SON DAKİKA
2. Trump dönemi! Ankara-Washington hattı nasıl olacak?
ABD'de başkanlık seçimlerini kazanan Cumhuriyetçi Donald Trump, oy sayımı tamamlanan Alaska eyaletini de kazanarak 295 delegeye ulaşırken, Demokrat Kamala Harris de Maine eyaletinden gelenlerle 226 delegeye sahip oldu. Trump'ın ikinci başkanlık dönminde neler olacağı merakla beklenirken. Hürriyet Gazetesi'nden Abdulkadir Selvi "Ankara’nın ikinci Trump dönemine bakışı" başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı...
Trump’ın en tedirgin edici yönü aşırı İsrail yanlısı olması. Düşük profilli de olsa Gazze savaşını da bitireceğini söylemiş olmasına rağmen, Trump’ın kazandığı ortaya çıktığı anda Netanyahu’nun coşkulu desteği rahatsız ediciydi.
NETANYAHU FAKTÖRÜ
Trump’un zaferi için, “Tarihin en büyük geri dönüşü” diyen Netanyahu, “Beyaz Saray’a tarihi dönüşünüz Amerika için yeni bir başlangıç ve İsrail ile Amerika arasındaki büyük ittifaka güçlü bir yeniden bağlılık sunuyor” dedi. Netanyahu’nun ABD ziyareti sırasında da Trump’la görüşmelerinde benzer bir tablo yaşanmıştı. Hatta ABD gezisi dönüşünde Netanyahu’nun katliamlarını artırması, ‘Trump’la bir anlaşma mı’ yaptılar yorumlarına neden olmuş.
Trump’ın seçildiği andan itibaren Türkiye’nin bakış açısını öğrenmeye çalışıyorum. Trump’ın kişilik özelliğinden ve İsrail’le ilişkilerinden dolayı bazı ihtiyat payları konuşulmasına rağmen, “Beyaz Saray’da doğrudan ilişki kurduğumuz bir başkanın olması iyidir” yaklaşımı söz konusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Trump’ı ilk kutlayan liderlerden biri oldu. ‘Tebrikler dostum Trump” dedi.
LİDER DİPLOMASİSİ
Türkiye ile ABD arasında çok önemli dosyalar var. F-16 satışı, F-35 projesine dönüş, öne çıkan başlıklar ama bizim PKK ve FETÖ terör örgütleriyle mücadele gibi beka sorunumuz olan başlıklarımız var. Ortadoğu’da haritaların kanla çizildiği bir dönemde Erdoğan ile Trump arasında doğrudan bir temasın olması, lider diplomasisi açısından çok önemli.
Sıcağı sıcağına yapılan değerlendirmeleri başlıklar halinde yansıtmak istiyorum.
1- Trump’ın kriz bölgelerine yaklaşımı belirleyici olacak.
2- Rusya-Ukrayna savaşını durdurabilecek mi? Trump’ın ilk 3 ay içinde barış masası kurup savaşı sonlandıracağı yönünde çok güçlü bir beklenti oluştu.
3- İsrail’in Gazze ve Lübnan saldırıları karşısında tavrı ne olacak? Gazze savaşını sonlandıracak mı?
4- İsrail’e Biden yönetiminden daha fazla destek vereceği, Gazze’nin işgal ve ilhakına izin vereceği endişesi hâkim.
5 Trump’ın tek hedefinin Çin olması bekleniyor. Ama bunun şekli ne olacak?
6 İran konusundaki politikası ne olacak? İran’a karşı agresif bir politika izleyeceği beklentisi var. Geçen dönem Obama’nın İran politikasını yerden yere vuruyordu. Bu dönemde İran’a karşı tutumu ne düzeyde olacak?
7- Suriye ve Irak’tan çekilecek mi? Ortadoğu’ya 9 trilyon dolar gömdük demişti. Geçen dönem Suriye’den çekilme kararı almış ama buna Amerikan derin devleti engel olmuştu. Trump bu kez Irak ve Suriye’den çekilmeyi başarabilecek mi?
MCGURK’U ALACAK MI?
8- Trump daha önce ilk seçildiğinde McGurk’u görevden almıştı. Biden yönetimi Ortadoğu özel temsilcisi olarak atadı. Trump PKK’nın hamisi olan McGurk’u görevden alacak mı? PKK’nın arkasındaki desteği çekecek mi?