SON DAKİKA
CAATSA yaptırımları kaldırılacak mı? İşte Ankara'nın beklentisi...
ABD Başkanı Trump, “Erdoğan istedi Suriye’ye yaptırımları kaldırdım” demişti. Hürriyet Gazetesi Yazarı Abdulkadir Selvi, 'Suriye’ye yaptırımların kaldırılmasından bu yana Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının kaldırılacağının bir işareti olabilir mi?' sorusuna yanıt aradı. İşte Selvi'nin köşe yazısı...
Trump sözünde durdu, Suriye’ye yaptırımları kaldırdı. Hürriyet ve CNN Türk ABD temsilcisi Yunus Paksoy’un da işaret ettiği gibi; Suriye’ye yaptırımlar Kongre kararıyla kaldırılmadığı için ya Trump tarafından her defasında uzatılacak ya da Kongre’ye getirilerek sorun kökten çözülecek. Sanıyorum bu 180 günlük süreç bunun test edileceği bir dönem olacak.
O nedenle Cumhurbaşkanı Erdoğan sıcağı sıcağına Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile bir araya geldi. ABD’nin ardından Avrupa Birliği de Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdığını açıkladı. Bunun yaptırımların ötesine geçen çok büyük anlamları var. O noktalara dikkat çekeceğim. Öncelikli olarak Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarına değinmek istiyorum.
Suriye’ye yaptırımların kaldırılmasından bu yana Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının kaldırılacağının bir işareti olabilir mi sorusuna yanıt arıyorum. Ankara’da bir beklentinin oluştuğunu ifade edebilirim. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretinde çantasındaki başlıklardan birini de CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konusu oluşturacak.
CAATSA yaptırımları Trump zamanında konuldu, yine Trump zamanında kaldırılabilir. O zaman da Trump bir süre CAATSA yaptırımlarını uygulamamak için direnmişti. CAATSA yaptırımları Türkiye-Amerika ilişkilerini olumsuz etkiledi. F-35 projesinden çıkarılmamız başta olmak üzere savunma sanayimize zarar verdi. Rusya’dan aldığımız S-400’ler gerekçe gösterilerek Türkiye, CAATSA yaptırımlarına muhatap edilmişti. Ama artık konjonktür değişti. Eğer Rusya-Ukrayna anlaşması sağlanırsa Rusya’ya yaptırımların kaldırılması gündeme gelecek. Ayrıca Trump’ın gelmesiyle birlikte Türkiye-ABD ilişkileri olumlu bir seviyeye ulaştı.
Trump, Suriye’ye yaptırımları kaldırırken dahi Erdoğan istediği için kaldırdığını ifade etti. Burada Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’la ilgili övücü sözlerini hatırlatmaya gerek duymuyorum.
Erdoğan ve Trump, lider diplomasisini önemsiyorlar. Trump seçildiği günden bu yana Erdoğan’la Suriye ve Rusya-Ukrayna savaşının bitirilmesi konusunda önemli işbirliği yaptı. Bu ilişkilerin süratle Türk-Amerikan ilişkilerine yansıması gerekiyor. Bunun ilk adımı CAATSA yaptırımlarının kaldırılması neden olmasın?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki aylarda yapılması beklenen Amerika gezisinde bu yönde bir adım atılabilir. Erdoğan’ın, Trump’la görüşmesindeki gündem maddelerinden biri de CAATSA yaptırımları olacak. Beyaz Saray’daki görüşme sırasında Trump’ın kameraların karşısında CAATSA yaptırımlarını kaldırdığını açıklaması beklenebilir. Açıklanırsa ayrıca mutlu olurum. Çünkü bu olumlu seyreden Türk-Amerikan ilişkilerine çok önemli bir ivme kazandırır. İklimin değişmesine yol açar. Belli ki Trump ile Erdoğan hem bölge sorunlarında hem uluslararası sorunlarda önemli işbirlikleri yapacak.
Türk-Amerikan ilişkilerinde sadece CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konuşulmayacak elbette ki ama ben Suriye’ye yaptırımların kaldırıldığı bir dönemde sadece bu konuya değinmek istedim.
Peki Ankara’da böyle bir beklenti var mı? Ankara, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması için çalışıyor. Peki umutlu mu? İhtiyatlı bir iyimserlik hâkim. S-400 konusu ne yapılacak bilemiyorum. Ama ben CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konusunda Ankara’ya göre daha umutluyum ve iyimserim.