"Sürü psikolojisinin altında ayna nöronları var"

Fransa Jean Nicod Enstitüsü Öğretim Üyesi Pierre Jacob, ekip çalışması, çete davranışları ve sürü psikolojisi gibi öğelerin altında insan beynindeki "ayna nöron"ların bulunduğunun düşünüldüğünü bildirdi.

Haberin Devamı

Jacob, "Bu sistemi çözmek, başkasının niyetini ve insan davranışını anlamak açısından da çok önemli bir gelişme olabilir" diye konuştu.

Bilkent Üniversitesi Akıl, Dil ve Kültür Merkezi tarafından düzenlenen "Ayna Nöronları Ölçmek Konferansı", İktisat Fakültesi'nde gerçekleştirildi. Konferansa, Almanya, İngiltere ve Fransa'daki çeşitli üniversitelerden bilim adamları katıldı.

Bilkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkanı Yard. Doç. Dr. Emre Özgen, konferansta yaptığı konuşmada, 10 yıl önce tek hücreli ölçümlerle bulunan "ayna nöron"ların, son yılların çok ilgi gören nöropsikolojik buluşlarından biri olduğunu belirtti.

Ayna hücreler

Özgen, bu beyin hücrelerinin kişi, bir başkasını gözetlerken sanki o hareketi yapıyormuş gibi faaliyete geçen, adeta gözlemlenen kişinin hareketlerini aynalayan hücreler olduğunu anlattı.

Aynı hücrelerin kişi o hareketi yaparken de faaliyete geçtiğini kaydeden Özgen, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bir kişinin masadaki bardağı ağzına götürdüğünü düşünelim. Biz, bu eylemi izlerken kendi beynimizde de aynı işi yaparken kullandığımız hücrelerin bir kısmının harekete geçtiklerini görüyoruz. İşte bu tür hücrelere ayna nöronlar deniliyor.

Bunların taklit etme, öğrenme, başkalarının niyetlerini anlayabilme, kendini başkasının yerine koyabilme, dil ve kültürün öğrenilmesi gibi çok çeşitli zihinsel süreç ve davranışların altında yatan mekanizma olduğu düşünülüyor."

Özgen, bu sistemleri üzerine yapılan araştırmaların yoğun ilgi gördüğünü ifade ederek, "İnsan beynindeki mekanizmaların neden ve nasıl işlediği, hangisinin iyi hangisinin kötü çalıştığı tespit edilmeye çalışılıyor" dedi.

"Akıl okuma"

Pierre Jacob ise ayna nöronların kişinin başka insanların önemli davranışlarını anlayabilmek için de kullanıldığını söyledi.

"Akıl Okuma" olarak adlandırılan bu sistemin karşıdaki kişinin niyetini anlamada kullanılıp kullanılmadığının araştırıldığını belirten Jacob, "Ekip çalışması, çete davranışları, sürü psikolojisi gibi ögelerin altında ayna nöronların olduğu düşünülüyor.

Bu sistemi çözmek, başkasının niyetini anlamak, insan davranışını anlamak açısından da çok önemli bir gelişme olabilir. İnsanların bir hareketi yaparken o kişinin niyetini okumasının bu mekanizmalarla olabileceği ortaya koyulmaya çalışılıyor" diye konuştu.