Tarihte bugün: 18 Nisan

İstanbul Hükümeti, Millî Mücadele'yi yürüten Kuvayı Milliye'ye karşı, 18 Nisan 1920'de Kuvayı İnzibatiye'yi kurdu. Bu kuvvetler, Adapazarı dolaylarında çıkarılan isyanı destekledi; ancak Ankara Hükümeti'nin düzenli birliklerine yenildi.

Haberin Devamı

Kuva-i İnzibatiye, Kurtuluş Savaşı'nda İstanbul Hükümeti'nin TBMM Hükümeti'ne karşı kurduğu, yarı resmi askeri bir örgüttür. Hilafet Ordusu olarak da bilinir.

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Sivas Kongresi'nde kurulduktan sonra hızla güçlenmesi ve yeni bir siyasal güç odağı olarak ortaya çıkması İstanbul'u ve Damat Ferit Paşa hükümetini telaşlandırmıştı.

El altından desteklenen yerel ayaklanmaların sonuç getirmeyeceği ve Kuva-yı Milliye'yi bastıramayacağı anlaşılınca, düzenli bir askeri gücün oluşturulmasına girişildi.

Bu askeri gücün adı 18 Nisan 1920 tarihli kararnamede Kuva-yı İnzibatiye olarak belirtiliyordu.Aynı kararname, Kuva-yı İnzibatiye'nin görevinin ve amacının Düzce, Hendek, Adapazarı dolaylarında Kuva-yı Milliye'ye karşı ayaklamış olanları desteklemek, bu bölgeleri İstanbul Hükümeti'nin etkisi altına alarak milli kuvvetleri (Kuva-yı Milliye) etkisizleştirmek olduğunu açıkça ortaya koyuyordu.

Örgüt Harbiye ve Dahiliye vekaletlerine bağlı olacak, kolluk kuvvetlerine de yardım edecekti.Kuva-yı İnzibatiye, üç piyade alayı ve bir topçu taburundan oluşan bir tümendi. 4.000 kişilik bir askeri güce dayanan tümenin komutanlığına Süleyman Şefik Paşa atandı.

Süleyman Şefik Paşa'nın istifası

Kuva-yı İnzibatiye, daha kuruluş aşamasında zaafa uğradı.Nisan 1920 sonunda karargahıyla birlikte İzmit'e gelen Süleyman Şefik Paşa, İstanbul Hükümeti'yle beraber hareket eden ve Adapazarı - Düzce yöresinin önde gelen Abhaza beylerinden Ahmet Anzavur'la anlaşmazlığa düştü.

İstanbul Hükümeti bu çatışmada açık tutum belirlemedi. Bunun üzerine Süleyman Şefik Paşa zaten derme çatma bir birlik olan Kuva-yı İnzibatiye'nin başından ayrılarak İstanbul'a döndü.

Ahmet Anzavur dönemi

Bunun üzerine kendisine mirimiranlık (sivil paşalık) verilen Ahmet Anzavur Kuva-yı İnzibatiye'nin başına getirildi. Kuva-yı İnzibatiye, Kuva-yı Milliye'ye yönelik ilk harekatını Ahmet Anzavur komutasında Adapazarı'nda düzenledi. 10 Mayıs 1920'de kenti işgal eden Anzavur kuvvetleri iki gün sonra da Kandıra'ya girdi. Amaç Geyve Boğazı'nı aşarak Eskişehir yolunu açmaktı.

15 ve 17 Mayıs'ta Geyve'ye üst üste iki saldırı düzenleyen Anzavur, Ali Fuat Paşa'nın Ankara'dan gönderdiği 20. Kolordu birlikleri ile takviye edilen Çerkez Ethem komutasındaki Kuva-yı Seyyare karşısında yenilgiye uğradı ve Adapazarı'na çekilmek zorunda kaldı. 20. Kolordu birlikleri 23 Mayıs'ta bir karşı saldırı düzenleyerek Adapazarı ve Sapanca'yı Kuva-yı İnzibatiye'nin elinden aldı. 14 Haziran'da yeni bir saldırı düzenleyen Kuva-yı İnzibatiye gene yenilgiye uğradı.

Kaldırılması

Bunun üzerine İstanbul Hükümeti Kuva-yı İnzibatiye'nin başarısızlığını kabul ederek İstanbul'a çekilmesini kararlaştırdı.25 Haziran 1920'de de Kuva-yı İnzibatiye'nin kaldırıldığı, birliğe bağlı askerlerin terhis edildiği açıklandı.

Başka neler oldu:

    * 1906 - ABD'nin San Fransisco kenti 7,7 şiddetindeki 50 saniye süren deprem ve onu izleyen yangınlarla yerle bir oldu. 28 bin bina yıkıldı 500 kadar insan hayatını kaybetti, 100 bin kişi evsiz kaldı.
    * 1946 - 1919'da kurulan Milletler Cemiyeti dağıldı.
    * 1954 - Albay Cemal Abdülnasır, Mısır'da yaptığı darbeyle kralı devirdi ve iktidarı ele geçirdi.
    * 1960 - TBMM'de CHP ve basını soruşturmak üzere Tahkikat Komisyonu kuruldu. CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, Demokrat Parti'ye seslenerek, "Bu demokratik rejim istikametinden ayrılıp, onu baskı rejimi hâline götürmek tehlikeli bir şeydir. Bu yolda devam ederseniz ben de sizi kurtaramam." dedi.
    * 1983 - Lübnan'daki ABD askeri varlığını protesto etmek amacıyla, Beyrut'taki ABD elçiliğine düzenlenen intihar saldırısında, bombacının da aralarında bulunduğu 63 kişi öldü.
    * 1989 - Ege Üniversitesi'nde Türkiye'nin ilk tüp bebeği doğdu.
    * 1996 - İsrail birliklerinin, Lübnan'daki bir Birleşmiş Milletler yerleşim birimini bombalaması sonucu 106 sivil öldü.
    * 1999 - Türkiye'de yerel ve genel seçimler yapıldı. Genel seçimlerde, Bülent Ecevit liderliğindeki Demokratik Sol Parti, oyların %22,2'sini alarak birinci parti oldu. Cumhuriyet Halk Partisi, tarihinde ilk kez meclis dışı kaldı.
    * 2002 - Eski Afganistan Kralı Zahir Şah, 29 yıllık sürgünden ülkesine döndü.

Bugün doğanlar

    * 1590 - I. Ahmet, Osmanlı padişahı (ö. 1617)
    * 1942 - Tınaz Titiz, Eski kültür ve turizm bakanı
    * 1943 - Zeki Alasya, Tiyatro ve sinema sanatçısı
    * 1963 - Conan O'Brien, ABD'li komedyen
    * 1984 - America Ferrera, ABD'li oyuncu

Bugün ölenler

    * 1943 - Hafız Burhan, Türk ses sanatçısı (d. 1897)
    * 1955 - Albert Einstein, Nobel Fizik Ödülü sahibi Almanyalı fizikçi (d. 1879)
    * 1980 - Suut Kemal Yetkin, Türk deneme yazarı, sanat tarihçisi (d. 1903)
    * 1988 - Oktay Rifat Horozcu, Türk şair (d. 1914)
    * 1988 - Benny Hill, İngiliz komedyen, aktör ve şarkıcı (d. 1924)