Köpeklerin havlama nedenlerini birkaç başlıkta toparlayabiliriz. Bu nedenler, aynı zamanda, havlamaların hangi duygu durumunu yansıtabileceğinin de cevabı olacaktır.
1. İstek havlaması
Bazı sahipler, hatta bazı eğitmenler buna şımarıklıktan dolayı havlama da diyebilir. Ancak şımarıklık, bence bir köpekte ya da muhtemelen insan dışında herhangi bir canlıda rastlanması çok güç bir duygudur. Köpekler, kurtlardan evrilerek günümüze gelmiştir. Bu evrim sırasında, insan topluluklarına yaklaşmış ve gözlemle hayatlarını sürdürmüşlerdir. Doğadaki hemen hemen her canlı gibi, köpekler de hayatta kalmak ve istediklerini elde etmek için, işe yarayan neyse onu yaparlar. Bu durumda, çok olağandır ki istedikleri herhangi bir şeyi bize anlatabilmek için, ilk deneyecekleri davranışlardan biri havlamak olacaktır. Köpeğiniz; oyuncak, sevgi, mama vb. isteklerini size havlayarak bildiriyor, hatta kimi zaman da ısrarcı bir şekilde dikte ediyor olabilir. Bunun nedeni, daha önce havladığında, bu isteklerine karşılık bulmuş olması, dolayısıyla, artık yapması gereken davranışın havlamak olduğunu düşünmesidir. İnsani bir bakış açısıyla, şımarıklık olarak gördüğünüz bu havlamayı, sizin yaratmış olma ihtimaliniz oldukça yüksek diyebilirim.
2. Heyecan havlaması
Matematiksel bir hesapla, köpeklerin yaşını insanların yaşıyla kıyaslayıp onların 1 senesi insanların 5 senesine ya da 7 senesine eşittir gibi çıkarımlar yapılsa da aslında bu hesap, gerçeği yansıtmanın çok uzağındadır. Yapılabilecek en iyi hesap ortalama insan yaşını ortalama köpek yaşına bölüp bir sayı elde etmektir fakat bu matematiksel bakış açısı duygu ce düşünce açısından çok yetersiz hatta mantıksız kalacaktır. Daha doğru bir bakış açısıyla, köpeklerin asla büyümeyecek çocuklar olduğunu söyleyebiliriz. 2 yaşındaki bir köpek de 10 yaşındaki bir köpek de, anı yaşayan çocuklara benzer ve tıpkı onlar gibi sevinç ve heyecanını oldukça sesli yaşayabilir. Bu normal bir davranış sayılsa da sosyal hayatta başkalarına rahatsızlık veriyorsa, üzerinde çalışarak azaltılması gerekir.
3. Endişe havlaması
Eğer en ufak seste, ya da yabancı gördüğü cisim ya da kişilere havlayarak (ki bu tarz havlama genellikle köpeğin geri kaçarak yaptığı bir havlamadır.) tepki veren bir köpeğiniz varsa, bunun nedeni, köpeğinizin güvensiz olması ve kaygı duyuyor olmasıdır. Maalesef günümüzde, yavruluktan itibaren yapılan yanlışlarla, birçok köpek bu davranışı sergilemektedir.
4. Koruma havlaması
Köpeğiniz sizin aileniz, siz de onun sürüsüsünüz diyebilirim. Sürünün herhangi bir bireyi ya da kendisi için tehlike olarak algıladığı olay, ses veya kişiye havlayarak tepki vermesi bir köpeğin doğal davranışıdır. Ancak kaygılı ve güvensiz bir köpek bunu sık tekrarlarsa, bu, daha önce bahsettiğim endişe havlamasına dönüşmüş demektir.
5. Yalnız kalınca havlama
Bir köpeğin yalnız kalınca havlıyor olması önemli bir sorundur ve neden havladığından ziyade hangi durumda havladığıdır. Bu havlamayı kesebilmek için sebebi bulmak, sebebi bulmak için de senaryoya daha iyi bakmak gerekir. Bu tarz bir havlama; istek havlaması (dönmenizi dikte için…), koruma havlaması, endişe havlaması, yani heyecan havlaması hariç bütün havlama nedenlerini belirtiyor olabilir. Çözülmesi en güç olanı ise, endişenin artmış ve anksiyete olmuş hâli ile yalnızlık anksiyetesine dönüşmesidir.
Bundan sonraki yazımda, bu yazıda geçen havlamaların olası çözüm şekillerinden bahsedeceğim.
Köpeklerin havlama nedenlerini birkaç başlıkta toparlayabiliriz. Bu nedenler, aynı zamanda, havlamaların hangi duygu durumunu yansıtabileceğinin de cevabı olacaktır.
1. İstek havlaması
Bazı sahipler, hatta bazı eğitmenler buna şımarıklıktan dolayı havlama da diyebilir. Ancak şımarıklık, bence bir köpekte ya da muhtemelen insan dışında herhangi bir canlıda rastlanması çok güç bir duygudur. Köpekler, kurtlardan evrilerek günümüze gelmiştir. Bu evrim sırasında, insan topluluklarına yaklaşmış ve gözlemle hayatlarını sürdürmüşlerdir. Doğadaki hemen hemen her canlı gibi, köpekler de hayatta kalmak ve istediklerini elde etmek için, işe yarayan neyse onu yaparlar. Bu durumda, çok olağandır ki istedikleri herhangi bir şeyi bize anlatabilmek için, ilk deneyecekleri davranışlardan biri havlamak olacaktır. Köpeğiniz; oyuncak, sevgi, mama vb. isteklerini size havlayarak bildiriyor, hatta kimi zaman da ısrarcı bir şekilde dikte ediyor olabilir. Bunun nedeni, daha önce havladığında, bu isteklerine karşılık bulmuş olması, dolayısıyla, artık yapması gereken davranışın havlamak olduğunu düşünmesidir. İnsani bir bakış açısıyla, şımarıklık olarak gördüğünüz bu havlamayı, sizin yaratmış olma ihtimaliniz oldukça yüksek diyebilirim.
2. Heyecan havlaması
Matematiksel bir hesapla, köpeklerin yaşını insanların yaşıyla kıyaslayıp onların 1 senesi insanların 5 senesine ya da 7 senesine eşittir gibi çıkarımlar yapılsa da aslında bu hesap, gerçeği yansıtmanın çok uzağındadır. Yapılabilecek en iyi hesap ortalama insan yaşını ortalama köpek yaşına bölüp bir sayı elde etmektir fakat bu matematiksel bakış açısı duygu ce düşünce açısından çok yetersiz hatta mantıksız kalacaktır. Daha doğru bir bakış açısıyla, köpeklerin asla büyümeyecek çocuklar olduğunu söyleyebiliriz. 2 yaşındaki bir köpek de 10 yaşındaki bir köpek de, anı yaşayan çocuklara benzer ve tıpkı onlar gibi sevinç ve heyecanını oldukça sesli yaşayabilir. Bu normal bir davranış sayılsa da sosyal hayatta başkalarına rahatsızlık veriyorsa, üzerinde çalışarak azaltılması gerekir.
3. Endişe havlaması
Eğer en ufak seste, ya da yabancı gördüğü cisim ya da kişilere havlayarak (ki bu tarz havlama genellikle köpeğin geri kaçarak yaptığı bir havlamadır.) tepki veren bir köpeğiniz varsa, bunun nedeni, köpeğinizin güvensiz olması ve kaygı duyuyor olmasıdır. Maalesef günümüzde, yavruluktan itibaren yapılan yanlışlarla, birçok köpek bu davranışı sergilemektedir.
4. Koruma havlaması
Köpeğiniz sizin aileniz, siz de onun sürüsüsünüz diyebilirim. Sürünün herhangi bir bireyi ya da kendisi için tehlike olarak algıladığı olay, ses veya kişiye havlayarak tepki vermesi bir köpeğin doğal davranışıdır. Ancak kaygılı ve güvensiz bir köpek bunu sık tekrarlarsa, bu, daha önce bahsettiğim endişe havlamasına dönüşmüş demektir.
5. Yalnız kalınca havlama
Bir köpeğin yalnız kalınca havlıyor olması önemli bir sorundur ve neden havladığından ziyade hangi durumda havladığıdır. Bu havlamayı kesebilmek için sebebi bulmak, sebebi bulmak için de senaryoya daha iyi bakmak gerekir. Bu tarz bir havlama; istek havlaması (dönmenizi dikte için…), koruma havlaması, endişe havlaması, yani heyecan havlaması hariç bütün havlama nedenlerini belirtiyor olabilir. Çözülmesi en güç olanı ise, endişenin artmış ve anksiyete olmuş hâli ile yalnızlık anksiyetesine dönüşmesidir.
Bundan sonraki yazımda, bu yazıda geçen havlamaların olası çözüm şekillerinden bahsedeceğim.