Tarihte bugün: 12 ağustos

Şair ve çevirmen Can Yücel 1999 yılında İzmir'de yaşama veda etti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Can Yücel, 1926 yılındada İstanbul'da hayata gözlerini açtı. Milli Eğitim Bakanlığı da yapmış olan kültür adamı Hasan Ali Yücel'in oğludur.
 
Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okudu. Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, Londra'da BBC'nin Türkçe bölümünde spikerlik yaptı. Askerliğini Kore'de yaptı.
 
1958'de Türkiye'ye döndükten sonra bir süre turist rehberi olarak çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını sürdürdü. 1956'da Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı (Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.
 
Son yıllarında Datça'ya yerleşti ve her hafta 'Leman', her ay 'Öküz' dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı.
 

Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e hakaretten yargılanan Yücel, 18 nisan seçimlerinde Özgürlük ve Demokrasi Partisi'nin İzmir birinci sıra milletvekili adayı oldu.
 
12 ağustos 1999 gecesi İzmir'de ölen şair, vasiyeti üzerine çok sevdiği günebakan çiçekleriyle uğurlanarak Datça'ya gömüldü.
 
Can Yücel, 1945-1965 yılları arasında 'Yenilikler', 'Beraber', 'Seçilmiş Hikayeler', 'Dost', 'Sosyal Adalet', 'Şiir Sanatı', 'Dönem', 'Ant', 'İmece' ve 'Papirüs' dergilerinde yazdı.
 
Daha sonraları 'Yeni Dergi', 'Birikim', 'Sanat Emeği', 'Yazko Edebiyat' ve 'Yeni Düşün' dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve çeviri şiirleri ile tanınan Yücel, 1965'ten sonra siyasi konularda da ürün verdi.
 
12 mart 1971 döneminde Che Guevara ve Mao'dan çeviriler yaptığı gerekçesiyle 15 yıl hapse mahkum oldu. 1974'te çıkarılan genel afla çıktı.
 
Dışarı çıkışının ardından hapiste yazdığı 'Bir Siyasinin Şiirleri' adlı kitabını yayımladı. 12 eylül 1980 sonrasında müstehcen olduğu iddiasıyla 'Rengahenk' adlı kitabı toplatıldı.
 
1962'de İngiltere'deyken, 1709 yılından kalma, Latin harfleriyle taş baskısı olarak basılmış bir Türkçe dilbilgisi kitabı bulması geniş yankı uyandırdı.
 
Şiirlerinde argo ve müstehcen sözlere çok sık yer veren, bu nedenle zaman zaman dikkatleri üzerine çekip koğuşturmaya uğrayan Yücel, ilk şiirlerini 1950 yılında 'Yazma' adlı kitapta toplamıştı.
 
Can Yücel, taşlama ve toplumsal duyarlılığın ağır bastığı şiirlerinde, yalın dili ve buluşları ile dikkati çekti. İlham kaynakları ve şiirlerinin konuları; doğa, insanlar, olaylar, kavramlar, heyecanlar, duyumlar ve duygulardı.
 
Şiirlerinin çoğunda sevdiği insanlar vardı ve kitaplarından birinin adı ailecek anlamına gelen 'Maaile'ydi.
 
Onun için ailesi çok önemliydi. Bu insanlarla olan sevgi dolu yaşamı şiirlerine yansımıştı. 'Küçük Kızım Su'ya', 'Güzel'e', 'Yeni Hasan'a Yolluk', 'Hayatta Ben En çok Babamı Sevdim' bu sevgi şiirlerinden bazılarıdır.
 
Can Yücel ayrıca Lorca, Shakespeare, Brecht gibi ünlü yazarların oyunlarından çeviriler yaptı. Shakespeare çevirileri ('Hamlet', 'Fırtına', 'Bir Yaz Gecesi Rüyası') aslına tam olarak bağlı kalmasa da son derece başarılıdır.
 
Shakespeare'in ünlü 'to be or not to be' sözünü 'bir ihtimal daha var, o da ölmek mi dersin' şeklinde Türkçeleştirmişti.
 
1959'da ilk baskısı yayımlanan 'Her Boydan' adlı kitabında dünya şairlerinin şiirlerini serbest ama çok başarılı bir biçimde Türkçeye çevirmişti.
 
Günün diğer önemli olayları
 
1851: İlk düz dikiş makinesini 1850'de Boston'da imal eden Isaac Singer buluşunun patentini aldı.
1877: Thomas Edison, 'Edisonphon' adını verdiği ilkel gramofonu geliştirdi.
1881: 'On Emir' ve 'Samson ve Dalila' gibi büyük yapımlara imza atan ABD'li sinemacı Cecil B. De Mille doğdu.
1908: Ford marka ilk otomobil üretildi.
1910: İstanbul'daki ilk tenis kortu Moda'da açıldı.
1930: Eski başbakanlardan Paris Büyükelçisi Ali Fethi (Okyar) Bey, Serbest Cumhuriyet Fıkrası'nı kurdu.
1953: Sovyetler Birliği ilk hidrojen bombasını denedi.
1955: Çağdaş Alman edebiyatının önde gelen isimlerinden yazar Thomas Mann hayata veda etti.
1960: İlk ABD haberleşme uydusu 'Echo One', Cape Canaveral'dan fırlatıldı.
1964: Ünlü ajan 007 James Bond'un yaratıcısı, yazar Ian Fleming yaşama gözlerini yumdu.
1982: ABD'li aktör Henry Fonda hayata gözlerini kapattı.
1990: TBMM'nin yaptığı gizli oturumda olası bir savaş durumunda hükümete müdahale izni verildi.
1996: Başbakan Necmettin Erbakan'ın İran gezisi sırasında Türkiye ile İran arasında yaklaşık 2 katrilyonluk doğalgaz anlaşması imzalandı. Türkiye 23 yılda İran'dan 23 milyar dolarlık doğalgaz ithal edecek.
1998: Devlet İstatistik Enstitüsü, 30 kasım 1997'de yapılan genel nüfus sayımının sonuçlarını açıkladı: 62 milyon 870 bin 30.
1999: 'Yılkı Atı' romanının yazarı, şair, ressam ve gazeteci Abbas Sayar yaşamını yitirdi.
2000: Rus Kursk denizaltısı, Barents Denizi'nde 112 mürettebatıyla battı.
2000: Tiyatro ve sinema sanatçısı Güzin Özipek vefat etti.
 
Tarihte bugün arşivi

Ekim ayı arşivi
Kasım ayı arşivi
Aralık ayı arşivi
Ocak ayı arşivi
Şubat ayı arşivi
Mart ayı arşivi
Nisan ayı arşivi
Mayıs ayı arşivi
Haziran ayı arşivi
Temmuz ayı arşivi
1 ağustos
2 ağustos
3 ağustos
4 ağustos
5 ağustos
6 ağustos
7 ağustos
8 ağustos
9 ağustos
10 ağustos
11 ağustos