DÜNYADA %6,7 TÜRKİYE'DE 43,6! Gıdada ahlak enflasyonu mu var? Türkiye'de gıda fiyatlarıyla kim oynuyor?
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü gıda fiyatı verilerini paylaştı. Verilere göre, gıda fiyatları dünyada 2024'te yıllık yüzde 6,7 arttı. Türkiye'deki artış ise yıllık yüzde 43,6 oldu. Market market gezip etiketleri kıyaslayan vatandaş nereden alışveriş yapacağını şaşırmış durumda. Peki bu nasıl oluyor? Gıdada ahlak enflasyonu mu var? Sorunun kökeni ne? Türkiye'de fırsatçılara verilen cezalar yetersiz mi? Uzman isim CNN TÜRK'te anlattı.
Ekonomist Muhammet Bayram şu ifadelerle değerlendirdi;
GIDADA FAHİŞ FİYATI KİMLER KÖRÜKLÜYOR?
Hem zincir market hem de diğer yapılanmaları tekrar gözden geçirmek gerekiyor. Biz neden gıdayı konuşuyoruz? Dar gelirlinin en fazla harcama yaptığı kalem zaten gıda. Yani maaşının en az %50'si gıdaya gidiyor. Gıdadaki artışlar ücret artışların önünde kalabiliyor.
O yüzden aldığın maaşın önemli bir kısmını gıdaya harcayan bir kişi, daha evi kiraysa kira ödeyecek, kiradaki enflasyon problemi hala aşamadık. Gıdayla alakalı mücadelenin bakış açısı biraz daha değişmeli. Devletimiz oransal zamlardan ziyade alım gücünün artırmanın önemli olduğundan zaten bahsediyor.
SERBEST PİYASA AHLAKİ ÇÖKÜŞ MÜ GETİRDİ?
Gıda ile alakalı yöntemimizi farklılaştırmalıyız. Sebze ve meyve üretimde 61.000 ton yıllık üretimimiz var. Sebze 4 dünyada, meyvede 6.'yız. Üretim olarak üst sıralardayken neden gıda fiyatları artıyor? Tarla da üretilen bir ürünün hemen 2 km öteki bir markette, Türkiye çapındaki fiyattan satılması bir sorun mu?
Eğer bir mal üretiliyorsa malın kaynağında daha ucuz olmamalı mı? Daha ucuz olmalı. Ama O mal Antalya'dan İstanbul'a geliyorsa, İstanbul'da biraz daha pahalı olur. Çünkü neden? İçine nakliye giriyor, aracılar giriyor. Ama zincir market, Türkiye çapında fiyat belirlediği için Antalya'daki de İstanbul'daki fiyatı aynı. Yani bahçenin 2 km ötesinde de olsa aynı, yanı başında da olsa aynı.
AHLAKİ ÇÖKÜŞ ENFLASYONU MU YAŞIYORUZ?
Gıdayla alakalı iki boyut var. ilk boyutu hal ve perakende yasası. Yani perakende yasasını hallettikten sonra eğer gıda fiyatlarındaki enflasyonu hala önleyemiyorsa o zaman zincir marketlere döneceğiz.
Özellikle hal ve perakende yasası geldikten sonra fiyatlar biraz daha kontrol altına alınabilir.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
17 HAZİRAN BİM KATALOĞU 2025: 17 Haziran BİM Aktüel Kataloğunda Neler Var? Bu Hafta BİM'de Neler İndirimde?
Commerzbank’tan yeni dolar ve euro tahminleri
Citi'den altın yatırımcısına uyarı! Yükseliş bitti mi, yeni dipler mi geliyor?
Son 14 gün! 1 Milyon TL altı otomobil dönemi bitiyor... Fiyatlar temmuzda uçacak
SON DAKİKA EMEKLİ HABERİ | Emekliye ve Memura temmuz müjdesi: Yeni maaşlar netleşiyor...