Komuta NATO'da, hava üssü İzmir'de

Libya'da uçuşa yasak bölge uygulaması, NATO sorumluluğunda yürütülecek. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, NATO'nun yalnızca uçuşa yasak bölge uygulamasında etkili olacağını, koalisyon güçlerinin operasyonlarının ise süreceğini belirtti. Birliğin 72 saat içinde komutayı devralması bekleniyor. NATO'nun hava üssü de İzmir olacak.

Günler sonra anlaşmaya varıldı. NATO'nun, uçuşa yasak bölge uygulamasının komutasını üstlemesi kararı alındı, Genel Sekreter Rasmussen konuya açıklık getirdi:

"Kaddafi rejiminin saldırılarına karşı sivilleri korumak için geniş uluslararası çabanın parçası olarak eyleme geçiyoruz. Bölgedeki ortaklarımızla işbirliği yapacağız ve onların katkılarını memnuniyetle karşılıyoruz. NATO bu aşamada sadece uçuşa yasak bölge icrasında bulunacak."

ABD ise uçuşlarına devam edecek, ancak ana rolü müttefik uçakların yakıt ikmali ve havadan keşif uçuşları gibi destek misyonu olacak.

NATO'nun komutayı, 72 saat içinde devralması ve komutanın Amiral Samuel J. Locklear tarafından kumanda edilmesi bekleniyor.

NATO'nun uçuşa yasak bölge uygulamasını yürütmesi konusunda altı günden bu yana süren tıkanıklık, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun bugün ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ve Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe ile telekonferans üzerinden yürüttüğü müzakerelerle aşılmıştı.

Komutan bir general

NATO'nun Libya'daki misyonunun komutanlığını, Kanadalı Korgeneral Charles Bouchard'ın devralacağı bildirildi.

Kanada Savunma Bakanı Peter MacKay, bugün yaptığı açıklamada, Bouchard'ın ittifakın Libya'daki askeri harekatına öncülük etmek üzere atandığını söyledi.

NATO'nun hava üssü İzmir olacak

NATO kaynakları, Libya'ya hava operasyonunun komuta merkezinin de İzmir'de olacağını söyledi.

NATO askeri kanadından Albay Geoffrey Booth, NATO Sözcüsü Oana Lungescu ile basına verdiği brifingde, "Hava harekatının komuta merkezi İzmir olarak kesinleşti. Operasyonu yürütecek komutanın hangi ülkeden olacağını bilmiyorum ama NATO tarafından atanacak. Türk, Amerikalı ya da diğer NATO üyelerinden olabilir" dedi.

Aynı kaynaklar, NATO'da dün alınan uçuşa yasak bölgenin İttifak bünyesinde uygulanması kararının bu aşamada sadece planlamaya yönelik olduğunu belirtti.

Kaynaklar, BM'nin 1973 sayılı kararının tüm unsurlarının tamamıyla NATO'ya devrinin pazar ya da pazartesi günü olacağını, bu konuda siyasi irade bulunduğunu kaydetti.

NATO kaynakları, operasyonun gelecek haftadan itibaren bütünüyle İttifak'ın komutasına geçmiş olacağını ifade etti.

Fransa, NATO'nun Arap dünyasındaki olumsuz çağrışımı nedeniyle Libya operasyonunun NATO'ya devrine Arap ülkelerinin karşı çıktığını savunuyordu.

Bu arada NATO kaynakları, Londra toplantısının ardından Libya'da koalisyon operasyonunun tamamıyla NATO'ya devredileceğini ve eş zamanlı iki operasyonun söz konusu olmadığını vurguladı.

Yeni görev Türkiye'ninkiyle aynı

Amerikan yönetiminden üst düzey yetkililer de, Libya'da uçuşa yasak bölge uygulamasını NATO'nun yürütmesi konusunda varılan mutabakata işaret ederek, NATO'nun bu mutabakat sonucunda üstlendiği pozisyonun, Türkiye'nin bir süredir savunduğu pozisyonla aynı olduğunu söyledi.

İsimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililer, "Türkiye, NATO'nun Libya'ya müdahalesine başlarda karşıydı. Türkiye'nin bu pozisyonundaki değişikliğin nedeni sizce nedir? NATO içindeki tartışmalarda Türkler tarafından herhangi bir koşul masaya getirildi mi?" sorusu üzerine, Türkiye'nin pozisyonunun Türk yetkililere sorulması gerektiğini belirtmekle birlikte, şunları kaydettiler:

"İlk günden beri NATO içinde yürüttüğümüz tartışmalardan bildiğimiz kadarıyla, Türkiye, silah ambargosu, insani yardım ve uçuşa yasak bölge konularındaki bir operasyonu da içerecek şekilde, herhangi bir operasyonun planlamalarına destek vermek istediğini çok açıkça ortaya koydu. İlk başta, 'eğer NATO bu operasyona, özellikle de uçuşa yasak bölge uygulamasına müdahil olacaksa, bunların tümünün sorumluluğunu NATO'nun alması gerekir' diyen Türkiye'ydi. Türkiye'nin bir süredir savunduğu pozisyon buydu ve aslına bakarsanız NATO'nun şimdi üstlendiği pozisyon da bunun aynısı".

Yetkililer, "Bu süreçte Türkiye'deki Amerikan üslerinin kullanılıp kullanılmayacağının" sorulması üzerine de bu tip operasyonel detaylar üzerinde askeri komutanların çalıştığını, kendilerinin bu noktada yorum yapabilecek pozisyonda olmadıklarını ifade ettiler.

Sarkozy siyasi çözüme soyundu

Bu arada Fransa lideri Nicolas Sarkozy, uluslararası operasyonun NATO şemsiyesi altına gireceğinin kesinleşmesinden sonra siyasi çözüm arayışına başladı.

Sarkozy, AB zirvesinin ardından yaptığı açıklamada, salı günü Londra'da düzenlenecek Libya toplantısı öncesinde İngiltere ile Fransa'nın ortak bir öneride bulunacağını kaydetti.

Sarkozy, "Muhtemelen zirve öncesinde (İngiltere Başbakanı David) Cameron ve ben ortak bir yol önereceğim. Bu, (Libya'da) çözümün askeri (yöntemlerle) olamayacağını gösteren bir Fransız-İngiliz inisiyatifi olacak, mecburen siyasi ve diplomatik çözüm olacak" dedi.

İtalya da operasyona dahil oldu

İtalyan senatosundan da hükümete Libya'daki operasyona katılma yetkisi verildi. İtalya, havadan ve denizden katkı sağlayacak.

Birleşmiş Milletler oylamasında çekimser kalan Almanya ise Libya'daki operasyona katılmamakta kararlı. Dışişleri Bakanı Guido Westerwell, "Libya'ya gitmeyeceğiz, ancak sivillerin korunması arzusunu paylaşıyoruz'' dedi.

Birleşik Arap Emirlikleri de (BAE) Libya'ya müdahale eden uluslararası koalisyona 12 uçakla katkı sağlayacak.

Çin ise operasyona tepkili. Dışişleri Bakanı Yang Cieçi, Libya'ya karşı düzenlenen askeri harekatın büyük can kaybına yol açmasından derin endişe duyduklarını belirterek, ilgili taraflara derhal ateşkes yapmaları çağrısında bulundu.

Kaddafi uğraştırıyor

Bir yandan Libya'da sivilleri korumaya yönelik çabalar sürdürülürken, bir yandan da Kaddafi'nin ve Kaddafi güçlerinin durumu tartışılıyor.

BM Genel Sekreteri Ban ki Mun, Kaddafi'nin BM'nin ateşkes çağrısını dikkate almadığını söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Kaddafi güçlerinin geri püskürtüldüğünü, ancak hala tehlikeli olmaya devam ettiğini ifade etti.

ABD ordusunun sözcüsü, Kaddafi'ye bağlı birliklere son 24 saatte düzenlenen hava saldırılarında 16 adet Tomahawk füzesi kullanıldığını söyledi.

Hedeflerin Kaddafi'nin topçu, mekanize birlikleri, komuta ve kontrol altyapısı olduğu belirtildi.

Silah sevkıyatı tedbiri

Libya'ya olası silah sevkıyatı için de tedbirler arttı. NATO'nun oluşturduğu 'denizden koruma operasyonu'nun komutanı "Her yolu kapatamayız ama bir şey kesin, ana giriş kapısını kapatıyoruz" dedi.

CNN EKİBİ ÇATIŞMANIN MERKEZİNDE (İZLEYİN)