REZERV SAVAŞINDA TAHT DEĞİŞTİ | Merkez bankaları altına sığındı: euro geriledi
Dr. Zekeriya Şahin, 2024'te artan jeopolitik risklerin merkez bankalarını altına yönlendirdiğini belirtiyor. Merkez bankalarının altın rezervleri 36 bin tona ulaşırken, altın rezerv para olarak euroyu geride bırakarak ikinci sıraya yükseldi. ABD başta olmak üzere bazı ülkeler fiziki altınlarını geri çekmeye başladı. Rusya-Ukrayna savaşı, BRICS ülkelerinin ulusal para birimleriyle ticareti ve kripto paraların yaygınlaşması gibi gelişmeler, doların konumunu sarsarken, euronun üçüncü sıraya gerilemesine neden oldu. Altın, kısa vadede değil; orta ve uzun vadede kazandırıcı bir yatırım aracı olarak öne çıkıyor.
Küresel ekonomide belirsizlikler artarken, merkez bankalarının altına olan talebi dikkat çekici seviyelere ulaştı. 2024'ün ilk çeyreğinde altın alımları hız kazanırken, rezerv tercihlerinde de ciddi değişiklikler yaşanıyor. Uzman isim Dr. Zekeriya Şahin, uluslararası piyasalardaki son gelişmeleri, merkez bankalarının altın stratejilerini ve euronun küresel para sistemindeki konumunu kapsamlı şekilde değerlendirdi.
İşte jeopolitik gelişmelerin altın ve para piyasalarına etkisine dair tüm detaylar:
Özellikle jeopolitik risklerin devam ediyor olması, merkez bankalarının doğal olarak altına yönelmelerinde önemli bir etki yarattı. Keza 2024 verilerine baktığımızda, dünyadaki merkez bankalarının altın rezervleri 36 bin ton civarında. Bu, 1965'teki 38 bin tondan yaklaşık 2 bin ton daha az; yani dünyada ikinci kez merkez bankalarının rezervleri en yüksek seviyelere çıkmış durumda.
Tabii altının şu an itibarıyla rezervlerdeki payı %20 civarındayken, ABD dolarının oranı %46. Euro ise %16 ile üçüncü sıraya gerilemiş durumda. Burada şuna dikkat etmek lazım: Dünya altın rezervlerinin verilerine göre, ilk 3 ayda (birinci çeyrekte) altına yönelim %13 artarak 257 tona ulaştı.
ABD başta olmak üzere bazı ülkeler, altınlarını 2024 Aralık ayından itibaren İsviçre'den fiziki olarak kendi ülkelerine taşımaya başladı ki bu da devam eden bir takım riskleri beraberinde getireceği anlamına geliyor. Burada 600 tonluk bir fiziki altın taşınmasından söz ediyoruz.
Bununla birlikte, Rusya-Ukrayna savaşı ve son dönemdeki barış müzakereleriyle önemli gelişmeler yaşandı. ABD ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında görüş ayrılıkları oluştu. Bu da jeopolitik olarak yeni hizalanmaları beraberinde getirdi.
Dünya ülkeleri bu endişeler, gümrük vergisi tarifeleri ve hepimizin bazen gözden kaçırdığı ancak dikkat etmemiz gereken kripto paranın uygulama anlamında hayatımıza girmesiyle, altın rezervi bulunan ülkeler açısından altını ikinci sıraya taşıdı.
Son 3 yılda merkez bankalarının altın alımları yıllık ortalama 1000 ton seviyesinde. Dünya altın üretimi ise yıllık ortalama 5000 ton civarında. Yani her yıl üretilen altının beşte biri merkez bankaları tarafından rezerve ediliyor. Bu da jeopolitik risklerin sürdüğünü, ülkelerin hizalanmalara gittiğini, ticari ilişkileri sıkılaştırma yoluna girdiklerini gösteriyor. Özellikle Rusya, Çin ve İran gibi ülkeler ile Pasifik ülkeleri arasında, ulusal para birimleriyle yapılan ticaret dikkat çekici.
Ve Trump... Önemli bir isim. Trump, 21 Nisan haftasında yaptığı bir açıklamada, “Altını olan, kuralı koyar,” demişti. Bu da önemli bir göstergedir. Altının rezerv para olarak şu anda ikinci sıraya yükselmesi, ciddi bir değişimdir.
Yıl Sonuna Kadar Böyle mi Devam Edecek?
Bu riskler sürdüğü sürece, altının rezerv para olarak konumunu koruyacağı kanaatindeyim. Zira Goldman Sachs, UBS ve Citibank gibi uluslararası bankaların altın fiyatlarını sürekli yukarı yönlü revize etmesi, bu eğilimin süreceği öngörüsünü güçlendiriyor.
Euronun Uluslararası Para Sistemindeki Konumu ve Güvenilirliği
Avrupa Birliği üyesi 20 ülke, kendi aralarındaki ticarette genel olarak euroyu kullanıyor. Ancak bahsettiğimiz gibi, jeopolitik riskler her geçen gün farklı şekillerde körükleniyor. ABD ile Avrupa Birliği arasında çelik ve alüminyum gibi ürünlerde gümrük vergisi tarifeleri üzerinden ayrışmalar yaşanıyor. Ayrıca Rusya-Ukrayna savaşına dair tutumlar da ayrışmalara neden oluyor. Bu da ülkelerin hem ekonomik hem de jeopolitik olarak hizalanmalara gitmelerine yol açtı.
Bazı bölge ülkeleri, artık kendi aralarında ticaret yaparken euro yerine ulusal para birimlerini tercih ediyor. Burada bir de BRICS faktörü var. BRICS üyesi ülkeler, dünya nüfusunun %40’ına ve küresel ticaretin %33’üne denk geliyor. Bu ülkeler aralarında ulusal para birimleriyle işlem yapıyorlar.
Yakın bir zamanda, BRICS ülkeleri arasında "BRICS para birimi" olarak adlandırılan bir ortak para birimi gündeme geldi. Eğer uygulanabilirse, bu durum doların küresel rezerv para konumunda kırılmalara yol açabilir. Ancak euronun yine de üçüncü sırada kalacağı görüşündeyim.
Altın Yatırımı İçin Tavsiyeler
Altın kısa vadede kazandırıcı bir yatırım aracı değildir. Özellikle orta ve uzun vadede kazanç sağlar. Uluslararası bankaların 2025 sonu tahminleri 3500–3700 dolar/ons düzeyinde. Goldman Sachs’ın 2026 tahmini ise 4000 dolar seviyelerinde. Altın yıl içinde 3500 doları test etti; şu an 3370 dolar civarında dalgalanıyor.
Ancak şuna dikkat etmek gerekir: Trump ne zaman ticareti etkileyici bir açıklama yaparsa, altın fiyatları yukarı yönlü reaksiyon gösteriyor. Ama bu Trump; Elon Musk’la kavga edip sonra barışmak için tekrar kavga ediyor. Dünya ülkeleriyle ticaret savaşları başlatıyor, çok sert söylemlerde bulunuyor. Örneğin, geçtiğimiz günlerde Çin’le bir anlaşmaya vardı. Bazı gerçekleri sonradan görüyor.
Ancak bu süreçte risklerin hâlen devam ettiğini düşünüyoruz. Altın hâlen bir yatırım aracıdır. Yatırımcılarımıza, vatandaşlarımıza tavsiyemiz: Altını orta ve uzun vadeli bir yatırım aracı olarak görmekte fayda var.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
Babalar günü alışverişi ekonomiye can suyu oldu! Hedef 50 milyar TL...
İsrail'in İran'a saldırısı sonrası altında zirve! Yükseliş sürüyor...
Emeklinin gözü o tarihte: En düşük maaş kaç TL olacak? Masada 4 senaryo var
SON DAKİKA HABERİ | SGK ödemeleri hesaplara yattı! Anneye, işsize, çalışana, ev kadınına destek yağmuru...
FAİZSİZ KREDİ 2025 | Faizsiz nakit arayanlar dikkat! Bu bankalar sıfır faizli kredi veriyor... Rakam 75 bin liraya kadar çıktı...