hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Tarihte bugün: 16 nisan

    Tarihte bugün: 16 nisan
    expand

    İngiliz sinema yönetmeni, oyuncu ve yazar Charlie Chaplin 1889 yılında dünyaya gözlerini açtı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    Asıl adı Charles Spencer Chaplin olsa da yarattığı Şarlo (Charlot) karakteri ile özdeşleşti ve öyle anıldı. 16 nisan 1889'da Londra'da doğdu, 25 aralık 1977'de İsviçre'nin Coursier-sur-Vevey kentinde öldü.
     
    Londra'nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyüdü. Oyuncu bir ailenin çocuğuydu. 1913'te ailesi ile bir oyun için gittiği ABD'de sinemaya başladı ve Keystone şirketi için 'Making a Living' (1914) filminde oynadı.
     
    Bunu takip eden 'Kid Auto Races at Venice' (1914) filminde, bol pantolonlu, bastonlu, melon şapkalı, büyük numara ayakkabılı ve sakar hareketleri ile gülünç mizansenler oluşturan Şarlo tiplemesini yarattı.
     
    Takip Sonraki yıllarda aralarında 'The Immigrant' (1917), 'The Adventurer' (1917) gibi ünlü filmlerinin de bulunduğu 60'tan fazla kısa filmde oynadı ve birçoğunun da yönetmenliğini üstlendi.
     
    1918'de çektiği 'A Dog's Life' filmi ile uzun metrajlı filmlere başladı. Bunu uzun metrajlı 'Shoulder Arms' izledi. 1919'da bazı sinemacıların kurduğu United Artists film şirketinin ortağı oldu. Şirket bünyesinde en iyi filmlerine imza attı.
     
    Dünya üzerinde filmlerinin gösterildiği her ülkede insanların hayranlığını toplamasına rağmen, ABD vatandaşlığını reddetmesi sebebiyle bu ülkede kendisine yönelik bir karalama kampanyası başladı.
     
    Yaptığı dört evlilik, babalık davası gibi sorunları ve 'Altına Hücum'daki (The Gold Rush, 1925) bazı sahnelerin Komünizm propagandası olarak yorumlanması gibi olaylar Chaplin'in ABD'ye girmesinin yasaklanmasıyla sonuçlandı.
     
    Bunun üzerine eşi ve çocuklarıyla İsviçre'ye yerleşti ve hayatının sonuna kadar orada kaldı. 1972'de Oscar Özel Ödülü'nü alması için ABD'ye çağırıldı. 'Şehir Işıkları' (City Lights) ile bir kez daha Oscar kazandı.
     
    Filmlerinde dönem koşulları için imkansız gibi görünen mizansen, koreografi ve akrobatik hareketlere yer veren Chaplin, komedinin tüm unsurlarını sinemasında barındırdı, heyecanın ve hareketin olmadığı sahneler ise dramatik ögeler ekledi.
     
    Popülist yaklaşımlara, hiçbir zaman benimsemediği bazı yönetim biçimlerine ve teknolojiye yönelik ağır eleştrilerini ise yine bu komedi tarzının içinde eritti ve sessizce seyirciye ulaştırmayı bildi.
     
    Önemli filmleri
     
    'Şarlo Asker' (Shoulder Arms, 1918), 'Yumurcak' (The Kid, 1921), 'Şarlo Hacı', (The Pilgrim, 1922), 'Altına Hücum' (The Gold Rush, 1925), 'Şehir Işıkları' (The City Lights, 1930), 'Modern Zamanlar' (Modern Times, 1936), 'Şarlo Diktatör' (The Great Dictator, 1940), 'Sahne Işıkları' (Lamelight, 1952)
     
    'Büyük Diktatör'ün finali
     
    "Beni duyma olanağı bulanlara diyorum ki: Umutsuzluğa düşmeyin! Üstümüze çöken bela, vahşi bir istihanın ve insanlığın gelişmesinden korkanların duydukları acıların bir sonucudur sadece..."
     
    "İnsanlığın kini geçecek, diktatörler yok olup gidecektir. Halktan zorla aldıkları iktidar yine halkın eline geçecektir. Ve insanlar ölmeyi bildikleri sürece, özgürlük yok olmayacaktır...
     
    "Askerler, bu vahşi adamlara adamayın kendinizi... Sizi hor görüyor, size köle gözüyle bakıyor, hayatınızla oynuyorlar. Davranışlarınıza, düşüncelerinize, duygularınıza hükmetmeye kalkıyorlar...
     
    "Sizi hayvan terbiye eder gibi şartlandırıp, aç bırakıp topun ağzına sürüyorlar. Doğaya aykırı olan bu adamlara teslim etmeyin kendinizi. Bu makine gibi duygusuz, makineleşmiş adamlara! Sizler birer hayvan değilsiniz!..
     
    "Yüreğinizde insan sevgisi taşıyorsunuz! Nefrete kapılmayin. Ancak sevilmeyen kişiler nefret eder. Sevilmeyenler ve anormal olanlar... Askerler, kölelik ugruna dövüşmeyin. Özgürluk için dövüşün!"
     
    Günün diğer önemli olayları
     
    1917: Bolşevik lider Lenin, sürgünden Rusya'ya döndü.
    1924: Lozan Antlaşması'nı takiben imzalanan Umumi Af Beyannamesi gereğince 1 ağustos 1914-20 kasım 1922 arasında askeri ve siyasi nitelikte suçlardan maznun ve mahkum Türkler ve İtilaf Devletleri tebaasından kişilerin affı hakkında kanun kabul edildi.
    1925: 'Tanin' gazetesi kapatıldı.
    1928: Yüce Divan, eski Bahriye Vekili İhsan (Topçu) ile Bilecik Milletvekili Dr. Fikret Bey'in milletvekilliklerini düşürdü ve mahkum etti.
    1948: Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü kuruldu. Türkiye örgüte katıldı.
    1952: İstanbul'da, 300 odalı Hilton Oteli'nin temeli atıldı. Otelin iç ve dış mimari kontrolünü Sedat Eldem yapmıştı.
    1972: İnsanoğlunun beşinci ay yolculuğu, Apollo-16 uzay aracıyla başladı.
    1975: Başkent Pnom Pen'in düşüşüyle, Kamboçya Kızıl Kmerler'in kontrolüne girdi.
    1982: Cumhuriyet Halk Partisi'nin eski genel başkanı Bülent Ecevit, Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi tarafından tutuklandı.
    1988: İsrail komandoları, Filistin Kurtuluş Örgütü askeri komutanı Ebu Cihad'ı Tunus'ta öldürdü.
    1994: RTÜK'ün oluşturulduğu, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, TBMM'de kabul edildi.
    2001: Eski Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan suikastı zanlılarından olduğu belirtilen Mehmet Fidancı, İstanbul'da yakalandı.
     
    Tarihte bugün arşivi

    Ekim ayı arşivi
    Kasım ayı arşivi
    Aralık ayı arşivi
    Ocak ayı arşivi
    Şubat ayı arşivi
    Mart ayı arşivi
    1 nisan
    2 nisan
    3 nisan
    4 nisan
    5 nisan
    6 nisan
    7 nisan
    8 nisan
    9 nisan
    10 nisan
    11 nisan
    12 nisan
    13 nisan
    14 nisan
    15 nisan

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow