Anlamak tutkunu bir matematikçi: Cahit Arf

Türkiye Bilimler Akademisi, Arf Teoremi'nin babası ünlü matematikçi Cahit Arf'in hayatı, çalışmaları ve fotoğraflarının yer aldığı bir kitap hazırladı.

Haberin Devamı

Kitapta 'anlamak tutkunu bir matematikçi' olarak betimlenen Arf'in, 1910'da Selanik'te başlayan ve 26 aralık 1997'ye kadar süren yaşam serüveni anlatılıyor.

Arf'in gençlik günleri ve akademik çalışmaları sırasında yaptığı yazışmalar ve anılarının da yer aldığı kitaba göre Arf'in matematik dehası lisenin ardından gittiği Fransa'daki Ecole Normale Superior'da ortaya çıktı.

Mezun olduktan sonra Galatasaray Lisesi'nde matematik öğretmeni olarak görev alan Arf, 1933'den sonra İstanbul Üniversitesi ve kuruldukrtan sonra da ODTÜ'de öğretim üyeliği yaptı.

26 aralık 1997'de hayatını kaybeden Cahit Arf'in ilk çalışması, 1939 yılında Almanya'nın ünlü bir matematik dergisi olan 'Crelle Journal'da yayımlandı.

Arf ve özel haller

Arf, çözülebilen cebirsel denklemlerin bir listesini yapmak amacıyla Göttingen'de ünlü matematikçi Hasse'nin doktora öğrencisi oldu. Hasse'nin önerisiyle 'özel haller'le ilgili problemini çözdü.

Arf, bu çalışmasıyla Sayılar Teorisi'nde özel bir yeri olan Lokal Cisimlerde Dallanma Teorisi'ne önemli yapısal katkılarda bulundu. Sonuçlardan bir bölümü dünya matematik literatüründe, Hasse-Arf Teoremi olarak adlandırıldı.

Öğrenirken de öğretirken de en önemli şeyin anlamak olduğunu vurgulayan Arf, ders anlatırken öğrencilerine sık sık, "anlamak derken, kelimeyi büyük harflerle kullanıyorum'' diye seslenirdi.

Arkadaşlarının diliyle Arf

Prof.Dr. Erdal İnönü kitapta, "benim kuşağım için Türkiye'de bilim adamı deyince akla gelen iki isim vardı: Cahit Arf ile Ratip Peker...

"Cahit Arf, cumhuriyetin ilk yıllarında devletten yardım görmüş temel bilimciler arasında üstün karakter özellikleri ve yeteneğiyle öncülük yapabilmiş insanlardan biri, belki birincisidir'' görüşünü dile getiriyor.

Kitapta, Prof.Dr. Tosun Terzioğlu, Prof.Dr. Sait Akpınar, Prof.Dr. Ersan Akyıldız, Prof.Dr. Gündüz İkeda, Prof. Robert Langlands gibi çalışma arkadaşlarının da Arf ile ilgili görüşleri bulunuyor.

Arf'ın çocukluk, gençlik ve akademik çalışmalar yaptığı yıllara ait fotoğrafları da kitapta yer alıyor.

İlgilenenler için

ODTÜ Matematik Bölümü'nün Cahit Arf için hazırladığı sayfalar