Tarihte bugün: 28 ocak

Ney üstadı ve hiciv şairi Neyzen Tevfik Kolaylı, 1953 yılında İstanbul'da hayatını kaybetti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Toplumsal kuralları hiçe sayan yaşam tarzı ve sınırtanımaz hicivleriyle tanınan Neyzen Tevfik 1879'da Bodrum'da doğdu.
 
İlköğrenimini Bodrum'da tamamladıktan sonra, İzmir İdadisi'ne yatılı olarak girdi. Ancak küçük yaşta sara hastalığı nedeniyle öğrenimini yarıda bıraktı. Bir süre İzmir Mevlihanesi'ne devam etti ve Neyzen Cemal Bey'den ney dersleri aldı.
 
Tanınmış hiciv ustası Eşref, Tokadizade Şekip ve Tevfik Nevzat gibi şair ve edebiyatçılarla tanışan Neyzen Tevfik bu şairlerin etkisiyle yazdığı ilk şiirlerini 1898'de 'Muktebes' gazetesinde yayımladı.
 
Babasının ısrarları üzerine gittiği İstanbul'da bir süre Fethiye Medresesi'ne devam etti, fakat neye ve içkiye düşkünlüğü nedeniyle buradaki öğrenimini de tamamlayamadı.
 
Dönemin tanınmış müzisyenleriyle ve Mehmet Akif Ersoy'la yakın dostluk kurdu. Saray ve padişaha yönelik yergileri nedeniyle sık sık tutuklandı ve 1903'te Mısır'a kaçtı.
 
Mısır'dayken 'Deccal' dergisine yazdığı II. Abdülhamit'i hicveden şiirinden dolayı idama mahkum edildi. Bir süre Bektaşi tekkelerinde gizlendi, Meşrutiyet'in ilanıyla İstanbul'a döndü.
 
Küçük yaşta yakalandığı hastalığı ve içkiye aşırı düşkünlüğü nedeniyle birkaç kez Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde tedavi gören Neyzen Tevfik, Nefi ve Eşref'ten sonra Türk edebiyatının en büyük hiciv ustası olarak değerlendiriliyordu.
 
Hicivlerinin yanısıra ney üflemedeki ustalığıyla dikkat çeken Neyzen neye olan aşkını,
"Aksedince gönlüm şems-i hakikat pertevi
Meyde Bektaşi göründüm, Neyde oldum Mevlevi"
mısralarıyla dile getirdi. 74 yıllık yaşamı boyunca renkli kişiliğiyle dikkat çeken Neyzen, toplumsal kuralları ölümünde de hiçe saydı ve Asri Mezarlık'a gömülmemesini, cenazesine de çiçek gönderilmemesini vasiyet etti.
 
Cenazesi şaşaalı olan Neyzen Tevfik'i son yolculuğuna uğurlayanlar arasında her kesimden insan vardı. Dönemin İstanbul valisi hasta döşeğinden kalkıp cenazeye iştirak etmişti.
 
Cenazeye ayyaşlar, sarhoşlar, tinerci, yan kesicilerin yanı sıra erkan-ı devlet, edebiyatçılar, sanatçılar, hatta dış devlet temsilcileri de katılmıştır.
 
Kardeşi Şekip Kolaylı'ya cenazede taziye için gelenler arasında İran büyükelçisinin de olduğu, Neyzen Tevfik'in İran edebiyatının da en büyük dahilerinden kabul edildiği Hakkı Süha Gezgin tarafından rivayet edilir.
 
Şiirlerinin bir bölümünü 'Hiç' (1918) ve 'Azab-ı Mukaddes' (1948) adlı kitaplarında topladı.
 
Neyzen Tevfik'ten bir şiir
 
Koşma
 
Dudağında yangın varmış dediler,
Ta ezelden yayan koşarak geldim.
Alev yanaklara sarmış dediler,
Sevda seli oldum, taşarak geldim.
 
Kapılmışım ak oduna bir kere,
Katlanırım her bir cefaya, cevre
Uğraya uğraya devirden devre
Bütün kâinatı aşarak geldim.
 
Yapmak, yıkmak senin bu gamlı ömrü.
Ben gönlümü sana verdim götürü.
Sana meftûn olduğumdan ötürü
Sarhoş oldum Neyzen, coşarak geldim.
 
Günün diğer önemli olayları
 
1517: Yavuz Sultan Selim'in başında bulunduğu Osmanlı ordusu Kahire'ye girdi.
1854: Mülkiye Mektebi açıldı.
1920: Osmanlı Mebusan Meclisi'nin gizli oturumunda Misakı Milli kabul edildi.
1921: Mustafa Suphi ve arkadaşları Trabzon'a geldikten sonra İskele Kahyası İttihatçı Yahya tarafından bir motora bindirildi ve gece denizde öldürüldü.
1958: Kıbrıs'ta Türklerin düzenlediği miting sırasında İngiliz askerlerinin ateş açması ve bir kamyonun kasten halkın üzerine sürülmesi sonucu sekiz kişi öldü. TBMM, 31 ocakta İngiltere'yi kınama kararı aldı.
1971: İzmir'de gençler Altıncı Filo'yu protesto etti, 20 kişi gözaltına alındı.
1986: ABD uzay mekiği Challanger kalktıktan 72 saniye sonra patladı: Yedi astronot öldü.
1997: Promosyon Yasası yürürlüğe girdi. Süreli yayın kuruluşları kültürel amaçlar dışında promosyon yapamayacak.
2004: Türk Lirası'ndan altı sıfır atılmasını ve para biriminin Yeni Türk Lirası olmasını öngören yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
 
Tarihte bugün arşivi
 
Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
1 ocak
2 ocak
3 ocak
4 ocak
5 ocak
6 ocak
7 ocak
8 ocak
9 ocak
10 ocak
11 ocak
12 ocak
13 ocak
14 ocak
15 ocak
16 ocak
17 ocak
18 ocak
19 ocak
20 ocak
21 ocak
22 ocak
23 ocak
24 ocak
25 ocak
26 ocak
27 ocak