ABD eski Suriye Temsilcisi CNN TÜRK'te: Trump’ın İran planı ne?

Eski ABD Suriye Temsilcisi James Jeffrey, CNN TÜRK’e yaptığı açıklamada, Donald Trump’ın İran’a yönelik ateşkese karşı çıkmasının arkasında İran’ın bölgede kaybetmekte olması ve nükleer silah kozunu devreye sokma çabası olduğunu söyledi. ABD’nin İsrail’e askeri ve diplomatik destek sağladığını ancak doğrudan çatışmaya girmemeye dikkat ettiğini belirten Jeffrey, İran’ın müzakere talebinin zayıfladığını gösterdiğini ifade etti. Ayrıca Trump’ın İran lideri Hamaney’e suikast fikrine karşı çıkmasının olası olduğunu, çünkü böyle bir durumun daha büyük belirsizlik yaratabileceğini vurguladı. Jeffrey’ye göre İsrail-İran savaşı sonrası Orta Doğu artık eskisi gibi olmayacak.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ABD Başkanı Donald Trump, Kanada’da düzenlenen G7 Zirvesi’nden neden erken döndü? "Ateşkes için dönmüyorum" sözü ne anlama geliyor? İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney suikastine neden engel oldu? İsrail-İran savaşında ABD’nin pozisyonu nedir? ABD eski Suriye Temsilcisi James Jeffrey, CNN TÜRK Dış Haberler Editörü Enver Kaptanoğlu’nun bu kritik sorularını yanıtladı.

TRUMP NEDEN ATEŞKES İSTEMİYOR?

CNN TÜRK Dış Haberler Editörü Enver Kaptanoğlu:

Bildiğiniz üzere Donald Trump, Kanada’yı erken terk etti ve bir ateşkes anlaşması için geri gelmeyeceğini söyledi. Dahası, herkesin Tahran’ı terk etmesi gerektiğini ifade etti. Trump’ın ne yapmaya çalıştığını düşünüyorsunuz?

Eski ABD Suriye Temsilcisi James Jeffrey:

Evet, öncelikle beni programınıza çağırdığınız için teşekkür ederim. Başkan Trump, G7 Konseyi’ndeki diğer aptalların aksine şu anda Orta Doğu’da olanları gerçekten anlıyor. 20 yıl boyunca İran bölgede büyümeye devam ederek kendisine bir vekil krallığı kurdu. Silahlarını geliştirdi ve bu süreçte iki ülke çöktü: Irak ve Lübnan, Suriye ve Yemen de korkunç durumlara sürüklendi. 1 milyon kişi hayatını, 15 milyon kişi ise evini kaybetti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

7 Ekim 2023’ten sonra vekillerinden birinin yaptığı büyük bir hatanın ardından, İran’daki diğer vekilleri ve uzantıları da bu hatalara katıldı. Bölge çapında başlayan çatışmalarda, İran ardı ardına yenilgiler almaya başladı. Sonrasında Türkiye ve Suriye’nin Esad rejimini devirmesiyle birlikte İran’ın elinde çok az koz kaldı. İran, son büyük kozunu oynamaya hazırlanıyor: O da nükleer silah.

Trump, şu anda bir ateşkes imzalanmasını istemiyor. Çünkü bu, İran’ın avantajını koruması anlamına gelecektir. G7’de imzalanan ve Trump’ın da onayladığı ikinci bildirgeye bakın: İran’ın hatalı olduğunu, asla nükleer silahlara ulaşmaması gerektiğini ve İsrail’in kendini savunma hakkının baki olduğunu söylüyor. Ayrıca bildirgede, çözümün bir ateşkesle değil, bir galibiyetle geleceği belirtiliyor.

ABD VE İSRAİL İRAN KONUSUNDA İYİ POLİS-KÖTÜ POLİS Mİ OYNUYOR?

CNN TÜRK Dış Haberler Editörü Enver Kaptanoğlu:

ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin İran üzerindeki saldırılara dahil olmadığını söyledi. İsrail İran’a saldırmaya devam ederken Trump, İran hakkında konuşmayı sürdürüyor. Acaba ABD ve İsrail, İran konusunda şu anda “iyi polis-kötü polis” mi oynuyor?

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Eski ABD Suriye Temsilcisi James Jeffrey:

Bir dereceye kadar, evet. Ama öncelikle vurgulamak istediğim bir nokta var. ABD’nin bu konuda çok önemli bir rolü bulunuyor. Öncelikle İsrail’e ateş gücü sağlıyorlar, diplomatik koruma sunuyorlar ve savunma sistemleriyle destek veriyorlar. Bu destek sayesinde İsrail, kendisine fırlatılan füzeleri durdurabiliyor.

Burada ayrıca şu ihtimali de göz önünde bulundurmalıyız: Eğer ABD’nin bu çatışmada doğrudan rol aldığı netleşirse, İran ve onun uzantıları ABD askerlerine saldırmaya başlayabilir. Şu anda Trump, İran’ın oyunlarını biliyor. İran ateşkes istiyor, konuşmak istiyor, müzakere istiyor çünkü kaybediyor. Trump da diyor ki: “Eğer benimle konuşmak istiyorsanız, taleplerinizi masaya yatırın ama bu talepler arasında uranyum zenginleştirme olamaz.” Bu yaklaşımın doğru bir politika olduğunu düşünüyorum.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

TRUMP NEDEN HAMANEY’E SUİKASTI REDDETTİ?

CNN TÜRK Dış Haberler Editörü Enver Kaptanoğlu:

Donald Trump’ın İran’ın dini lideri Hamaney’e yönelik suikast önerisini veto ettiği söylenmişti. Trump bunu neden istemedi? Rejimin değişmesi ABD’nin çıkarına olmaz mıydı? Yoksa bu haberin yayılmasının stratejik başka bir amacı olabilir mi?

Eski ABD Suriye Temsilcisi James Jeffrey:

Evet, bunu doğrulayamam ancak oldukça olası. Trump’ın bu seçenekle karşılaştığında “hayır” demesi muhtemeldir. Neden? Çünkü İran’ın dini lideri sivil bir figür. İsrail’in hedef aldığı askeri liderlere benzemiyor. İkinci olarak da, o giderse yerine kimin geleceğini bilmiyoruz. Ne olacağını da bilmiyoruz.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Dolayısıyla, şu anda Amerika’nın ve hatta İsrail’in bile aynı şeye ihtiyacı var. Doğru karar vermek. Ve o doğru karar, İran’ın nükleer zenginleştirme programını yani nükleer silah üretme kapasitesini durdurmaktır. Eğer Hamaney ortadan kalkarsa, bu süreci yönetecek biri kalmayabilir. 

İSRAİL-İRAN SAVAŞINDAN SONRA HER ŞEY DEĞİŞECEK Mİ?

CNN TÜRK Dış Haberler Editörü Enver Kaptanoğlu:

40 yıl önce buna çok benzer bir şey görmüştük. Şu anda Orta Doğu’da çok yaygın bir kanaat var. “İsrail-İran savaşından sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” deniyor. Siz bu görüşe ne kadar katılıyorsunuz?

Eski ABD Suriye Temsilcisi James Jeffrey:

Bu görüşe tamamen katılıyorum. Dediğim gibi, İran son yıllarda çok fazla hata yaptı. ABD, Türkiye, Arap ülkeleri gibi kendisinden daha güçlü gayri resmi ortaklarla birlikte pek çok hata zinciri oluştu.

Bu ortaklıklar İran’a büyük bir güç kazandırdı ancak bu güç şu anda sistematik olarak ortadan kaldırılıyor. Aynı Saddam’ın 1991’de yenilmesinden sonra olduğu gibi ya da 1973’te Mısır’da yaşandığı gibi. Şimdi bölgede yeni bir istikrar dönemi başlayabilir. Ancak geçmiş örneklerde beklenen sonuçlar gerçekleşmedi. Bu kez farklı olmasını umut ediyoruz.