ABD'nin İran'a düzenlediği saldırı sonrası dünya teyakkuzda: Liderlerden peş peşe açıklamalar

ABD'nin İran'da Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise hava saldırısı düzenlemesi sonrası tüm dünya teyakkuza geçti. Dünya liderleri peş peşe müzakere açıklamalarında bulundu. Öte yandan Papa 14. Leo, "Uluslararası toplumun her üyesinin, geri dönüşü olmayan uçuruma dönüşmeden önce savaşın trajedisini durdurmak için ahlaki sorumluluğu var" dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, İran'da Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise hava saldırısı düzenlediklerini açıklamıştı.
ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan uçakları ve denizaltılarıyla gerçekleştirilen saldırı sonucu, İran'ın kilit nükleer zenginleştirme tesislerinin "tamamen yok edildiğini" söyledi.
DÜNYA TEYAKKUZA GEÇTİ: PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR
ABD'nin saldırısı sonrası liderler peş peşe açıklamalarda bulundu. İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Simon Harris, yaptığı yazılı açıklamada, bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiğini belirtt
"İran ve İsrail arasındaki gerilimin artma riski artık her zamankinden daha gerçek ve olası" değerlendirmesinde bulunan Harris, acilen gerilimin azaltılması, diyalog ve diplomasiye ihtiyaç olduğunu kaydetti.
Harris, İsrail'in İran'a saldırılar düzenlemesiyle başlayan sürecin ardından Avrupa Birliği (AB) ve bölge ülkelerindeki mevkidaşlarıyla görüşmelerinde bu konuya odaklandığını vurguladı.
Bu konunun İrlanda'nın gündeminde yer almaya devam edeceğini aktaran Harris, "Bugün, AB Dışişleri Bakanları toplantısı için Brüksel'e gideceğim. İran'ın nükleer silaha sahip olmasına izin verilmemesi konusunda İrlanda da dahil Avrupa'nın görüşü bir ve açık. Bunu ele almanın tek yolu ise müzakeredir. Bunun dışındaki alternatifler, siviller, Orta Doğu ve küresel güvenlik açısından fazla tehlikelidir." ifadesini kullandı.
Harris, ABD'nin saldırı düzenlediği İran'daki nükleer tesislerde henüz radyasyon seviyesinin arttığına ilişkin bilgi olmadığını kaydederken, gerilimin devamı halinde bu durumun değişebileceğine ve felakete neden olabileceğine dikkati çekti.
AB'nin bu gerilimi düşürme konusunda oynayacağı rolü mevkidaşlarıyla ele alacaklarının altını çizen Harris, Lübnan'da yer alan Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücünde (UNIFIL) görevli İrlandalı askerlerin güvenliğinin önemli olduğunu ve bu kırılgan dönemde bölgeden sürekli bilgi aldığını aktardı.
Harris, Orta Doğu'dan ayrılmak isteyen İrlanda vatandaşları için bölgedeki İrlanda büyükelçilikleriyle yakın temasta olduğunu ancak Tahran'daki Büyükelçilikteki personelin ülkeden çekildiğini hatırlattı.
ASYA-PASİFİK ÜLKELERİ
Yonhap'ın haberine göre, Güney Kore Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki gerilimin hızla azaltılması çağrısında bulunuldu.
Güney Kore'nin gelişmeleri takip ettiği ve gerilimin azaltılması için uluslararası çabalara katılmayı sürdüreceğine işaret edilen açıklamada, İran'daki "nükleer meselenin, nükleer silahsızlanma temelinde çözüme kavuşturulmasının önemli olduğu" ifade edildi.
ABC News'in haberine göre, Avustralya hükümetinden bir sözcü, yaptığı açıklamada, İran'ın nükleer ve balistik füze programının uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturduğunu belirtti.
Başkan Trump'ın "şimdi barış zamanı" açıklamasını not ettiklerini söyleyen sözcü, "Bölgedeki güvenlik durumu oldukça değişken. Gerilimin azaltılması, diyalog ve diplomasi çağrısında bulunmaya devam ediyoruz." dedi.
Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Winston Peters da açıklamasında, ABD'nin İran'a saldırıları konusunda endişelerini dile getirirken, saldırıları kınamaması dikkati çekti.
Ülkesinin, diplomasiye yönelik çabaları güçlü şekilde desteklediğini vurgulayan Peters, "Daha fazla tırmanmanın önlenmesi kritik önem taşıyor. Tüm tarafları görüşmelere geri dönmeye çağırıyoruz. Diplomasi, daha fazla askeri eylemden daha kalıcı bir çözüm sağlayacaktır." ifadesini kullandı.
PAPA'DAN ÇAĞRI
Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo, uluslararası toplumun her üyesinin, geri dönüşü olmayan bir uçuruma dönüşmeden önce savaşın trajedisini durdurmak için ahlaki bir sorumluluğu olduğunu belirtti.
Vatikan'da Aziz Petrus Meydanı'na bakan ofisinin penceresinden geleneksel pazar günü duasını icra eden Papa 14. Leo, burada Orta Doğu'daki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Papa, duanın ardından yaptığı konuşmada, "Orta Doğu'dan özellikle de İran’dan endişe verici haberler gelmeye devam ediyor. İsrail ve Filistin'i de içine alan bu dramatik tabloda, halkın günlük acıları özellikle Gazze'de ve diğer bölgelerde unutulma riskiyle karşı karşıya. Bu bölgelerde insani yardıma olan ihtiyaç her geçen gün daha da acil hale geliyor." dedi.
İnsanlığın bugün her zamankinden daha fazla şekilde barış için haykırdığını belirten Papa 14. Leo, "Bu, sorumluluk ve sağduyu talep eden bir çığlıktır ve silahların gürültüsüyle ya da çatışmayı körükleyen boş sözlerle bastırılmamalıdır. Uluslararası toplumun her bir üyesi, savaşın trajedisini geri dönüşü olmayan bir uçuruma dönüşmeden önce durdurmak adına ahlaki bir sorumluluğa sahiptir." diye konuştu.
"DİPLOMASİ SİLAHLARI SUSTURSUN"
İnsan onurunun söz konusu olduğu yerde, hiçbir çatışmanın "uzak" olmadığını dile getiren Papa, şunları kaydetti:
"Savaş, sorunları çözmez; aksine daha da büyütür ve halkların tarihinde nesiller boyunca iyileşmeyen derin yaralar açar. Hiçbir askeri zafer, annelerin acısını, çocukların korkusunu ve çalınmış bir geleceği telafi edemez. Diplomasi silahları sustursun. Milletler geleceklerini; şiddetle ve kanlı çatışmalarla değil, barış eserleriyle şekillendirsinler."
HİNDİSTAN
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Orta Doğu'daki gerilim nedeniyle endişe duyduklarını belirterek gerilimin derhal düşürülmesi çağrısında bulundu.
FİNLANDİYA: MÜZAKERE MASASINA DÖNÜLMELİ
Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, ABD'nin İran'a saldırıları sonrası gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, müzakere masasına dönülmesi çağrısında bulundu.
Orpo, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, ABD'nin, İran'ın nükleer tesislerini hedef alan saldırılarının ardından gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile görüştüğünü belirtti.
Çatışmaların tırmanmasından kaçınılması gerektiğine işaret eden Orpo, "Müzakere masasına dönülmeli." ifadesini kullandı.
Orpo, Finlandiya için İran'ın nükleer silah geliştirmemesinin önemli olduğunu belirterek, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) bölgede radyasyon seviyelerinde bir artış kaydedilmediği yönündeki açıklamasını anımsattı.
LÜBNAN
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, İsrail ile İran arasındaki son gerilimin ve bu sabah İran’daki nükleer tesislere düzenlenen saldırıların, bölgesel güvenlik ve istikrarı tehdit ettiğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Avn'ın ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini hedef almasına ve İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışmalara ilişkin yazılı açıklaması Lübnan haber ajansı NNA'da yer aldı.
Avn, gelişmelerin gidişatına dikkati çekerek, tansiyonun daha da yükselmesinin birçok bölge ve ülke için ciddi güvenlik riskleri doğurabileceğini ifade etti.
Lübnan Cumhurbaşkanı, çatışmaların devam etmesi halinde bölgede daha fazla ölüm ve yıkım yaşanabileceğini vurgulayarak taraflara itidal çağrısında bulundu.
Avn, “Bu çatışma uzun sürebilir. Bölge halklarının yararına olan tek yol, yapıcı ve ciddi müzakerelerin başlatılmasıdır." dedi.
İran’daki nükleer tesislere düzenlenen saldırının ardından yaşanan askeri gelişmeleri yakından takip ettiğini belirten Avn, bölgesel tansiyonun yükselmesinin ülkesine olası etkilerine karşı önlemlerin alınması gerektiğini kaydetti.
Avn ayrıca, “Lübnan, geçmişte, topraklarında ve çevresinde yaşanan savaşların bedelini ağır ödedi. Lübnan artık yeni bedeller ödemek istemiyor, çünkü bu tür savaşların maliyeti ulusal gücünün üzerinde." değerlendirmesinde bulundu.
SLOVENYA
Slovenya Başbakanı Robert Golob, Orta Doğu'da yaşanan krizin daha da tırmanmasının, uluslararası barışı tehdit etme riski taşıdığını bildirdi.
Golob, hükümete ait sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ABD'nin, İran'ın nükleer tesislerini hedef alan saldırılarına ilişkin, tüm taraflara düşmanlıkları durdurma ve müzakere masasına geri dönme çağrısında bulundu.
Şiddetin ve askeri çatışmaların yalnızca Orta Doğu'daki masum halkların daha büyük acılar çekmesine yol açacağını kaydeden Golob, "Orta Doğu'daki kriz durumunun daha da tırmanması, zaten vahim olan bu bölgedeki istikrarsızlığı daha da derinleştirme ve uluslararası barışı tehdit etme riski taşımaktadır. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin (Antonio Guterres) yaptığı açıklamaya katılıyor, barış ve diplomasinin tek çıkış yolu olduğunu vurguluyorum." ifadesini kullandı.
"BU GERGİNLİĞİN TIRMANMASI SİVİLLERİN HAYATINI TEHLİKEYE ATIYOR"
Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon ise ABD'nin, İran'ın nükleer tesislerini hedef alan saldırılarından endişe duyduklarını belirtti.
Gerginliğin tırmanmasının, uluslararası barış ve güvenliği tehdit ettiğini dile getiren Fajon, şu görüşleri paylaştı:
"Bu gerginliğin tırmanması zaten tehlikeli olan durumu daha da kötüleştirme riski taşıyor, bölgeyi kaosa sürüklüyor ve sivillerin hayatını tehlikeye atıyor. Slovenya olarak, İran'ın nükleer programının büyüklüğü ve belirsiz doğası konusundaki endişemizi sürdürüyoruz. Bu kritik dönemeçte, gerginliğin düşürülmesi ve müzakerelere dönülmesi çağrısında bulunuyoruz. Diplomasi ve diyalog galip gelmeli, savaş mutlaka önlenmelidir."
BAE
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD'nin İran'daki üç nükleer tesise düzenlediği saldırının ardından bölgede artan gerilim nedeniyle derin endişe duyduğunu belirterek, gerilimin derhal durdurulması çağrısında bulundu.
BAE Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "BAE, bölgede devam eden gerilimden ve İran'ın nükleer tesislerinin hedef alınmasından büyük endişe duymaktadır." ifadeleri kullanıldı.
Bölgedeki tehlikeli gidişatın daha büyük istikrarsızlık doğurabileceğine dikkati çekilen açıklamada, "Gerilimin derhal durdurulması, ciddi sonuçların ve bölgenin daha fazla istikrarsızlığa sürüklenmesinin önlenmesi açısından elzemdir." ifadelerine yer verildi.
Bölgedeki krizlerin çözümünde askeri değil diplomatik yöntemlerin öncelenmesi gerektiği belirtilen açıklamada şunlar kaydedildi:
"Anlaşmazlıkların çözümünde diplomasi ve diyalog ön planda olmalı, bu çerçevede bütüncül yaklaşımlar, istikrarı, refahı ve adaleti sağlayacak yollar geliştirilmeli.
BAE, uluslararası toplumu bu hassas ve tehlikeli gelişmelere karşı ortak bir çözüm geliştirmeye ve bölge halklarını çatışma sarmalından korumaya davet etmektedir."
Birleşmiş Milletlere (BM) ve BM Güvenlik Konseyine sorumluluklarını yerine getirme çağrısı yapılan açıklamada, "BM ve BMGK, bölgedeki kronikleşmiş sorunların çözümünde daha fazla çaba göstermeli, bölgenin istikrarını tehdit eden gelişmelere karşı harekete geçmelidir." ifadelerine yer verdi.
FRANSA
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, ABD'nin İran'ın nükleer programına ilişkin 3 tesisine yönelik saldırısını endişeyle not ettiklerini, saldırının planlamasına ve icrasına katılmadıklarını belirtti.
Barrot, ABD'nin İran'da 3 nükleer tesise saldırmasına ilişkin X hesabından açıklama yaptı.
İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışmanın genişlemesine neden olabilecek gerginliğin artmasını engellemek adına taraflara itidal çağrısında bulunan Barrot, "ABD'nin İran'ın nükleer programına ilişkin 3 tesisine yönelik saldırısını endişeyle not ettik. Saldırının planlamasına ve icrasına katılmadık." ifadelerini kullandı.
Barrot, bu bağlamda, bölgedeki Fransızların, Fransız personelinin, ülkesinin ortakları ve çıkarlarının güvenliğini sağlamanın öncelikleri olduğunu kaydederek, "Fransa, İran'ın nükleer silahı elde etmesine sert bir şekilde karşı olduğunu birçok kez ifade etti." değerlendirmesini yaptı.
Fransa'nın İran'ın nükleer programı meselesinin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması çerçevesinde müzakere edilerek kalıcı olarak çözülebileceğine inandığını ifade eden Barrot, ülkesinin ortaklarıyla beraber bu meselenin çözümüne katkı sağlamaya hazır olduğunu vurguladı.
Barrot, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA), ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine gece düzenlediği saldırıların ardından tesis dışı radyasyon seviyelerinde herhangi bir artış olmadığına yönelik açıklamasını not ettiğini kaydetti.
SON DAKİKA
EN ÇOK OKUNANLAR
ABD'nin amacı İran'da rejim değişikliği mi? Tahran'a mesaj gönderildi
Çin Medyasında Böyle Yankılandı: ABD, Irak’ta Yaptığı Hatanın Aynısını İran’da Tekrarlıyor!
Guterres’ten İsrail-İran gerilimi uyarısı: “Bölge uçurumun kenarında, çatışma kontrolden çıkabilir”
İran halkından İsrail’e öfke protestosu: Tahran’daki meydanlara akın edildi!
-
İran füzeleri yağarken, İsrail'de öfke yaratan açıklama: Netanyahu'nun ödediği 'ağır bedel' oğlunun düğününü ertelemekmiş