SON DAKİKA
Türkiye - Yunanistan ilişkilerinde yeni sayfa açıldı mı? Perde arkasını Hande Fırat yazdı
Türkiye ile Yunanistan arasında bir süredir Dışişleri Bakanları seviyesinde görüşmeler sürüyor. İki komşu ülkeden de bölgesel tansiyonun azalması için net mesajlar verildi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis, Ekathimerini gazetesine verdiği röportajda bölgedeki son duruma ilişkin bilgi verdi. Hande Fırat Hürriyet'teki köşe yazısında Türk-Yunan ilişkilerinde son durumun perde arkasını yazdı.
* “Bugün, gerçekten de asılsız ve yasadışı olan bir Türk-Libya memorandumu var. Bu tartışma konusu değildir. Bununla başa çıkmanın yolu ne aforoz etmek ne de herhangi bir zamanda savaşa girmeniz gerektiğini düşünmektir. Cevap, oturup konuşmaktır; böylece uluslararası hukukun ikna edici gücünü anlayarak onu medeni bir konuma getirebilirsiniz.
* Mavi Vatan konusunda Yunanistan’ın çok net bir görüşü var; Ege Denizi söz konusu olduğunda bu türden bir egemenlik hakkı tavizi kesinlikle yoktur.
* Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması ikili bir sorun değil, evrensel bir talep ve inanç hürriyetine saygı konusudur.”
* Bir süredir Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Yunanlı mevkidaşı görüşüyor ve iki ülke arasındaki tüm başlıkları ve bölgesel konuları ele alıyorlar.
* İki ülke arasında olumlu gündeme odaklanılması konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Miçotakis arasında uzlaşma var. Hatta 7 Aralık 2023’te imzalanan Atina bildirgesi ile kayda geçirilmişti.
* Hakan Fidan, kasım ayında Atina’da olacak. Başta iade-i ziyaret niteliği taşıyan temaslarda ikili ilişkilerin yanı sıra Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Miçotakis başkanlığında 2025 yılının ilk aylarında Ankara’da düzenlenmesi planlanan 6. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının hazırlıkları da konuşulacak.
Diyaloğun sürmesi konusunda her iki tarafta da siyasi iradenin bulunduğunu söyleyerek, bu görüşmelerin başlama nedenlerine ve Türkiye’nin tezlerine geçelim. Üst düzey diplomatik kaynakların altını çizdiği hususlar şöyle:
* Bölgede istikrar ve huzurun güçlenmesi için Türk ve Yunan makamları birlikte çalışmak zorunda.
* İki ülkenin aynı düşünmediği konular bulunuyor, fakat uzlaşabilecek başlıkların sayısı az değil.
* İki ülkenin Ege meselelerinde bugüne kadar savundukları pozisyonlarında bir değişiklik yok. * Türkiye’ye göre, Ege’de ihtilafların tek kaleme indirgenmesi kesinlikle mümkün değil. Deniz, hava sorunlarının büyük çoğunluğu hukuken birbiriyle bağlantılı. Bu konuların birlikte ele alınması hukuki bir gereklilik.
* Ankara’nın amacı gerginlik ve kriz yaratabilecek meseleleri çözümsüz bırakmamak ve böylece ilişkilerde kalıcı bir sükûnet yaratmak.
* Ankara karasuları ve hava sahası genişliğinden aidiyeti belirsiz coğrafi formasyonlara, gayriaskeri statüdeki adaların silahlandırılmasından FIR yönetimi gibi anlaşmazlıklara uluslararası hukuka uygun, kalıcı, kapsamlı ve hakkaniyetli bir çözüm istiyor.
* Müzakereler sonucunda çözüme ulaşılamazsa Ankara ihtilafları paket halinde uluslararası yargıya götürmeyi de gündemine aldı. Ancak bu aşamaya gelmeden Yunanistan’ın Uluslararası Adalet Divanı’nın yetkisine koyduğu çekinceleri de kaldırması gerekiyor.
* Ege’de iki tarafın da yaşamsal çıkarlarına dikkat çekilerek, “Çevre, enerji, bilimsel araştırma, yasadışı göçle mücadele ve arama-kurtarma alanları dahil işbirliğine hazırız” mesajı veriliyor.