleme elemanı yoktur. Çatı kısmı sonradan onarım görmüştür.

Yanık Kilise

Doğu-batı istikametinde dikdörtgen planlı olarak yapılan kilise Çarlık Rusya’nın bu bölgeyi 19. yüzyılın sonunda işgal ederek yerleştiği sırada yapılmış olup, batı, güney ve kuzeyden olmak üzere 3 giriş kapısı bulunmaktadır. İşgalin kalkması ile Cumhuriyetin ilk yıllarında halk evi ve sonra sinema olarak kullanılmış olması nedeniyle yapıda bazı değişikler yapılmışsa da 1970’li yılların sonunda geçirdiği yangına kadar iyi korunmuş ve bu yangınla bir hayli harap bir vaziyet almıştır. Yapının asıl girişi batıda olup, giriş bölümünde bir çıkıntı bulunmaktadır. Kapı sağ ve solunda birer pencere mevcut olup, çatı kısmında kapının üzerine gelen orta bölümde kemerli 3 penceresi bulunan ve tam alınlığında beşik çatılı üçken bölümün ortasında dairevi bir penceresi bulunan kule gibi bir kısmı mevcut olup, bunun sağ ve solunda çatı bölümü ile duvarının üzerine uzanan 4’er kemerli sağır pencere sistemleri bulunmaktadır. Kuzey tarafının ortasında çıkıntılı bir kapı, sağında ve solunda üçer adet düz penceresi olup, bunların üstünü tamamlayan sağır kemerler iptal edilmiş olup, izleri mevcuttur. Güney yanına sinema olarak tadil edildiği zaman ek bölümler yapılmış ancak orijinal durumu ise kuzeydekinin aynısıdır. Çatının doğu ucuna sonradan yapıldığı anlaşılan çatı çıkıntıları bulunmaktadır.

Haberin Devamı

Kanlı Tabya

Şehri güneyden gelebilecek İran saldırılarına karşı savunmak amacıyla yaptırılmıştır. Savunma merkezi ve tahkimatı daha sonra 1805-1806 yıllarında Sultan III. Selim döneminde güçlendirilerek bugünkü kışla binası da yine bu dönemde inşa ettirilmiştir.1734-1739 tarihleri arasında Padişah I. Mahmud döneminde şehri güneyden gelebilecek İran saldırılarına karşı savunmak amacıyla yaptırılmıştır. Savunma merkezi ve tahkimatı daha sonra 1805-1806 yıllarında Sultan III. Selim döneminde güçlendirilerek bugünkü kışla binası da yine bu dönemde inşa ettirilmiştir. Yaklaşık 500 askeri ( bir tabur ) barındırabilecek kapasitesi bulunan Tabya özellikle 1827-1828 Osmanlı-Rus savaşında çok çetin çarpışmalara sahne olmuş, Tabyanın adı Büyük Tabya iken halk tarafından Kanlı Tabya olarak anılmaya başlanmıştır. Kanlı Tabya istihkâmı “Boynuz Tabya” şeklindeki asıl mevzilerle onun ilerisinde 500 metre batısında yapılan 2 adet savunma mevzisinden meydana gelmiştir.

Arap Tabya

Sultan Abdülmecit döneminde 1848-1853 tarihleri arasında yaptırılan tabya şehirdeki 46 tabyadan en büyük olanıdır. Doğudan gelebilecek Rus saldırılarına karşı Karadağ tepesinin üzerinde geniş bir alana kurulan tabyanın etrafı bastion (at nalı) şeklinde derin savunma mevzileri ile çevrilerek mevzi önleri toprak yığılarak desteklenmiş ve tabya binaları da gizlenmiştir. Mevzi içerisinde düzgün kesme bazalt taşından tabya giriş kapısı ve sur duvarları oluşturulmuş, buradan içeriye girişte ise dikdörtgen planlı büyük bir askeri kışla yapılmıştır. Karadağ tepesinin batısındaki askeri kışlanın arkasında bulunan ve doğu istikametine uzanan tabya içerisinde toprak altına gizlenmiş birbiri ile bağlantılı ve üzeri tonoz kemerli geniş koridorlardan oluşan depo ve mühimmat yerleri bulunmaktadır. Tabya 1855 Osmanlı-Rus savaşında Şam'dan gelen Arabistan ordusuna mensup askerler tarafından Rus'lara karşı savunulmuş ve bu savaş sonucu Kars Zaferi kazanılmıştır. Bu sebeple tabyaya Arap Tabya adı verilmiştir.

Haberin Devamı

Karadağ Tabya

Karadağ Tabyanın savunma mevzileri 1828-1829 tarihlerinde toprak mevzi olarak yaptırılmıştır. Kafkasya’dan gelen Gümrü yolunu kapatmak amacıyla 1854 Kırım Harbi öncesinde Rus saldırılarına karşı tabya içerisinde kagir olarak bazı bölümler eklenmiş, asıl tabya binaları ve müştemilatı ise 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşından önce şehri doğu ve kuzey istikametinden savunmak amacıyla inşa ettirilmiştir. Tabyanın biri Kars Çayı boğazı hattında biri de sağ cephede olmak üzere 2 cephanesi bulunmaktadır. Bu cephanelerden Kars Çayı boğazındaki tamamen yıkılmış, sağ cephede bulunan cephane binası ise günümüze sağlam olarak ulaşmıştır. Sultan Abdülmecit döneminde 1848-1853 tarihleri arasında yaptırılan tabya şehirdeki 46 tabyadan en büyük olanıdır.

Kerim Paşa Tabya

1854 tarihinde Kerim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Tabyanın kuzey cephesi Kars çayının aktığı Dereiçi mevkisindeki vadi ile sınırlandırılmıştır. Kışla binasının kuzeydoğusunda sonradan yapılmış bir makineli tüfek mevzisi bulunmaktadır. Giriş cephesi kuzeyde olan tabya at nalı şeklinde çevrilen toprak mevziler ile mevzii içerisindeki hilal şeklinde bir kışla binasından oluşmaktadır. Hilal şeklindeki kışla binasının üzeri ayrıca 1 metre kalınlıkta toprakla örtülüdür. Tabya binası düzgün kesme bazalt taşından bordür süslemeli olarak yapılmış olup, cephe duvarları günümüze oldukça sağlam bir şekilde ulaşmıştır. Kerim Paşa Tabya Kars Kalesini doğu istikametinden korumak amacıyla yapılmış kaleye en yakın tabyadır.

Haberin Devamı

Süvari Tabya

Bastion (At nalı) şeklindeki tabya istihkâmı kapalı kışla şeklindedir. İçerisinde mazgallı bir sığınak olup, etrafı hendekle çevrilidir. Kışla binası ve sığınağın demir mazgalları ile kapısı sağlam durumdadır.Şehri güneyden gelebilecek İran saldırılarına karşı korumak için 1734 tarihinde inşa ettirilmiş, daha sonra Sultan III. Selim döneminde 1805–1806 ve Sultan Abdülaziz döneminde kışla ve tahkimatlar güçlendirilmiştir. Tabyanın sağ cephesi Kars çayına dayanmakta, buradan vadinin batı girişini müdafaa etmektedir. Bastion (At nalı) şeklindeki tabya istihkâmı kapalı kışla şeklindedir. İçerisinde mazgallı bir sığınak olup, etrafı hendekle çevrilidir. Kışla binası ve sığınağın demir mazgalları ile kapısı sağlam durumdadır. Kars Belediyesi tarafından 1999-2000 yıllarında yaptırılan park ve bahçe ile birlikte Süvari Tabya'nın çevre düzenlemesi ve ışıklandırılması da yapılarak park içerisinde ziyarete açılmıştır.

Gagik Kilisesi

Dairevi planlı ve yüksek kubbeli kilise kasnaklar üzerine oturan geniş kubbenin statik problemler oluşturması sebebiyle kilise yapıldıktan bir süre sonra çökmüştür.MS 10 yüzyıl başlarında Kral Gagik tarafından yaptırılmıştır. Dairevi planlı ve yüksek kubbeli kilise kasnaklar üzerine oturan geniş kubbenin statik problemler oluşturması sebebiyle kilise yapıldıktan bir süre sonra çökmüştür. 12. yüzyılda yeniden onarım gören kilise 8 adet bazalt taşından yapılmış sütunun taşıdığı daha küçük bir kubbe ile örtülmüştür. Yapıldığı dönemde bölgedeki en büyük merkezi dairevi planlı kilise olan Gagik kilisesinden günümüze temel duvarlarından bir kısmı ulaşmıştır.

Haberin Devamı

Büyük Hamam

MS 11.yüzyıl sonlarında Selçuklular döneminde yapılan büyük hamam kare planlı olarak inşa edilmiştir. Yapılan arkeolojik kazılarda hamamın halvet, yıkanma yerleri ve cehennemlik kısmı ortaya çıkarılmıştır. Özellikle yıkanma yerlerindeki Selçuklu mimari üslubunda yapılan mukarnas ve nişler dikkat çekicidir.

İpek Yolu Köprüsü

MS 9. yüzyılda iki katlı olarak inşa edilen köprü Türkiye - Ermenistan sınırını ayıran Arpaçay nehrinin üzerinde kurulmuş olup, tarihi İpek yolunun Anadolu'ya ilk giriş noktasında bulunmaktadır. İki katlı köprünün zemin katı kervanların geçişi için, üst katı ise yaya ve askerlerin geçişi için kullanılmıştır. Köprünün gövdesi tamamen yıkılmış olup, günümüze sadece köprünün ayakları ulaşabilmiştir.

Haberin Devamı

Bostanlar Deresi Mağaraları

Prof. Dr. Kılıç Kökten tarafından yapılan Prehistorik araştırmalardan Ani Ören Yeri'nin batısında bulunan dar bir vadi içerisindeki Bostanlar deresi volkanik tüf tabakasından oluşmuştur. Bostanlar deresinin özellikle batı yakasındaki dik yamaç üzerinde bulunan mağaralar bölgedeki yerleşimin eski tunç çağından beri devam ettiğini göstermektedir. Mağaralar içerisinde bulunan kuş evleri ve ağıl olarak kullanılan hayvan barınakları özellikle dikkat çekmektedir.

Ateşgede Tapınağı

MS 6. yüzyıl sonlarında kısa süreli Sasani hakimiyeti döneminde yapılan Ateşgede Tapınağı, dairevi planlı bir mekan içerisine yapılan 4 sütun ve sütun başlıklarına oturtulan yekpare taştan yapılmış bir ateş yakma tablasından oluşmaktadır. Tapınağın batı ve güney uzantısında bulunan yapı kalıntıları ise tapınak müştemilatı olarak değerlendirilmektedir.

Haberin Devamı

Horomos Kilisesi

Ani Örenyerine 6 km. uzaklıkta bulunan Koşevenk Ören yeri içerisinde yer alan kilise MS 10. yüzyıl başlarında Bagratlı Kralı Abas tarafından yaptırılmıştır. Kars bölgesindeki Ortaçağ döneminde yapılmış kiliseler içerisinde çan kulesi sağlam olarak günümüze ulaşmış tek kilisedir. Kilisenin bulunduğu Koşevenk Örenyeri günümüzde 1. derece askeri yasak bölge kapsamında bulunmaktadır.

İnkaya - Micingirt Kalesi

Kale kayalık bir tepenin üzerine kurulmuş olup, çevresinde bulunan Urartu kaya mezarları ile Sarnıç buranın Urartu dönemine kadar inen bir yerleşme olduğunu düşündürmektedir. Kalenin taş işçiliği ise mevcut yapının yaklaşık 13. yüzyılda Saltuklular tarafından inşa edildiğini göstermektedir.

Haberin Devamı

Sürgütüs - Zivin Kalesi

Zivin köyünün doğusunda sarp kayalar üzerinde kurulmuş kale kaba bir yamuğu andırmaktadır. Kale çevresinde bol miktarda Urartu Seramik parçaları bulunmaktadır. Kalenin Urartu döneminde kurulmuş, Selçuklular döneminde genişletilerek, Osmanlı döneminde de kullanıldığı sanılmaktadır.

Yusuf Paşa Camisi

Yusuf Paşa Mahallesinde bulunan cami Kars Beylerbeyi Seyit Yusuf Paşa tarafından kendi adına izafeten 1664 yılında yaptırılmış olup gri ve beyaz bazalt taştan inşa ettirilmiştir. Caminin giriş kapısındaki Osmanlıca kitabe günümüze kadar ulaşmıştır. Cami halen ibadete açık bulunmaktadır.

Haberin Devamı

Çalı Gölü

481 hektar (tampon bölge) 2012 yılı içerisinde Çalı Gölü sulak alanı alt havzası biyolojik çeşitlilik araştırma projesi yapılmış olup koruma bölgeleri belirlenmiştir. 205 bitki türü tespit edilmiş olup bunlardan 4 türü endemiktir. 2 tür çift yaşamlılar, 6 tür sürüngen, 114 tür kuş,14 tür memeli tespit edilmiştir. Dikkuyruk ördeğin üreme alanıdır.

Susuz Şelalesi

Kars - Ardahan yolu üzerinde bulunan Susuz Şelalesi 15 metre yükseklikte su düşüşüne sahiptir. Şelalenin yanında bulunan vadi 24 farklı kuş türüne ve çeşitli yabani hayvanlara doğal yaşam alanı oluşturmaktadır. Susuz-Ardahan kara yolu üzerinde yer alan şelale, bölgenin en yüksek düşüşü sağlayan suyudur. Şelale çevresinde herhangi bir kullanım yoktur. Düzenleme yapılması halinde, yaz aylarında günübirlik kullanım imkanı mevcuttur. Şelale Susuz halkı arasında “Su uçan” olarak adlandırılır.

Haberin Devamı

Ebü'l Hasan Harakani Camisi

M.S. 963-1033 ( Hicri 352-425) yılları arasında yaşayan evliyanın asıl adı Ali Bin Ahmed Cafer'dir. Bugünkü İran’ın Horasan bölgesinde Bistam kasabasına bağlı Harakan köyünde doğmuştur. Hicri 352- Miladi 963 yılında fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ebul Hasan küçük yaşlarında Harakan köyünde çobanlık yapmış daha sonra çiftçilikle uğraşmıştır. Gençliğinde kervanlara yük taşıyıcılığı da yapan Ebul Hasan kaynaklarda belirtildiğine göre kendisinden bir asır önce Horasan da yaşayan Beyazid-i Bestaminin tasavvufundan etkilenerek Bestami dergahında bir süre türbedarlık yapmıştır. Bu süre içerisinde tasavvufa erişen Ebû'l Hasan daha sonra çağının en büyük manevi şahsiyetlerinden birisi olmuştur.

Cheltikov Otel (Hekim Evi)

1877-1878 Osmanlı Rus savaşından sonra Kars’ın Rus işgalinde kaldığı 40 yıllık süre içerisinde Kars şehrinde Baltık mimari tarzında yapılan Hekim Evi binasının dış cephesi Barok mimari tarzında yalancı sütunlar, rölyefler ve kartuşlarla süslenmiştir. Binanın arka ve yan cepheleri yığma olarak yapılmıştır. İki katlı kâgir bina Kars’ın ilk konservatuvar binası arak ta bilinmektedir. Cumhuriyetin ilanından sonra Kars Doğum evi olarak kullanılan bina daha sonra zirai donatım binası, sonrasında Hekim Evi olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise bir butik otel olarak hizmet vermektedir.

Haberin Devamı

Defterdarlık Binası

Baltık mimari tarzında yapılmış Kars’taki bu dönem mimarisinin en önemli eseri olarak bilinir.Üç katlı binanın dış cephesindeki kartuş süsleme dikkat çekicidir. Cumhuriyetin ilanından sonra Kars Valiliği binası olarak kullanılan taşınmaz 1980 yılından sonra restore edilerek Defterdarlık binası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde halen Defterdarlık binası olarak kullanılmaktadır.

Ani Arkeolojik Alanı

Ani, Dörtgen ve daire planlı çok sayıda burçla güçlendirilmiş surlarının uzunluğu 4 bin 500 metre, yüksekliği ise 8 metre kadardır. Üzerinde kükreyen bir aslan kabartması ve Manuçehr tarafından koydurulan kitabenin bulunduğu Orta Kapı (Aslanlı Kapı) yedi girişi bulunan kentin görkemli kapılarından biri. Kuzeyde ki bu kapının sağında, iki dairesel planlı burç ile korunan Çifte Beden Kapısı (Kars Kapısı), solunda ise taştan satranç tahtası bezemeli Hıdırellez Kapısı yer alır. Acemoğlu ve Mığmığ deresi (Tatarcık) Kapıları doğuya, Arpaçay’a açılır. Arpaçay yönüne açılan bir diğeri de Divin Kapısı’dır. Arpaçay’ın karşı kıyısına ulaşan eski kervan yolu (İpek Yolu) buradaki köprüden Divin Kapısı'na ulaşıyordu. Suyolu kapısı ise, kentin batıya açılan tek kapısıdır. Türkiye Ermenistan sınırını oluşturan Arpa Çay aynı zamanda Ani’yi de doğudan sınırlıyor. Arpa Çay ve Alacasu vadilerine hakim yüksek bir kayalık üzerinde kurulan kentin en yüksek kesiminde ilk kez Urartular'ın yerleştiği iç kale bulunuyor. Şeddadoğulları'ndan Ebu'l Şüca Manuçehr tarafından 1072 yılında yaptırılan bu üç nefli caminin özellikle tavanı zengin Selçuklu motifleri ile süslüdür. Caminin gözcü kulesi olarak da kullanılan 99 basamaklı minaresi Ani’nin çağlar boyu süren önemli konumuna işaret ediyor. Bir zamanlar uzun kervanların, çan sesleri arasında aylarca gece gündüz ilerlediği İpek yolu üzerinde ki 100 bin nüfuslu Krallar Diyarı Ani’de şimdi hüzün hakim. Ani'nin çağlar boyunca mesken olarak kullanılmasının iki önemli nedeni var. Birincisi güvenlik ki; Ani güneydoğusundan geçen Arpa Çay ve Vadisi, kuzeybatısındaki Alacasu ve Vadisi ile doğal olarak korunan bir platoda yer alıyor. İkinci önemli nedeni ise; Şehrin su gereksinimini, debisi yüksek olan Arpa Çay'ın karşılaması. Ani Şehri Kars'ın 44 kilometre doğusunda Ocaklı köyü bitişiğinde. Aras Nehri'nin Arpaçay kolu kıyısında ki Ani'nin kuzeydoğusunda Tatarcık, batısında Bostanlar deresi akıyor. Harebeler'in bulunduğu yerde Arpaçay, Türkiye ile Ermenistan'ı bir birinde ayırıyor. Kayalık üzerinde yükselen konumu, sokakları, çarşıları ve bitişik evleriyle en iyi zamanlarındaki, Byzantion'u andırıyor. 90'larda yaşanan Ermenistan depremi ile ağır hasar gören Büyük Katedral ile ören yerindeki bir başka yapı olan Aziz Prkicth veya diğer adıyla Keçel kilisesi’de Yıldırım düşmesiyle yarısını kaybetmiş olan Keçeli kilisesinin bu görünümü, insana hem direnme gücünü hem de derin bir hüznü hatırlatıyor. Şimdi bir mezarlık sessizliğine hakim olan, öncesinde ise bir din şehri olan Ani; Kordoba, Bagrat, Byzantion gibi krallıklara asırlarca beşiklik etmiş kozmopolit bir metropol aslında. Bunu şehrin göbeğinde kurulan büyük Pazar yerlerinden anlamakta mümkün. Ortaçağ'ın en büyük ticaret merkezi olduğu düşünüldüğünde metropol tanımlamasının yerinde olduğu yadsınılamaz bir gerçek olarak çıkıyor karşımıza. Ani Arkeolojik Alanı 2016 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmiştir.

Haberin Devamı

Sağlık Müdürlüğü Binası

1907 yılında yapılan bina 3 katlı olup, giriş cephesi olan doğu cephe duvarındaki yalancı sütunlar ve kartuş süslemeler dikkat çekicidir. Bina Cumhuriyetin ilanından sonra Kars Devlet Hastanesi olarak kullanılmış, 1980 yılında restore edildikten sonra Sağlık Müdürlüğü binası olarak kullanılmaya başlanmıştır.

II. Vali Konağı

1883 tarihinde yapılan konak tek katlı olup ‘L’ planlıdır.Doğu yönündeki binanın giriş cephe duvarı yalancı sütun ve rölyef süslemelidir. 1921 Kars Antlaşmasının imzalandığı konak Cumhuriyetin ilanından sonra Vali Konağı olarak kullanılmıştır.

Haberin Devamı

Tuncer Güvensoy Evi

Binanın giriş kapısı üzerindeki kitabeden 1897 tarihinde inşa edildiği bilinen bina iç ve dış mimarisinin orijinal özellikleri korunarak restore edildikten sonra kışlık konak olarak kullanılan bina Cumhuriyetin ilanından sonra Ticaret Borsa binası olarak hizmet vermiş daha sonra şahıs mülkiyetine geçmiştir.Binanın batısındaki giriş cephesinin Barok süsleme tarzı ile birlikte arka bahçesindeki büyük ahşap balkon ilimizdeki Baltık mimari Örneklerinden en önemli birisini teşkil etmektedir.Günümüzde konut olarak kullanılmaktadır.

Arpaçay Kütük Ev

Kars İl Özel İdaresi tarafından 2016 yılında yapımına başlanan ve 2017 yılında hizmete açılan Arpaçay Kütük Ev, Arpaçay İlçesinin Çanasu Köyü mevkinde Çıldır Gölü kenarında yer almaktadır. Betonarme bodrum kat üzerine ahşap loğlardan inşa edilen yapı; bodrum, zemin ve ara kattan oluşmakta kişilik restoranı biri süit olmak üzere 5 adet odası ve yatak kapasitesi ile hizmet veren kütük ev eşsiz göl manzarasının yanı sıra konuklarına Çıldır Gölü'nde tekne türü yapma imkanı sunuyor.

Haberin Devamı

Sarıkamış Kütük Ev

Kars İl Özel İdaresi tarafından 2016 yılında yapımına başlanan ve 2017 yılında hizmete açılan Sarıkamış Kütük Ev Sarıkamış Bayraktepe Kayak Merkezinin girişinde yer almaktadır.