Emeklilik sistemine bir yenisi daha ekleniyor. TES yani tamamlayıcı emeklilik sistemi adı verilen yeni emeklilik sistemi ne zaman yürürlüğe girecek? Bu emeklilik sistemi nasıl bir sistem ve nasıl uygulanacak? Detayları CNN TÜRK Muhabiri Emrah Çakmak, Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz ile aktardı.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz konunun detaylarını şu ifadelerle aktardı;

Dün Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz enflasyon verisi ve orta vadeli programı açıkladı. 2024'te 2026 yılı için bazı öneriler ve çalışmalar yapılacak. Bununla ilgili yeni bir emeklilik sistemi geliyor.

Bu emekli sistemi 'Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi' olarak geçecek. Kısaltılmış bir test olarak geçerli. Burada yine baktığımız zaman yeni bir terim olan OKS yani otomatik sistemi kurulacak ve işverenler de bunun içerisine dahil edecek.

NE ZAMAN HAYATIMIZA GİRECEK?

2024'ün son çeyreğinde hayatımıza girecek. Yani 2024'ün eylül, ekim, kasım, aralık ayı içerisinde girilmesi planlanıyor. Şu anda bir uygulanan bireysel emeklilik sistemi 2017'den beri hayatımızda orada brüt ücretini işçiden yüzde 3 oranında kesiyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

ŞU ANDAKİ UYGULAMADA NELER VAR?

Beş işçi ve üzeri olan iş yerlerinde mecburen bireysel emekli sistemine geçiş zorunluluğu var. İşçi brüt ücretinin yüzde 3'ü kesinti yapılıyor. 2 ay içerisinde sistemde kalmak zorunda işçi. Devamında 45 yaş üstü ve emekli zorunlu olarak kabul edilmiyor. Eğer isterse ayrılabiliyor. Uyulmazsa da buradaki kurala idari para cezası mevcut. İşçiden kesilen de prim ve vergi konusunda da devlet bu konuda teşvik veriyor. Bireysel emeklilik sisteminde 10 yıl sistemde kalıp 56 yaşına gelince emekliliğimiz vardı.

YENİ SİSTEMDE BU NASIL UYARLANACAK?

Testte işçi, işveren ve devlet üçlüsü üzerinden değerlendirilecek. Burada bireysel emeklilik sistemindeki gibi işçi ve devlet ikilisinin araya işveren alacak. Buradan da bir yüzdelik oran kesilecek. Buradaki fonlara yatırım yapılacak. 

Kıdem tazminatında bu sistemin içerisine alacaklar. Daha önceki kıdem tazminat hakları korunacak. İsteyen test üzerinden buradaki haklarını yatırım amaçlı bu fonlara yönlendirilebilecek.

Normal standartlarda kıdem tazminatı bir yıl çalışması sonrasında bir ücretin yüzde 8.33'ü alınıyordu ama karma testte buradaki yüzde 3'lük kısım işveren katkısı olacak. Devamında da TES 5.33'lük kıdem tazminatı aktarımı yapılması planlanıyor. Tabii ki isteğe bağlı olma durumu da olacak. Bunlar bireysel fonda değerlendirilecek.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Yine karma teste baktığımız zaman bir yıldan fazla çalışma olursa işten kendi isteği ile bile ayrılsa hak kazancı korumuş olacak. Normal kıdem tazminatını hak etmek için istifa edince maalesef verilmiyordu. Ama burada buradaki mevzuatta değişiklik öngörülüyor.

İŞ DEĞİŞİKLİĞİ OLDUĞU ZAMAN NE OLACAK?

Hakkı saklı kalacak. Yine fonda buradaki para saklı kalmış olacak. 5.33'lük kıdem hakkı olunan şuradaki karma testte yüzde 3'ü işveren katkısı eğer TES'e geçildiği takdirde de yüzde 4 olacak, yüzde bir puanda devlet katkısı verilecek.

SİSTEMDEN ÇIKMAK İSTEDİĞİM ZAMAN NE OLACAK?

O zaman da sistem çıkışında 60 yaşını doldurmamış mahsus olarak eğer evlilik varsa konut alınacaksa ve ağır hastalık gibi zorunlu nedenler varsa belli bir kısmını sistemden parasını çekebilecek. Diğer tarafta emeklilikte toplu ödeme yapılmıyor ama bireysel emeklilikte yapılıyordu. Emeklilik toplu ödeme burada yapılmayacak. Eğer istenirse yüzde 25'lik kısmını çekebilecekler. Geri kalanı da sistemin yazılı mevzuatına göre peyderpey ikinci bir emekli maaşı olarak tarafımıza ödenecek.