Tarihte bugün: 6 temmuz

'Ütopya'nın yazarı ve İngiliz devlet adamı Sir Thomas More, 1535 yılında, Kral VIII. Henry'yi İngiltere kilisesinin başı olarak kabul etmediği için idam edildi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Thomas More, 7 şubat 1478'de, Londra'da doğdu. Babası dönemin önemli bir yargıcı olan Sir John More'du. Eğitim için Oxford Üniversitesi'ne girdi. Oxford'da geçirdiği iki yılda yazmaya başladı.
 
Antik Yunan ve Latin edebiyatına ilgisi de bu dönemde oldu. Daha sonra Londra'ya geri döndü ve 1496'da hukuk öğrenimi görmeye başladı. 1501'de avukat oldu.
 
Hukuk öğrenimi gördüğü yıllarda manastır yaşamı yaşamakta ve bir rahip olmak isteğiyle yanıp tutuşmaktaydı. Yine de zamanla bu duygusu söndü ve ruhu ülkesine hizmet etmek isteğiyle doldu.
 
Bunun üzerine 1504'te parlementoya girdi. Bu sıralarda Hollandalı yazar Erasmus ile olan arkadaşlığı iyice gelişti ve Erasmus 1509'da basılan eseri 'Encomium Moriae'yi ('Deliliğe Övgü') Thomas More'a adadı. 1517'de kralın hizmetine girdi.
 
Giriştiği başarılı bir diplomatik görev ardından şövalye unvanı aldı ve yardımcı veznedar ilan edildi. Kralın kişisel danışmanı olarak kariyeri parlamaya devam etti. 1525'de Lancaster Düklüğü'nün bakanı oldu.
 
Kral VIII. Henry'nin evlilikleriyle ilgili konularda ona yeterince yardım edemeyen Lordlar Kamarası başkanı Kardinal Wolsey'i istifaya zorladıktan sonra yerine Thomas More'u Lordlar Kamarası başkanı ilan etti.
 
Başlarda kralın düşüncelerini paylaşan Thomas More, zamanla kralın protestanlığa olan artan ilgisi ve kiliseye olan negatif düşüncelerinden rahatsız oldu.
 
Kişisel olarak protestanlığı sevmiyor ve doğru bulmuyor, dönemin katolik kilisesini benimsiyor ve önemsiyordu. Protestanlığı eleştiren kitaplarıyla kral ile olan ilişkisini gerdikten sonra 1531'de krala bağlılık yemini etmeyi reddetti.
 
Daha sonra hastalığı bahane ederek 1532'de görevlerinden ayrıldı. 1533'de Anne Boleyn'in İngiltere Kraliçesi olarak ilan edildiği taç giydirme törenine katılmayı reddedince şimşekleri üzerine çekti.
 
Parlamentonun Anne Boleyn'i İngiltere'nin kraliçesi olarak ilan edebileceğini kabul etmesine rağmen, bağlılık yemini etmeyi reddetti. Çünkü bu Papa'ya karşı bir davranış olurdu. Bu yüzden tutuklandı.
 
Daha sonraları kralı kilisenin başkanı olarak görmediği yönünde bir yalan da önüne işlemiş olduğu bir suç olarak getirildi. Ölüm cezasına çarptırıldı. 6 temmuz 1535'de idam edildi.
 
'Ütopya'
 
Kitabın ismi, Thomas More tarafından, Yunanca 'olmayan yer' sözcüğünden türetildi. More, Yunanca yer anlamına gelen sözcüğün önüne iyi anlamına gelen 'eu' ve yok anlamına gelen 'ou' takılarını birlikte çağrıştıran bir hece getirmiş, böylece aynı anda 'iyi yer' ve 'yok yer', yani 'olmayan yer' anlamını taşıyan bir tür cinas yapmıştı.
 
More'un 1516'da yazdığı 'Ütopya' ('Utopia'), var olmayan ve hayali bir adada geçer. More, kitabında Ütopyalıları ve onların yaşam biçimlerini anlatarak, döneminin İngiltere'sine bir eleştiri getirir.
 
Thomas More'un Latince kaleme aldığı eser ilk olarak Almanca'ya çevirildi. İlk İngilizce çevirisi ise 1551'de Ralph Robinson tarafından yapıldı. Bazı eksiklikleri olsa da bu çeviri eserin en başarılı çevirisi olarak kabul edilir.
 
Günün diğer önemli olayları
 
1517: Emaneti Mübareke adıyla anılan Hazreti Muhammed'e ait kutsal eşya, Mısır fatihi Yavuz Sultan Selim'e teslim edildi.
1885: Fransız bilim adamı Louis Pasteur kuduz aşısını buldu.
1893: Kısa öyküleriyle tanınan Fransız yazar Guy de Maupassant yaşama veda etti.
1917: Arabistanlı Lawrence, Arap isyancılarla Akabe kentine saldırdı.
1935: Tibet'in dini lideri, Nobel Barış Ödülü sahibi Dalay Lama (Tenzin Gyatso) doğdu.
1942: Müttefik kuvvetler Almanları Mısır'ın El-Alameyn kentinde durdurdu. Fas ve Cezayir'e İngiliz çıkarması yapıldı. Almanya Kuzey Afrika'dan çekilmeye başladı.
1953: Edirne depreminde ağır hasar gören tarihi Edirne Saat Kulesi yıkıldı.
1960: Nobel Edebiyat Ödülü sahibi ABD'li romancı William Faulkner hayatını kaybetti.
1968: Öğretmenler Kurultayı'nda temel eğitimin sekiz yıl olması istendi.
1969: 'İnce Memed' romanının senaryosu sansüre takıldı. Romanın yazarı Yaşar Kemal, "sansür Anayasa'ya aykırıdır" dedi.
1971: ABD'li caz sanatçısı Louis Armstrong hayata veda etti.
1984: Türkiye'nin en eski ilüzyonisti Zati Sungur, 87 yaşında İstanbul'da vefat etti.
1991: Türkiye'nin ilk kadın valisi Lale Aytaman, Muğla'ya atandı.
1995: Yazar Aziz Nesin, 80 yaşında yaşamını yitirdi.
1995: Ankara Valiliği, Büyükşehir Belediye Meclisi'nin kentin simgesi Hitit Güneşi'ni değiştirme kararını reddetti.
1999: Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay, intihar girişiminde bulundu. Uluğbay, 9 temmuzda verdiği ifadede, tetiği kendi iradesiyle
çektiğini belirtti.
2003: Türkiye Turing ve Otomobil Yönetim Kurulu Başkanı Çelik Gülersoy hayatını kaybetti.

Tarihte bugün arşivi

Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
Mart ayı arşivi
Nisan ayı arşivi
Mayıs ayı arşivi
Haziran ayı arşivi
1 temmuz
2 temmuz
3 temmuz
4 temmuz
5 temmuz