SON DAKİKA
TEŞRİK TEKBİRİ OKUNUŞU: Teşrik Tekbiri Nedir? Kurban Bayramı Teşrik Tekbiri Ne Zaman Okunur, Kaç Gün Sürer? Türkçe ve Arapça Okunuşu
Kurban Bayramı'nın yaklaşmasıyla birlikte milyonlarca Müslüman'ın merak ettiği teşrik tekbiri, bayramın manevi atmosferinde önemli bir yere sahip. Diyanet İşleri Başkanlığı Kurban Bayramı teşrik tekbirleri için açıklamalarda bulundu. Bu mübarek tekbir, "Allâhü ekber Allâhü ekber lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber Allâhü ekber ve lillâhi'l-hamd" şeklinde okunur ve anlamı "Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah'tan başka ilâh yoktur, Allah her şeyden yücedir. Allah her şeyden yücedir, hamd sadece O'na mahsustur" şeklindedir. Toplamda 23 vakit boyunca devam eden bu ibadet, Müslümanların Allah'a olan bağlılığını ve şükrünü ifade etmelerinin önemli bir yoludur. Peki, teşrik tekbiri nedir, neden getirilir?
Kurban Bayramı'nın yaklaşmasıyla birlikte milyonlarca Müslüman'ın merak ettiği teşrik tekbirleri, bu özel dönemin manevi atmosferinde merkezi bir yer tutuyor. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın açıklamalarına göre, dinimizce vacip kabul edilen bu tekbirler, Arefe Günü (bu yıl 2025'te 5 Haziran) sabah namazıyla başlar ve Kurban Bayramı'nın dördüncü günü (9 Haziran 2025) ikindi namazına kadar her farz namazın ardından getirilir. "Allahu ekber Allahu ekber, Lâ ilâhe illallahu vallahu ekber. Allahu ekber ve lillahi'l-hamd" lafzıyla getirilen bu tekbirler, Allah'ın büyüklüğünü ve birliğini ilan etmenin yanı sıra, Müslümanların O'na olan şükranlarını ve bağlılıklarını ifade etmelerinin önemli bir yoludur. Bu özel ibadet, Kurban Bayramı'nın manevi coşkusunu pekiştirirken, toplamda 23 vakit boyunca devam eder.
Teşrik, Arapça kökenli bir kelime olup "doğuya yönelmek, güneşe doğru parlamak" gibi anlamlara gelir. Ancak Kurban Bayramı özelinde, kesilen kurban etlerinin güneşte kurutulması geleneğiyle de ilişkilendirilerek, bayramın ikinci gününden itibaren "eyyâmü't-teşrîk" yani "teşrik günleri" olarak adlandırılır.
Tekbir ise "Allahu Ekber" ifadesiyle Yüce Allah'ı yüceltmek anlamına gelir. Dolayısıyla Teşrik Tekbiri, teşrik günlerinde Allah'ın azametini ve birliğini ilan etmek amacıyla getirilen özel tekbirlerdir.
"Allâhü ekber Allâhü ekber lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber Allâhü ekber ve lillâhi'l-hamd."
Bu mübarek cümlenin anlamı ise Allah'ın büyüklüğünü, tekliğini ve tüm hamdın sadece O'na ait olduğunu vurgular:
"Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah'tan başka ilâh yoktur, Allah her şeyden yücedir. Allah her şeyden yücedir, hamd sadece O'na mahsustur."
Bu tekbirler, müminlere Allah'ın sınırsız kudretini, merhametini ve nimetlerini hatırlatır; şükür hislerini pekiştirir ve kalplerde Allah sevgisini tazeler.
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Hanefi mezhebine göre belirlediği üzere, teşrik tekbirlerinin başlangıcı ve bitişi şöyledir:
Başlangıç: Kurban Bayramı Arefe Günü (9 Zilhicce) sabah namazı.
Bitiş: Kurban Bayramı'nın dördüncü günü (13 Zilhicce) ikindi namazı.
Bu süre zarfında kılınan her farz namazın ardından, selam verildikten hemen sonra ve hiç ara vermeden bir defa teşrik tekbiri getirmek vaciptir. Toplamda 23 vakit namazın ardından bu tekbirler getirilmiş olur.
Erkekler tekbiri açıktan, sesli bir şekilde getirirken,
Kadınlar ise gizlice (içlerinden) getirirler.
Cemaatle kılınan namazlarda imamın tekbir getirmeyi unutması durumunda dahi, cemaatin kendi başına tekbir getirmesi gerekir. Ayrıca, teşrik günlerinde kazaya kalmış bir namaz aynı günlerde kaza edildiğinde, o namazın ardından da teşrik tekbiri getirilir.
Ancak teşrik günleri bittikten sonra kaza edilen namazlar için teşrik tekbiri gerekmez. Namaz kaza edilmedikçe tekbirler kaza edilmez.
Teşrik tekbirlerinin tarihi, Hz. İbrahim (a.s.) ve oğlu Hz. İsmail (a.s.)'ın eşsiz teslimiyet ve fedakarlık kıssasına dayanır.
Rivayetlere göre, Hz. İbrahim, Rabb'inin emriyle sevgili oğlu İsmail'i kurban etmek üzereyken, şeytanın vesveselerinden korunmak ve Allah'ın emrine tam teslimiyetini göstermek için bu tekbirleri getirmiştir. Bu tekbirler, Allah'a olan imanın, teslimiyetin ve şükrün en güçlü ifadesidir.
Kurban Bayramı'nın manevi atmosferini daha da zenginleştiren teşrik tekbirleri, bizlere şu önemli mesajları verir:
Allah'ın Azameti ve Birliği: Her tekbir, Allah'ın her şeyden üstün ve eşsiz olduğunu ilan eder, tevhid inancını pekiştirir.
Kulluk Bilinci: Dünya telaşları içinde kaybolan müminlere, yaratıcısına karşı olan sorumluluklarını ve kulluk vazifelerini hatırlatır.
Şükür ve Hamd: Allah'ın sayısız nimetlerine karşı şükran duygularını artırır ve hamd etmenin önemini vurgular.
Teslimiyet ve İman: Hz. İbrahim'in teslimiyetini anımsatarak, müminlerin Allah'ın emirlerine karşı koşulsuz teslimiyetlerini pekiştirmelerini sağlar.
Şafiî Mezhebinde Teşrik Tekbirleri
Şafii mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir. Bu nedenle unutulması durumunda herhangi bir sorumluluk veya kaza söz konusu değildir. Ancak yine de bu mübarek tekbirleri getirmek sünnetin ihyası ve faziletlerin kazanılması açısından teşvik edilir.
Kurban Bayramı'nın getirdiği manevi coşkuyu, teşrik tekbirlerinin yankılarıyla birlikte tam anlamıyla yaşayalım ve Rabbimize olan şükranımızı en gür sesimizle ilan edelim. Siz de bu mübarek günlerde teşrik tekbirlerini ihya etmeyi unutmayın.