SON DAKİKA
Uykunuz ne kadar kaliteli? Kendinizi test edin
Uykusuzluk problemi gün geçtikçe daha da artıyor. Sağlıklı uyku en az beslenmemiz ve fiziksel aktivitemiz kadar mühim bir sağlık ayrıntısı. Peki uykunuz ne kadar kaliteli? İşte o test... Prof. Dr. Osman Müftüoğlu yazdı...
Muazzam bir “uyku krizi” daha doğrusu “uykusuzluk problemi” ile karşı karşıya olduğumuzun farkında mısınız?
Eğer bu önemli problemin hâlâ yeterince farkında değilseniz aşağıda sizlerle paylaşacağım bilgileri lütfen dikkatle ve tekrar tekrar okumanızı tavsiye ederim. Hazırsanız buyurun...
Nörobilimci ve uyku uzmanı Dr. Matthew Walker adeta bir “PÜSKÜLLÜ BELA” haline gelen bu önemli sorunun altını yıllar önce yazdığı “Niçin Uyuruz?” kitabında oldukça sert ve uyarıcı cümlelerle bize net ve açık olarak anlatmıştı. Prof. Walker’a göre, “Uyumak beynimizin öğrenme, ezberleme ve mantıklı karar verme dahil pek çok işlevini destekliyor, duygularımızı yeniden düzenliyor, bağışıklık sistemimizi güçlendiriyor, metabolizmamızın ince ayarını yapıyor ve iştahımızı dengeliyor.
Rüya görmek ise beyne geçmişte ve yakın zamanda edindiğimiz bilgileri harmanlayabileceği görsel bir gerçeklik alanı sunarak yaratıcılığı arttırıyor”. Kısacası uyku son derece önemli bir fizyolojik ihtiyaç, uykusuzluk düşündüğümüzden çok daha ciddi bir sağlık problemi ve püsküllü bir bela. Bu önemli sorunun ciddiyetle araştırıldığı bir başka kitap daha var...
“UYKU DEVRİMİ” kitabının yazarı Arianna Huffington’a göre uyku meselesi son derece mühim bir sağlık belirleyicisi. A. Huffington “Uyku Devrimi” kitabında bakın bu konuda neler söylüyor...
-Bir Rus araştırması kalp krizi geçiren erkeklerin yüzde 63’ünün aynı zamanda uyku bozukluğu yaşadığını gösteriyor.
-Uyku bozukluğu olan erkeklerin kalp krizi geçirme riski normale göre 2.6 kat daha fazlayken inme riski de aynı şekilde 1.5 ile 4 katına çıkabiliyor.
-Norveç’te yapılan bir araştırma uyuma zorluğu çeken kişilerin yüzde 34’ünün ölümcül trafik kazaları geçirdiğini gösteriyor.
-Uykusuzluk hastalığı/insomnia belirtisi gösterenlerin hayati bir yaralanma sonucu ölme riski neredeyse 3 kat daha fazla.
-Uyku bozukluğu bağışıklık sistemimizi kötüleştirerek bizi soğuk algınlığı gibi birçok sıradan hastalığa karşı da daha hassas hale getiriyor.
-Uyku eksikliğinin kilomuzu düzenleme becerimiz üzerindeki etkisi de çok yüksek. Gecede 6 saat uyuyan kişilerin fazla kilolara sahip olma oranı yüzde 23 daha fazla. Gecede 4 saatten daha az uyuyorsanız fazla kilolara sahip olma olasılığınız çarpıcı biçimde yüzde 73’e yükseliyor!
Uyku problemi meselesi düşündüğümüzden çok daha önemli ve hayatımızı doğrudan etkileyebilen bir problem. En az beslenmemiz, stres yönetimimiz, fiziksel aktivitemiz kadar mühim bir sağlık ayrıntısı. O nedenle uyku kalitemize ayrı bir özen göstermek hepimiz için öncelikli bir sağlık ve varlık görevi.
Peki, bu işin bir testi veya anketi var mı? Var!
Aşağıdaki anketi Arianna Huffington’un “Uyku Devrimi / Doğan Egmont Yayınları” kitabından aynen aktarıyorum ve bu harika kitabı da tıpkı Dr. M. Walker’ın “Niçin Uyuruz?” kitabı gibi hararetle öneriyorum. Hazırsanız buyurun uyku testine.
Bu uyku kalitesi testi/anketi (diğer adıyla uyku durumu göstergesi) Oxford Üniversitesi’nde uyku tedavisi profesörü ve Sleepio uygulamasının kurucu ortağı Colin Espie tarafından geliştirildi.
Bunu, kendinizle, ailenizle ve arkadaşlarınızla olan diyaloğun yardımcı ve bilim tarafından desteklenmiş bir araç ve uykuyla ilişkinizi yenileyecek veya sizi ayakta tutacak adımları atmak açısından kullanışlı bir referans noktası olarak kabul edin.
Her sorunun cevabını verirken size en yakın gelen cevabı yuvarlak içine alın. Test bittikten sonra, uyku değerlendirmenizi ve bazı önerileri okumak için puanlarınızı toplayın.
Geçen ay yaşadığınız sıradan bir geceyi düşünün...
1-Uykuya dalmanız ne kadar zaman alıyor?
0-15 dakika 4 puan
16-30 dakika 3 puan
31-45 dakika 2 puan
46-60 dakika 1 puan
60 dakikadan fazla 0 puan
2-Geceleri bir kez ya da daha fazla uyanıyorsanız, toplamda uyanık kaldığınız süre ne kadardır?
0-15 dakika 4 puan
16-30 dakika 3 puan
31-45 dakika 2 puan
46-60 dakika 1 puan
60 dakikadan fazla 0 puan
3-Kalkmanız gereken saatten daha erken uyanıyorsanız, ne kadar erken uyanırsınız?
Çok erken uyanmıyorum
En fazla 15 dakika 4 puan
16-30 dakika daha erken 3 puan
31-45 dakika daha erken 2 puan
46-60 dakika daha erken 1 puan
60 dakikadan daha erken 0 puan
4-Bir hafta içinde kaç gece uykuya dalmakla ilgili sorun yaşıyorsunuz?
0-1 4 puan
2-3 puan
3-2 puan
4-1 puan
5-7 0 puan
5-Uyku kalitenize hangi puanı verirsiniz?
Çok iyi 4 puan
İyi 3 puan
Ortalama 2 puan
Yetersiz 1 puan
Çok yetersiz 0 puan
6- Geçen ayı düşündüğünüzde, yetersiz uyku... Modunuzu, enerjinizi ya da ilişkilerinizi ne kadar etkiledi?
Hiç etkilemedi 4 puan
Biraz etkiledi 3 puan
Oldukça etkiledi 2 puan
Çok etkiledi 1 puan
Çok fazla etkiledi 0 puan
7-Konsantrasyonunuzu, üretkenliğinizi ya da uyanık kalma becerinizi ne kadar etkiledi?
Hiç etkilemedi 4 puan
Biraz etkiledi 3 puan
Oldukça etkiledi 2 puan
Çok etkiledi 1 puan
Çok fazla etkiledi 0 puan
8-Sizi genel olarak ne kadar rahatsız etti?
Hiç 4 puan
Biraz 3 puan
Oldukça 2 puan
Çok 1 puan
Çok fazla 0 puan
Ve son olarak... 9- Uykuyla ilgili sorununuz ne kadar süredir devam ediyor?
Hiç sorunum yok - Bir aydan az 4 puan
1-2 aydır 3 puan
3-6 aydır 2 puan
7-12 aydır 1 puan
1 yıldan fazla 0 puan
Şimdi puanlarınızı toplayın ve buraya yazın: _____
Aşağıdaki puan değerlendirmelerinden kendinize uygun olanı seçin: 0-9
Uyku sorunlarınız çok ciddi görünüyor. Kesinlikle yardım almalısınız. 10-18
Bazı uyku sorunlarınız var. Uyku alışkanlıklarınızı değerlendirmeniz ve ne gibi değişiklikler yapacağınız üzerinde düşünmeniz gerekir. 19-27
Uykunuzun durumu iyi görünüyor fakat yine de daha iyi hale getirebilmek için atabileceğiniz birçok adım var. 28-36 Uykunuz çok iyi.
Yaptığınız şeyi yapmaya devam edin ve dünyaya yayın