SON DAKİKA
Yaşam süresi mi, sağlık süresi mi? Prof. Dr. Osman Müftüoğlu'ndan uzun yaşam tüyoları
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu uzun ve sağlıklı yaşamın sırlarını paylaştı. Son dönemin popüler kavramı "longevity" genelde "Uzun ömürlü olmak" şeklinde kullanılıyor. Ancak bu kavramın öncelikli hedefi "Yaşam süresi" ile "sağlık süresini" eşitlemek. Yani ileri yaşlarda bile akut ve kronik hastalıklardan uzak bir yaşam sürebilmek. Peki bu önemli hedefe nasıl ulaşacağız?
Hiç kuşkusuz son yılların “sağlıklı yaşam” konusundaki en popüler sözcüklerinden biri ve belki de birincisi “longevity”dir. Biz bu sözcüğü genelde “uzun ömürlü olmak” şeklinde kullansak da bu çevirinin sözcüğün anlamını tam olarak ifade ettiğini söyleyebilmek oldukça zor.
Zor zira longevity kavramı ve hedefi uzun bir ömür sürmekten daha da ötesini ve önemlisini içeriyor. Zira longevity kavramı ya da yaklaşımını benimseyenlerin temel hedefi sadece uzun bir ömür sürmek değil.
Bu kavramı bir yaşam tarzı seçimi olarak hedef noktasına koyanlar için “yaşam süresi/lifespan” kadar “sağlık süresi/healthspan” de çok önemli bir ayrıntı.
“Longevitystler”in esas hedefi “yaşam süresi” ile “sağlık süresi”ni neredeyse eşitlemek ve ileri yaşlarda bile akut ve kronik hastalıklardan uzak sağlıklı ve huzurlu bir ömür sürüp “bedensel, zihinsel ve ruhsal olarak bütünsel bir iyilik hissini” son nefeslerine kadar hissetmektir. Kısacası onlara ve bana göre longevity’nin antiaging’ten iki temel farkı var...
1- Sadece yüzeyel ve görsel güzelleşmeyi ya da iyileşmeyi değil daha derin ve kalıcı bir bütünsel sağlık hedefine ulaşmak.
2- Sadece yaşamı uzatmak yerine yaşanan ömre daha çok sağlık, huzur ve kalite katmak. Peki, bu hedeflere ulaşmak mümkün mü? Mümkün ama biraz daha fazla çaba gerektiriyor.
Longevity = Sabır ve gayret!
Sağlıklı ve uzun bir ömür hedefine ulaşmak için tabii ki longevity çalışmalarının da temelinde “iyi bir uyku, doğru bir beslenme planı, düzenli bir egzersiz aktivitesi alışkanlığı, temel bir huzurlu yaşam ve stres yönetimi uzmanlığı” var.
Ama bu “altın dörtlü” longevity hedefi için yeterli olmayabilir. Bu nedenle onlar temel bir takviye planı “D, K2, B6, B9, B12, E vitaminleri, magnezyum ve benzeri mineral destekleri, omega 3 takviyeleri, alfa lipoik asit ve benzeri antioksidanlar...” yanında hormesis uygulamalarından da faydalanırlar.
Hormesis vücudu zorlayan ya da savunma durumuna geçiren uygulamalar ya da maddelere karşı bedenimizin geliştirdiği ADAPTİF süreçleri ve o süreçlerin yararlı sonuçlarını ifade eden bir kavram.
Vücudun zorlandığı koşullarda yaşamını sürdürebilmesi için kendisini zorlayan maddeler ya da uygulamalara karşı girdiği “hayatta kalma çabaları” sayesinde yeniden kazandığı yeni, etkili “güçlendirici doğal molekül ve hücresel çalışmaları” hedefler. Hücre, doku, organ ve bedenin hatta ruhun ve zihnin yaşamını tehdit eden iç veya dış, fizyolojik veya patolojenik, uyaranlar ya da zedeleyicilere karşı verdiği cevapların sağladığı/sağlayacağı bedensel ve ruhsal avantajlardan yararlanmayı bekler.
HORMESİS BİR / KALORİ KISITLAMASI: 14-18 saatlik açlık dönemlerine eşlik eden “aralıklı oruç” uygulamaları.
HORMESİS İKİ / YÜKLEME EGZERSİZLERİ: Egzersiz süreçlerinin içerisine eklenen 30/60/90/180 saniyelik yoğun ve zorlayıcı egzersiz çabaları.
HORMESİS ÜÇ / SOĞUK SICAK ŞOKLAMALARI: “Kriyoterapi” olarak bilinen bu yöntem birbirini takip eden sıcak/sauna ve soğuk/soğuk su-buz banyoları uygulamalarını içerir.
HORMESİS DÖRT / OZON TERAPİ: Güvenilir uygulamalarla yapılması koşuluyla haftada veya ayda bir uygulanan ozon terapi seansları.
HORMESİS BEŞ / OKSİJEN DESTEĞİ: “Hiperbarik oksijen tedavisi” olarak da bilinen bu yöntem son yılların en popüler hormesis uygulamalarından biri.
HORMESİS ALTI/ DÜŞÜK OKSİJEN UYGULAMALARI: Özel cihazlar kullanılarak aralıklı ve düşük oksijen ortamında fiziksel çalışmaların yapıldığı uygulamalar.
HORMESİS YEDİ / KIRMIZI IŞIK TEDAVİSİ (LED): Özel üretilmiş, güvenilir, “red light terapi cihazları” ile evde veya longevity kliniklerinde yapılan bir uygulama. Kırmızı ışık tedavisi hücrelerde iyileştirici değişimlere yol açabilen kromoforları aktive eden fotonlar veya ışık parçacıklarını kullanır. Özellikle cilt yaşlanmasıyla mücadelede olumlu sonuçlar verdiği düşünülür.
HORMESİS SEKİZ / ELEKTROMANYETİK ALAN TEDAVİSİ (PEMF): Son yılların en popüler longevity uygulamalarından biridir. Düşük frekanslı elektromanyetik alanları kullanarak vücuda hücre ve doku düzeyinde iyileştirici ve güçlendirici etki sağlamayı hedefler.
HORMESİS DOKUZ/ SARKOPENİ VE OSTEOPOROZ DESTEKLERİ: “Yapay zekâ destekli akıllı fitness cihazları”nı kullanan yeni ve çok özel yaklaşımlardır.
HORMESİS ON / EKSOZOM, PEPTİD, KÖK HÜCRE UYGULAMALARI: İleri longevity uygulamalarının çoğu henüz deneme safhasında olan ve muazzam sonuçlar verebilecekleri düşünülen yeni tedavi alanlarıdır. En çok gündemde olanları ise PEPTİD TERAPİLERİ, KÖK HÜCRE/STEMCELL TERAPİLERİ VE EKSOZOM TEDAVİLERİDİR.
HATIRLATMA: Yukarıda belirttiğim yöntemlerin bu alanlarda uzmanlaşmış doktorların kontrolleri altında ve güvenilir sağlıklı yaşam merkezleri/kliniklerinde uygulanmalarının gerektiğinin altını tekrarla ve ısrarla çiziyorum.
Bilelim ki longevity alanındaki muazzam gelişmelerin arka planında güvenilir ve yoğun bilimsel araştırmalar, çalışmalar var.
Sağlıklı yaşam araştırmalarının ana üssü kabul edilen uluslararası pek çok araştırma merkezi (Harvard Üniversitesi, Mayo Clinic, John Hopkins Üniversitesi, Yale Üniversitesi, Scripps Clinic, Stanford Longevity Center, UCLA...) son yıllarda “DOĞAL MOLEKÜLLERLE LİFESPAN VE HEALTHSPAN İKİLİSİNİ NASIL MAKSİMİZE EDEBİLECEKLERİNİ” araştırıyor.
Bu araştırmaların sonucunda da etkinlikleri bilimsel olarak kanıtlanmış yeni doğal molekülleri “doğal longevity destekleri” olarak hizmete sunmaya gayret ediyor. O desteklerin neler olduğunu “Longevity tüyoları 2”de, gelecek yazımızda anlatacağım.