Dünyanın en eski heykel atölyesi

Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Cihat Kürkçüoğlu, dünyanın en eski tapınak kalıntılarına ev sahipliği yapan Göbeklitepe kazı alanının aynı zamanda dünyanın en eski heykel atölyesi olma özelliği taşıdığını söyledi.

Haberin Devamı

Yrd. Doç. Dr. Kürkçüoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Şanlıurfa'nın 18 kilometre kuzey doğusunda yer alan Örencik köyü sınırlarındaki Göbeklitepe'de, Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsünde (DAI) görevli Prof. Dr. Klaus Schmidt başkanlığında bir ekiple, 14 yıldan bu yana arkeolojik kazı çalışmaları yürütüldüğünü hatırlattı.

Bugüne kadar yapılan çalışmalarda, günümüzden 12 bin yıl öncesine (neolitik dönem) ait yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları, çok sayıda yabani hayvan figürü, insan heykeli, dikili taşlar ve çakmak taşından yapılmış aletlerin gün yüzüne çıkarıldığını ifade eden Kürkçüoğlu, "Avcı ve toplayıcı döneme ait tapınaklar, Şanlıurfa'nın, inanan insanların dünyadaki en eski merkezlerinden olduğunu ortaya koyuyor" dedi.

Kürkçüoğlu, sahip olduğu turizm potansiyeliyle üç semavi dinin mensupları için kutsal kabul edilen Şanlıurfa'nın bu özelliğiyle daha da önem kazandığına işaret ederek, günümüzden 12 bin yıl öncesine ait kalıntıların bölgede yaşayan insanların mimari yeteneklerinin olduğunu ve çeşitli zamanlarda bir araya gelerek dinsel törenler yaptıklarının belirlenmesini sağladığını kaydetti.

Göbeklitepe'deki buluntuların bilinenin aksine mimarlığın, avcı ve toplayıcı topluluklar zamanında da var olduğunu ortaya koyduğuna dikkati çeken Kürkçüoğlu, şunları kaydetti:

"Dünya'nın en eski tapınak kalıntılarına ev sahipliği yapan Göbeklitepe kazı alanı aynı zamanda dünyanın en eski heykel atölyesi olma özelliğini taşıyor. Arkeologlara göre Göbeklitepe, neolitik dönemde belirli bir bölgeyi denetim altında tutuyordu.

Belki de bölgede yaşayan kabile, dinsel törenleri düzenleme dışında gündelik yaşamla ilgili işleri denetim altına alıyor, aletlerin üretim ve dağıtımını düzenliyordu. Göbeklitepe'de bugüne kadar gün yüzüne çıkarılan buluntular, Anadolu'nun tarih öncesi dönemine ait bilinenleri ve kültür tarihini daha eskiye götürerek, tarihi bilgilerin yeniden yazılmasına sebep olmuştur."

Göbeklitepe

Neolitik döneme ait yerleşim birimi Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın 18 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik köyü yakınlarında bulunuyor.

İlk kez 1963 yılında İstanbul Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi'nden görevlilerin yüzey araştırmaları sırasında fark edilen Göbeklitepe'deki kazı çalışmalarını, 1995 yılından itibaren Şanlıurfa Müzesi ve Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ortaklaşa yürütüyor.

Şu ana kadar gerçekleştirilen çalışmalarda, neolitik döneme ait yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları, çok sayıda yabani hayvan figürü, insan heykeli, dikili taşlar ve çakmak taşları bulunmuştu.

Bölgede geçen yıl yapılan kazılarda günümüzden 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli, kireç taşından şekillendirilmiş yaban domuzu, tilki ve kuş kabartmalarıyla, çakmak taşından yapılmış çok sayıda ok ucu bulunmuştu.