"Asit yağmurları Türkiye'ye zarar vermiyor"

Türkiye'nin toprağının kalkerli olması nedeniyle asiti nötrleme potansiyeli olduğu bildirildi.

Haberin Devamı

ODTÜ Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürdal Tuncer, Türkiye'nin toprağı kalkerli olduğu için yağışla gelen asiti nötrleme potansiyeli olduğunu belirterek, "Eğer toprak asiti nötürlemese yağmurun çok zarar vermesi lazım. Bu, Türkiye için doğanın bir lüksü. Bizde durum böyleyken Avrupa ülkeleri asit yağmurlarından çok çekti. Göller, ormanlar büyük zararlar gördü" dedi.

Tuncer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentlerin dışında, ormanlardan ve göllerden oluşan bir ekosistem bulunduğunu anımsattı.

Kentlerdeki hava kirliliğinin nedenlerinin kolaylıkla belirlenebildiğini belirten Tuncer, ormanlara, göllere zarar veren kirliliğin kaynaklarını belirlemenin daha zor olduğunu ifade etti.

Kent dışı ekosisteme zarar veren kirliliğin bir kısmının Türkiye'den, bir kısmının ise Avrupa'dan kaynaklandığını anlatan Tuncer, şunları kaydetti:

"Burada iki türlü kirlilik kaynağı var. Asit yağmurları ve foto oksidan denilen 'ozon' türü kirleticiler. Asit yağmuru açısından Türkiye çok şanslı. Bizim toprağımız kalkerli olduğu için yağışla gelen asidi nötürleme potansiyeli var.

Eğer toprak asidi nötürlemese yağmurun çok zarar vermesi lazım. Bu, Türkiye için doğanın bir lüksü. Bizde durum böyleyken Avrupa ülkeleri asit yağmurlarından çok çekti. Göller, ormanlar büyük zararlar gördü."

Türkiye'nin her konuda bu kadar şanslı olmadığını vurgulayan Tuncer, ozon türevi kirleticilerin güneşli bölgelerde daha çok etkili olduğunu ifade etti.

Türkiye'nin güneş açısından çok zengin bir ülke olduğunu belirten Tuncer, "Bizim bu tür kirleticilerden gördüğümüz zarar gelecekte daha önemli olacak. Bazı bilim adamlarının, Akdeniz sahillerindeki ormanlarda yaptıkları araştırmalarda ozon zararlarını çok net görebiliyorsunuz" dedi.

Çevre ve Orman Bakanlığının da ozon türevi kirliliğin önlenmesine ilişkin bazı projeler başlattığını anlatan Tuncer, Orman Genel Müdürlüğünün, Avrupa'da hizmet veren bir ozon kirliliği izleme ağına üye olduğunu belirtti.

Ozon türevi kirleticilerin kaynağı

Ozon türevi kirleticilerin bir kısmının ülke dışı kaynaklardan geldiğini anlatan Tuncer, şunları kaydetti:

"Kirleticilerin bir kısmı kendi kaynaklarımızdan bir kısmı da Ukrayna, Rusya, Romanya gibi özelikle Türkiye'ye yakın ülkelerden geliyor. Ozon, ölçmesi kolay olduğu için izleyebildiğimiz parametre. Ama, ozonun yüksek olduğu bölgelerde daha başka kirleticiler de var. Aldehitler, peroksiasetil nitrat (pan), keton türü... Bunlar ölçülmüyor ama biliyoruz ki ozon yüksek ise onlar da yüksektir."

"Balkanlar'dan gelen soğuk hava akımı" ifadesinin hava durumu bültenlerinde sık sık duyulduğunu belirten Tuncer, "Balkanlar'dan sadece soğuk hava değil, kirli hava da geliyor. Trakya'nın batısında ölçülen kirliliğin yüzde 70-80'i dışarıdan geliyor. Doğu Karadeniz'de de durum böyle" diye konuştu.

Ozon türevi kirleticilerin, daha çok ormanlara zarar verdiğini ifade eden Tuncer, kentlerde ise görme bozuklukları ve solunum bozukluklarına neden olabileceğini söyledi.

Ankara'daki hava kirliliği

Ankara ile ilgili olarak "sadece partiküler madde kirliliği kaldı" söyleminin yanlış olduğunu savunan Tuncer, kentin havasında ozon, aldehit ve pan türü kirleticiler ile azotoksitler, hidrokarbonlar bulunduğunu ifade etti.

"Oldukça kötü bir hava karışımdır. İnsanları rahatsız eder" diyen Tuncer, şöyle devam etti:

"Bunların içinde kanserojen olan benzen, tolien gibi gazlar da bulunuyor. Yani hiç solumak istemediğiniz bir karışım soluyorsunuz. Kömür kaynaklı kirlilikten kurtulduğumuz doğru ama Ankara'nın hala yüzde 60'ı kömür ile ısınıyor özellikle gecekondu bölgelerinde.

Ancak buna rağmen kent merkezindeki kirletici konsantrasyonlar doğalgaz sayesinde epey aşağıya çekildi. Ancak bu kirlilik bitti anlamına gelmiyor. Kentte, ulaşımdan kaynaklı ciddi bir karbondioksit emisyonu bulunuyor."