"ABD'deki karar emsal teşkil eder"

Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Nabi Şensoy, TBMM Dışişleri Komisyonu’na, ABD Kongresi’ne sunulan 1915 olaylarına ilişkin tasarı hakkında brifing verdi. Şensoy, tasarının ABD'de kabul edilmesi halinde bunun başka ülke parlamentolarına emsal teşkil edeceğini belirtti.

Şensoy, TBMM Dışişleri Komisyonu’na, ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinde kabul edilen 1915 olaylarına ilişkin tasarıyla ilgili son gelişmeler hakkında bilgi verdi.
 
Alınan bilgiye göre Şensoy, Türk-ABD ilişkilerinde, ambargo konulduğu dönemler de dahil olmak üzere, ABD'deki hiçbir Türk büyükelçinin istişare için bile geri çağrılmadığını ifade ederek, ilk kez bir Türk Büyükelçinin "duyarlılık gösterilerek" çağrıldığını ve bunun da ABD'ye güçlü bir mesaj olduğunu kaydetti.
 
Nabi Şensoy, ABD'de hiçbir zaman Türkiye lehine bu düzeyde güçlü bir lobi faaliyeti yapılmadığını belirterek, "Tasarının çıkmaması için Bush da dahil herkes milletvekillerini aradı" dedi.
 
ABD'li yetkililerin çabaları sonucunda kendilerinin de 100'ün üzerinde milletvekiliyle temasa geçtiğini anlatan Şensoy, temaslar sonucunda bazı milletvekillerinin tasarıdan imzalarını çektiklerini hatırlattı.
 
"Bir çatı altında organizasyon..."
 
ABD'de 1915 olaylarıyla ilgili lobi faaliyetinde bulunulması amacıyla, sivil toplum örgütlerinden oluşan bir çatı altında organizasyon yapılması önerisinde bulunan Şensoy, "Bu konunun sürekli olarak anlatılması lazım. Çünkü, ABD'de 1915 olaylarına inanmış bir toplum var. Bazıları, sadece Türk-Amerikan ilişkilerine zarar gelmesin diye 'hayır' diyor. Dil bilen kişileri oraya gönderelim, doğruları anlatsınlar" diye konuştu.
 
Büyükelçi Şensoy, ABD'deki gazetelerin, konuyla ilgili kendilerinden görüş alınacak birilerini sorduğunda, "Şu kişiyle konuşun"diyebilecekleri, bu konuda uzmanlaşmış bir bilim adamı bulamadıklarını, konuyu iyi bilen bilim adamlarının da yabancı dil bilmediğini anlattı.
 
"Yahudi lobisi yeniden kazanılmalı"
 
Türkiye'nin ABD'deki Yahudi lobisini yeniden kazanması gereğine işaret eden Şensoy, geçmişte Yahudilerin Türkiye'ye büyük destek verdiğini hatırlattı.
 
ABD kamuoyunda "Türkler birkaç gün konuşup sonra unuturlar" izlenimi bulunduğunu belirten Şensoy, bu izlenimin yok edilmesi gereğini vurguladı.
 
Tasarı; Temsilciler Meclisi’ne gelmeden bazı yaptırımlar uygulanması gerektiğini kaydeden Şensoy, bunun dozajının da iyi ayarlanmasının şart olduğunu söyledi.
 
Türkiye'nin kritik bir süreçte olduğunu ve böylesi bir kararın alınmasının mutlaka önlenmesi gerektiğini ifade eden Şensoy, ABD'de böylesi bir kararın kabul edilmesinin AB üyesi ülke parlamentolarını da etkileyeceğini belirtti.
 
Şensoy, "Bu kararın çıkması, başka meclisler için emsal teşkil edebilir. Benzeri kararlar, AB üyesi ülke parlamentolarından çok daha kolay geçer. Bu işle çok vakit kaybediyoruz.Daha fazla ileriye gitmeden mutlaka bir çıkış yolu bulunmalı. Böylesi bir durum, Ermeni diasporasına çok önemli kozlar verir. Konuyu BM'yeg ötürülebilir, tazminat ve toprak gibi farklı taleplerde bulunabilirler" diye konuştu.
 
Büyükelçi Şensoy, ABD'deki Yahudilerin Türkiye'ye desteğinin geçmişteki kadar güçlü olmasa da sürdüğünü belirtti.
 
"Hamas ile görüşmek yanlış olmuştur"
 
Komisyonda, CHP'li ve AK Parti'li üyeler de konuyla ilgili görüşlerinive önerilerini ifade etti.CHP Bursa Milletvekili Onur Öymen, AB'nin Hamas'ı terör örgütü listesine koyduğunu, Türkiye'nin de bu listeyi kabul ettiğini hatırlatarak, hükümetin Hamas örgütü yöneticilerini kabul edip görüşmesinin yanlış olduğunu, bunun etkilerinin bugün görüldüğünü ileri sürdü.
 
Öymen, "Terör örgütü saydığınız bir örgütü kabul edemezsiniz, konuşamazsınız. Bu büyük hata oldu. Sadece Yahudi lobisi üzerindeki olumsuz etkisi açısından değil, Türkiye'nin kendi tutarlılığı için de yanlış olmuştur. Dış İlişkiler Komisyonu’nda 8 Yahudi üyenin 7'si bizim aleyhimize oy kulandı. Onlar lehimize oy kulanmış olsaydı tasarı çıkmayacaktı" dedi.
 
Komisyon Başkanı Murat Mercan ile bazı AK Parti'li üyeler, CHP'li Öymen'in bu görüşlerine karşı çıktı.
 
ERMENİ TASARISINA KOMİTE ONAYI
 
Ermeni soykırımı iddiaları ile ilgili tasarı ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde 10 Ekim'de 21'e karşı 27 oyla kabul edildi.
 
Tasarının Genel Kurul'a aktarımı Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi tarafından yapılacak.
 
Tasarının bağlayıcılığı bulunmuyor, ancak Beyaz Saray, tasarının geçmesi halinde Türkiye'nin yaptırım uygulamasından ve Irak'taki Amerikan askerlerinin çeşitli sorunlarla karşılaşmasından endişe ediyor.
 
Bu nedenle, komitedeki oylama öncesinde de Bush yönetiminden "tasarıyı veto edin" çağrısı yapıldı. Ancak yönetimin bu çağrıları ve Türk parlamenter heyetinin Washington'daki temasları karşılık bulmadı.