ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi?

KAYNAKBuse Güngör / Cnnturk.com Muhabiri

ABD’nin önerisiyle İsrail geçici bir ateşkesi kabul etti. Plan, 60 gün sürecek bir ateşkesi, rehine takasını ve insani yardımın ulaştırılmasını içeriyor. Ancak Hamas, kalıcı ateşkes ve İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesi taleplerinde ısrar ediyor. Hamas, önceki ateşkeslerin ihlal edildiğini hatırlatarak, ABD'den güvence istiyor. Ayrıca yardımın ABD destekli şirketler aracılığıyla dağıtılmasına karşı çıkıyor. Ateşkes süresince Gazze’nin yeni yönetimi için ABD’nin desteklediği alternatif bir otorite kurulması hedefleniyor. Hamas ise bu sürecin işgalin farklı bir versiyonu olduğunu savunuyor. Uluslararası tepkiler artarken, İsrail’in Gazze'deki askerî varlığı ve olası göç planları büyük endişe yaratıyor. Detayları Gazeteci Güngör Yavuzaslan yorumladı.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından sunulan geçici ateşkes önerisini kabul etti. Ancak Hamas, bu öneriye temkinli yaklaştı ve bazı değişiklikler talep etti.

Ateşkes Planının Detayları
ABD'nin önerdiği plan, 60 günlük bir ateşkes süresini kapsıyor. Bu süre zarfında Hamas'ın elinde bulunan 10 canlı rehine ve 18 rehine cenazesinin serbest bırakılması öngörülüyor. Karşılığında İsrail, 1.100'den fazla Filistinli mahkumu serbest bırakacak ve Gazze'ye günlük insani yardım girişine izin verecek.

ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi

Tarafların Tepkileri
İsrail, bu planı kabul ettiğini ve uygulanabilir olduğunu belirtti. Ancak Hamas, planın bazı temel taleplerini karşılamadığını savunarak, özellikle İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesi ve kalıcı bir ateşkesin sağlanması konularında eksiklikler olduğunu ifade etti.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

İnsani Durum ve Uluslararası Tepkiler

Gazze'deki insani kriz derinleşiyor. Birleşmiş Milletler, bölgede kıtlık riski konusunda uyarılarda bulundu. İsrail'in son hava saldırılarında yedi Filistinli polis memuru hayatını kaybetti. Ayrıca, Gazze'de insanlar, yardım malzemelerine ulaşabilmek için BM'ye ait bir gıda deposunu bastı.

ABD, Mısır ve Katar gibi ülkeler, taraflar arasında kalıcı bir çözüm bulunabilmesi için arabuluculuk çabalarını sürdürüyor. Ancak, İsrail'in Hamas'ı tamamen ortadan kaldırma hedefi ve Hamas'ın kalıcı bir ateşkes ile bağımsız bir Filistin yönetimi talebi, anlaşmazlıkların çözümünü zorlaştırıyor.

Bu gelişmeler, Gazze'deki çatışmaların sona erdirilmesi ve insani krizin hafifletilmesi yönünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak taraflar arasındaki temel anlaşmazlıklar, kalıcı bir barışın sağlanmasını engelliyor.

 ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Gazeteci Güngör Yavuzaslan konunun detayları ve öne çıkan başlıkları şu ifadelerle yorumladı:

Geçici Ateşkes Tartışmaları ve Hamas’ın Şartları

İlk başta Hamas’a sunulan bir çerçeve anlaşma vardı ve Hamas prensipte bu maddeleri kabul etti. Ancak İsrail’in bu anlaşmayı kabul etmesi, ABD’nin ikinci girişimiyle mümkün oldu. İlk denemede İsrail reddetmişti. Ateşkes kabul edildi ancak bazı maddelerde değişiklik yapıldı.

Buradaki temel sorun, ateşkesin geçici olması. Hamas kalıcı bir ateşkes istiyor. Önceki ateşkes üç aşamalıydı ancak İsrail ikinci aşamaya geçmedi, ateşkesi bozdu ve saldırdı. Bu nedenle Hamas, ABD'den ateşkesin uygulanmasına dair garanti istiyor. Yani: “Bu ateşkesi İsrail'e gerçekten uygulatacak mısınız?” sorusu ortada duruyor. Bu konuda henüz net bir cevap yok.

İkinci önemli nokta, İsrail’in Gazze’de kalmak istemesi. Yani bir ateşkes ilan edilse dahi, içerideki işgal unsurlarını ve askeri birliklerini Gazze'de tutmak istiyor. Hamas’ın şartı ise, bu geçici 60 günlük ateşkes boyunca İsrail askerlerinin Gazze'yi tamamen terk etmesi. Bu ateşkes opsiyonlu, yani uzatılabilir bir ateşkes olacak. Ancak Hamas’ın geçmişteki deneyimlerine göre, ateşkesler hep ihlal edildi. Bu yüzden ABD'den açık ve güçlü bir garanti talep ediyorlar.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi

Rehine Takası ve Yardım Meselesi

Rehine takası da gündemde. 10 İsrailli esir karşılığında 300 Filistinli mahkûm ve cenaze teslimi söz konusu. Ayrıca insani yardımın Gazze’ye ulaştırılması gündemde. Ancak bu konuda büyük bir tuzak olduğunu düşünen Hamas, yardımların ABD’nin kurduğu bir özel şirket aracılığıyla yapılmasına karşı çıkıyor. Bu şirketin personelinin çoğu paralı asker. Dolayısıyla bu organizasyonun Birleşmiş Milletler gibi tarafsız olmadığı ifade ediliyor.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Bu ateşkes kabul edilirse, Gazze’de önemli bir ilk yaşanacak. Hamas, Gazze’nin yönetiminde olmayacak. Bu 60 gün boyunca Gazze’nin yeni yönetimi için müzakereler yapılacak. ABD’nin desteklediği teknokratlar, aşiret liderleri ve bazı önemli isimlerden oluşan yeni bir otorite kurulması planlanıyor. Bu da aslında ABD’nin Gazze’yi kontrol etme planının bir parçası.

Trump’ın da bu plana destek verdiği biliniyor. “Gazze’yi Dubai gibi yapacağım” ya da “Monaco’ya çevireceğim” gibi söylemleriyle bu planı dile getirmişti. Ancak Hamas, işgalin tamamen sonlandırılmadığı sürece böyle bir geçici ateşkesi kabul etmeyeceğini açıkça belirtiyor.

ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi

Hamas’ın Çekinceleri

Hamas diyor ki: “Biz prensipte bu ateşkesi kabul ettik ama İsrail askerleri içeride kalıyor ve yardım konusunda belirsizlikler var.” Şu anda İsrail kuzeye ve Refah bölgesine girmiş durumda. Gazze’nin her yerinde fiili bir işgal yok ama belli bölgelerde askerî varlık devam ediyor ve ağır bombardıman sürüyor.

Planın amacı, Batı Şeria’daki gibi üç parçalı bir yapı oluşturmak ve Gazze’yi ABD destekli yeni bir otoriteye teslim etmek. Amaç, Hamas’tan kurtulmak. İsrail askerleri içeride kalacak, insani yardım ABD'nin kurduğu sistemle dağıtılacak, Hamas yönetimde olmayacak.

Bu noktada Hamas, kalıcı ateşkes ve İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesini şart koşuyor. Aksi takdirde bu geçici ateşkesi uygulamayacak. Daha önceki ateşkeslerde olduğu gibi İsrail esirleri aldıktan sonra tekrar saldırılarını başlatabilir.

ATEŞKESİN PERDE ARKASI | Gazze’de yeni plan: İşgalin yeni şekli mi

Strateji ve Uluslararası Tepki

Hamas bu kez pozisyonunu kaybetmek istemiyor. Bir yandan da içerideki İsrail askerlerinin varlığına direnmeyi sürdürüyor. Aynı zamanda uluslararası kamuoyuna da sesleniyor. Avrupa'da bazı ülkeler, özellikle İspanya, İsrail'e karşı ambargo uygulamaya başladı. ABD de Netanyahu’ya baskı uyguluyor.

Ancak Netanyahu’nun Gazze’den çekilme gibi bir niyeti yok. İsrail, ateşkesi ilan etmek istiyor ama işgali sürdürmek istiyor. Bu da Hamas açısından kabul edilemez bir durum.

Ateşkes sürecinde yardım konvoyları dahi vuruluyor. Gazze’ye tam anlamıyla bir kuşatma uygulanıyor. Netanyahu, Hamas’sız bir Gazze istiyor ama yaklaşık 350 gündür Gazze’yi fiilen işgal edemedi.

Büyük Tehlike: Göç Planı

ABD ve İsrail’in Gazze’ye yardım adı altında kurduğu “Gazze Yardım Vakfı” gibi yapılar, aslında büyük bir tuzağın parçası olabilir. İsrail medyasında yer alan bir haberde, “Gazze’den çıkanlar gönüllü olarak çıkıyor” deniliyor. Bu, insanları açlıkla, kuşatmayla zorlayarak Gazze’yi terk etmeye mecbur bırakmak anlamına geliyor.

Trump'ın daha önce dile getirdiği “1-2 milyon Gazzeliyi Ürdün’e, Mısır’a, Libya’ya göndereceğiz” şeklindeki söylemleri, bu planın işaretleri olabilir.

Sıradaki Haberadv-arrow
Sıradaki Haberadv-arrow