Dolar, altın, gümüş, faiz, borsa, kripto: 2024'te yatırımların yönü ne olacak?

2023 yılını uğurlamaya 10 gün kala 2024 yılında piyasaya ilişkin beklentiler de merak edilmeye başlandı. Borsadan dövize, altından kripto paraya kadar birçok alanda uzman isimler 2024 yılının öngörülebilen perspektifini çizdiler. Hürriyet yazarı Burak Taşçı'nın, konunun uzmanları ile yaptığı görüşmelerde Türk Lirasının 2024te güçlü olacağı, Borsa İstanbul yatırımcılarının sağlam hisselere yönelmesi gerektiğini belirtirken kripto varlığı olanlar için de tavsiyeleri geldi.Küresel enflasyon sorunu son yıllarda ekonomiler üzerinde sert rüzgarlar estirmeye başladı. Koronavirüs salgının ardından ortaya çıkan enflasyon sorunu bu yıl da hüküm sürdü. Ardından Rusya-Ukrayna savaşı ve son zamanda da İsrail-Hamas arasındaki çatışmalar ekonomiler üzerinde etkili olmaya devam etti. Merkez bankaları enflasyonla mücadele etmek için faiz artırımı yapıp sözlü yönlendirmelerde bulunsa da enflasyondaki kalıcı durum devam ediyor. Faiz aksiyonu alarak enflasyonu düşürme konusunda merkez bankalarının başarılı olduğu tartışmalı olurken artan fiyatların geri gelmesi de vadeye yayılması bekleniyor.Başta ABD Merkez Bankası Fed olmak üzere diğer merkez bankaları da uzun yıllardır yapmadıkları kadar faiz artırımları gerçekleştirerek enflasyonla mücadeleye girişti. Dünya genelinde ivme kazanan enflasyon yapılan faiz artırımlarına rağmen düşmezken son zamanlarda yükseliş hızı, insanların alışkanlıklarının değişmeye başlamasıyla yavaş da olsa gerilemeye başladı. ABD Merkez Bankası Fedden 2024 yılın 3ün üstünde faiz indirimi beklentileri artarken Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyonun yüzde 2 hedefine gelmesine çok mesafe olduğundan bahsedip faiz indirimin sert şekilde olmayıp ılımlı olabileceğine yönelik algı oluşturdu. Faiz artırımlarıyla birlikte dolar, diğer para birimleri karşısında güçlendi. ABD tahvillerinin faizleri yükseldi. Dolar yıla 18.70 lira seviyesinden başlarken yıl sonuna doğru 29 lirayı aştı. Dolar böylece yılbaşından bu yana yüzde 55 kazandırdı. Enflasyon ise Kasım ayında yüzde 61.98 seviyesinde gerçekleşti. Böylece doların getirisi reel olarak düşük kalmış oldu. Euro yıla 20.01 liradan başlarken yıl sonuna doğru 32 lira seviyelerine yükseldi. Eurodaki getiri ise yılbaşından bu yana yüzde 59 oldu. Petrol Rusya-Ukrayna savaşı ve OPEC+ ülkelerinin üretim kısıntısıyla güç kazansa da son zamanlarda global ekonomiye ilişkin durgunluğa girme beklentileri nedeniyle düşük seyrediyor. Petrol 2023 yılına 85.62 dolardan başlamıştı. Yılın son günlerinde ise 80 dolar seviyelerinde işlem görüyor. Petrol yılbaşına göre yüzde 7 civarında düşüş gösterdi. Güçlenen doların ve artan faizlerin etkisiyle altın fiyatları durgunluk ve düşüş eğilimi gösterdi. Son zamanlarda Fedin faiz indirimine gideceği beklentilerinin kuvvetlenmesiyle altın fiyatları yükselişe geçmeye başladı. Gram altın yıla 1096 liradan başlarken yıl sonuna doğru 1910 lira seviyelerine ulaştı. Böylece altın yılbaşından bu yana yüzde 75 kazanç sağladı ve yatırımcısına enflasyonun üzerinde getiri vermiş oldu. Ons altın ise yıla 1823 dolardan başladı. Yıl sonuna doğru 2033 dolar seviyelerinde işlem görüyor. Ons bazında altın yüzde 11 kazandırdı. Kripto paralarda ise durum da altının akıbetine benzese de farklılıklar oluştu. Küresel çapta kripto paraların düzenlemelere tabi tutulmasına yönelik beklentiler, onaylanmayan ETFler, dev kripto para borsalarına açılan soruşturmaların etkisiyle lider kripto para birimi Bitcoin düşüş gösterdi. Bitcoin de son zamanlarda Fedin faiz indirimine gideceği beklentisiyle prim yapmaya başladı.Bitcoin yıla 16 bin 541 dolardan başlarken yıl sonuna doğru 43 bin 700 dolar seviyelerine yükseldi. Bitcoin yılbaşından bu yana yüzde 164 kazandırdı. Ethereum yıla 1196 dolardan başlarken yıl sonuna doğru 2235 dolara kadar yükseliş gösterdi. Böylece Ethereum yılbaşından bu yana yüzde 87 oranında kazanç sağladı. Borsa İstanbul seneye 5568 puandan başlamıştı. Kasım ayında 8562 puanla tarihi rekor kıran BİST 100 Endeksi dün 7662 puandan kapandı. Enflasyon karşısında ücretlilerin maaşlarında uzun zamandır görülmeyen artışlar yapıldı. Ancak enflasyondaki yükseliş durmadığı için artışlara yenileri eklendi ve kısır döngüye girildi. Ücretler arttıkça ürün ve hizmetlerdeki fiyatlar da yukarı çıktı. İyisiyle kötüsüyle 2023 yılını geride bırakmaya 10 gün kala uzmanlar 2024 yılı için tahminlerini açıkladı. Borsa İstanbuldan altına, gümüşten kripto paraya, dolardan euroya kadar birçok öngörü yer aldı. Eral Karayazıcı - Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü: 2023 yurtdışında farklı perdeler içerse de bir bütün halinde bakarsak ılımlı pozitif bir seyre sahne oldu. 2024 yılının çok daha belirgin pozitif bir seyre sahne olacağını tahmin ediyorum.Çünkü 2025 yılında dünya ekonomisinin büyüme evresine döneceğini ve bunun da gerçekleşmeden önce 2024 genelinde fiyatlanacağını düşünüyorum. BIST 2022 yılında kaydettiği dolar bazı yüzde 110 değer artışını takiben 2023 yılında ölçülü negatif bir seyre sahne oldu. 2024 yılının ilk bölümünde 275 dolar etrafında yatay bir seyirle karşılaşabiliriz. Ancak en geç yaz aylarından (belki Mayıs) itibaren ben Borsa İstanbulun yurtdışında gerçekleşeceğini düşündüğüm ralliye katılacağını ve 2024 yılını 400 dolar yakınlarında (VIOP USDTRY kuru ile yaklaşık 16,000 puanda) tamamlayabileceğini düşünüyorum. Risk alma iştahının yüksek olduğu perdelerde dolar zayıf kalır. Çünkü küresel fonların önemli bir bölümünün sermayesi dolardır ve diğer ülke varlıklarını alabilmek için bu fonlar dolar satıp ilgili ülke para birimlerinde talep yaratır.Ben bu nedenle 2024 yılında ABD para biriminin görece zayıf bir performansa sahne olacağını ve diğer gelişmiş ülke paralarına karşı yüzde 7-10 kadar değer kaybedebileceğini düşünüyorum. Bu yıl global enflasyon sorununun yumuşaması ile tüm merkez bankalarının faiz indirim döngülerine şahit olacağız. Muhtemelen perdeyi Mayıs toplantısında FED açacak ve diğer merkez bankaları da onu izleyecek. Türkiye bu akıma 2024 son çeyrekte dahil olmaya aday.FED ilk faiz indirimini yapana kadar olan kesitte altın da dahil metaller değer kazanmaya aday görünüyor. Ancak sonrası faiz indirim hızına bu da enflasyonun düşüş temposuna bağlı olacak. Yurtiçinde ilk 4-5 ay mevduatın borsaya üstünlük sağlaması mümkün. Ancak sonra rollerin değişeceğini ve yıl bütününde borsanın daha iyi bir getiri sağlayacağını düşünüyorum. Güncel şartlarda çok sayıda hisse senedi ucuz fiyatla işlem görüyor ve ben varlıklar içinde yer almayı hak ettiklerini düşünüyorum. Ancak verilecek ağırlık yatırımcıların risk iştahına ve bilgi düzeyine göre değişir. Özellikle finansal bilgi düzeyi sınırlı olan yatırımcılar adına sıkı rekabet içinde olan yerel hisse senedi fonları da bir alternatif olabilir. Döviz cephesinde potansiyel artışıyla TÜFEyi yakalama şansı en düşük görünen seçenek bence USD. Üç yıldır dolar bazında değer kazanamayan gümüşün ise 2024 yılında faiz indirim döngülerinin katkısıyla rüzgarı arkasına alarak yüzde 20-25 dolar bazı değer artışına imza atabileceği görüşündeyim.