Vergide büyük kaçak

Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu'nun 2010 yılı vergi denetimleri, incelemeye alınan mükelleflerin, elde ettikleri her 100 liralık gelirin 82,5 lirasını kaçırdığını, sadece 17,5 lirasını beyan ettiğini ortaya koydu.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, hesap uzmanları, geçtiğimiz yıl 813 mükellefi incelemeye tabi tuttu. Vergi incelemeleri sonucunda bu mükellefler için 3 bin 52 rapor düzenlendi.

Denetimler sırasında 37 milyar 47 milyon 963 bin 625 liralık matrahta inceleme yapıldı. Denetime alınan mükelleflerin devlete 37 milyar lira gelir beyan ederek, bunun üzerinden vergi ödediği, buna karşılık 174 milyar 546 milyon 373 bin 659 liralık gelirin devletten gizlendiği anlaşıldı.

Böylece incelenen mükelleflerin elde ettikleri kazancın sadece yüzde 17,5'lik bölümünü beyan ettiği, yüzde 82,5'lik bölümü ise kaçırdığı belirlendi.

Hesap Uzmanları, incelemeler sonucunda mükelleflere 2 milyar 454 milyon 187 bin 897 lira vergi borcu çıkardı, 2 milyar 971 milyon 882 bin 345 lira da ceza kesti.

Mükellef başına ortalama gelir kaçağı miktarı da 260 milyon 263 bin 637 lira oldu.

En fazla kaçak nerede?

Denetimler sırasında gelir vergisinde 537 milyon 111 bin 952 liralık matrah büyüteç altına alındı. Sözkonusu beyana karşın 1 milyar 261 milyon 877 bin 280 liranın kaçırıldığı ortaya çıktı.

Kurumlar vergisinde incelenen gelir 4 milyar 694 milyon 224 bin 947 lira, kaçırılan gelir 6 milyar 840 milyon 193 bin 621 lira, katma değer vergisinde de beyan edilen gelir 26 milyar 865 milyon 294 bin 569 lira, kaçırılan gelir ise 3 milyar 593 milyon 895 bin 383 lira oldu.

Denetimler sonucunda kaçak oranı, gelir vergisinde yüzde 70,1, kurumlar vergisinde yüzde 59,3, katma değer vergisinde yüzde 11,8, özel tüketim vergisinde yüzde 10,9, banka ve sigorta muameleleri vergisinde de yüzde 20 olarak hesaplandı.

Damga vergisinde yüzde 98,3'ü bulan gelir kaçağı oranı, geçici vergide yüzde 71,8 olurken, veraset ve intikal vergisi yönünden incelemeye alınan 2 mükellefin ise vergiye tabi 25 bin 390 bin liralık geliri tümüyle beyan dışı bıraktığı gözlendi.

Hesap Uzmanları Kurulu yetkilileri, son yıllarda risk analizi çalışmalarına ağırlık verildiğini, incelenecek mükelleflerin seçiminde de bu çalışmaların belirleyici olduğunu ifade etti. Yetkililer, 2010 yılı denetim sonuçlarının da, incelenecek mükelleflerin seçiminde ne kadar isabetli davranıldığını ortaya koyduğunu vurguladı.

Vergi inceleme sonuçları

Hesap Uzmanları Kurulunun 2010 yılı vergi incelemelerinde vergi türleri itibariyle su sonuçlar alındı:

Vergi türleri         Beyan edilen         Kaçırılan             Tarhı öngörülen      Kesilen ceza
                                       gelir                  gelir                           vergi                     tutarı (TL)
Gelir Vergisi           537.111.952     1.261.877.280      194.863.326           228.400.978
Kurumlar Vergisi 4.694.224.947   6.840.193.621      780.424.012           914.607.059
KDV                      26.865.294.569    3.593.895.383     762.517.199           919.358.483
ÖTV                         341.509.277         41.661.642           45.318.864             24.715.847
BSMV                        29.640.698           7.409.246               370.458                  527.180
Veraset ve İntikal V.         -                         25.390                    2.538                     2.538
Damga Vergisi    2.805.318.372   158.250.613.540     80.752.717           84.230.175
Geçici Vergi         1.760.084.711      4.487.240.850      588.986.934         796.938.757
Diğerleri                   14.779.099           63.456.707              951.849               3.101.328
Toplam                37.047.963.625   174.546.373.659   2.454.187.897     2.971.882.345