hamburger-icon

desktop-gifmobile-gifCanlı Yayın
hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    "Seyit Onbaşı'nın taşıdığı mermi 215 kilo" iddiası

    Seyit Onbaşının taşıdığı mermi 215 kilo iddiası
    expand

    Çanakkale Savaşları kahramanı Seyit Onbaşı'nın kaldırdığı top mermisinin ağırlığının 276 değil, 215 kilo olduğu öne sürüldü.

    Havranlı Koca Seyit'in sırtlayıp topun ağzına sürdüğü mermiyle ilgili Türk halkı ve bölgeye gelen turist kafilelerinin yanlış bilgilendirildiğini savunan emekli ilkokul müdürü İsmet Aygün, tarihin gelecek nesillere doğru şekilde anlatılmasını istedi.

    Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi'nin 93'ncü yıldönümü törenlerinde yaptığı açıklama Koca Seyit'i yeniden gündeme taşıdı.
     
    Erdoğan, Seyit Onbaşı'nın kahramanlığını örnek göstererek Mehmet Akif Ersoy'un "İmandır, o cevher ki ilahi ne büyüktür. İmansız olan paslı yürek, sinede yüktür" dizelerini okudu, "Seyit Onbaşı'yı Seyit Onbaşı yapan odur. O mermiyi ona kaldırma gücü veren odur. Herhalde buna da laikliğe aykırıdır demezler" demişti.
     
    Birçok yazar köşesinde bu konuyu kaleme aldı. Gelişmeleri dikkatle izleyen Çanakkaleli emekli ilkokul müdürü İsmet Aygün de yıllardır süren araştırmalarına dayanarak Seyit Onbaşı'nın kaldırıp topun ağzına sürdüğü merminin ağırlığıyla ilgili tarihi bir yanlış bulunduğunu savundu.

    Aygün, 1915 yılında Çanakkale'de 2'nci Ağır Topçu Tugayı, 4'üncü Ağır Topçu Alayı, 2'nci Topçu Taburu'na bağlı 5'inci bataryanın Mecidiye Tabyası'ndaki 3 no'lu topunda görev yapan Havranlı Seyit Onbaşı'nın sırtlayarak kaldırıp topun namlusuna sürdüğü ve İngiliz Ocean zırhlısının batmasına neden olduğu merminin, yazılıp söylendiği gibi 276 ya da 275 kilogram değil, 215 kilo olduğunu, bunun da Genelkurmay kayıtlarından açıkça anlaşıldığını söyledi.

    Mecidiye Tabyası'nın bulunduğu Kilitbahir Köyü'ndeki ilkokulda 1968 yılında göreve başladığı zaman Gelibolu Yarımadası'nı yılda 15- 20 kafilenin ziyaret edip gezdiğini ifade eden Aygün, rehberlik hizmetine gereksinim duyulduğunu hissettikten sonra Genelkurmay Harp Tarihi Dairesi'ne giderek belirli yayınlar aldığını ve edindiği bilgiler doğrultusunda 40 yıl ücret almadan binlerce kişiye rehberlik yaptığını belirtti.
     
    Bu araştırmaları sırasında top mermisiyle ilgili gerçeklere ulaştığını ifade etti. Aygün, 1979 yılında Mecidiye Şehitliği'ni gezdirdiği bir kafilede bulunan İngiliz'in sözleri üzerine top mermisiyle ilgili araştırmaya başladığını anlattı, şunları söyledi:

    "Kafileye Koca Seyit'in 276 kiloluk mermiyi topun namlusuna sürerek ateşlediğini ve deniz savaşlarının kaderini değiştirdiğini anlattım. Kafiledeki bir İngiliz tercüman aracılığıyla, 'Sizin burada o ağırlıkta mermi atan topunuz yoktu ki' demesi üzerine o günden sonra konuyu araştırmaya başladım.
     
    Koca Seyit'in Mecidiye Tabyası'nda kaldırdığı mermi ağırlığıyla ilgili bilgi ilk olarak Harp Mecmuası Kasım 1915, 1'inci sayısında yayınlanmış. Seyit Onbaşı'nın kaldırdığı mermi 215 kıyye olarak belirtilmiş.
     
    Yanına da parantez içinde 275 kilogram yazılmış. Sanırım mecmuaya yanlışlıkla 215 kilogram yerine 215 kıyye yazılmış. Tabii daha sonraki değişik kaynaklarda da merminin ağırlığı 276 kilogram olarak belirtilmiş.
     
    Oysa, Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı'nın 'Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi' adlı kitabında hangi tabyada kaç top olduğu belirtiliyor. Bu kaynağa göre Rumeli Mecidiye Tabyası'nda dört 240/35, iki de 280/22 milimetrelik top var. Genelkurmay Başkanlığı'nın, 'Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, 5'inci Cilt, Çanakkale Cephesi Harekatı 1'inci Kitapta ise topların çapına göre mermi ağırlıkları ifade ediliyor.
     
    Buna göre 240/35 milimetrelik kıyı topunda mermi ağırlıkları 140 ile 215 kilogram arasında değişiyor. 280/22 milimetrelik kıyı topunda ise 199 ile 233.5 kilogramlık toplar kullanılıyor.
     
    Bu da herşeyi ortaya koyuyor. Yani her iki topta da 276 kilogramlık mermi kullanılmıyor. Ama önemli olan Koca Seyit'in kaldırdığı merminin kilosu değil, onun vatanseverliği, vatana hizmet aşkı ve kahramanlığıdır.
     
    Ruhu şad olsun. Ancak bölgeye gelen onbinlere sağlıklı bilgi vermemiz gerekir. Bu nedenle 276 değil, 215 kilogram olarak konunun anlatılmasında yarar görüyorum."

    Destek geldi

    Çanakkale Savaşları Tarihi Araştırmacısı Emekli Deniz Subayı Şahin Aldoğan, yaptığı araştırmalara göre, emekli öğretmen İsmet Aygün'ün, Şehit Onbaşı'nın taşıdığı mermi ağırlığı konusundaki iddiasının doğru olduğunu söyledi.
     
    Aldoğan, Mecidiye Tabyası'nda 1, 2, 3 ve 4 no'lu topların 24'lük, 5 ve 6 no'lu topların ise 28'lik olduğunu belirterek, şunları söyledi:

    "Yaptığım araştırmalara göre 1, 2, 3 ve 4 No'lu toplarda 140, 190 ve 215 kiloluk mermiler kullanılmış. Seyit Onbaşı da 3 no'lu topta görevliydi. 18 Mart günü 1, 2, 3 ve 4 no'lu toplarda 47 tane uzun menzilli 215 kiloluk, 46 tane de 140 ile 190 kiloluk mermi atılmış. 215 kiloluk topların menzilleri 12 kilometreyle 14 kilometre 800 metre arasında değişiyor. 5 ve 6 No'lu, 28'lik toplardan ise o gün tek mermi bile atılmamış.
     
    Bunlar, 7 kilometre menzilli mermi atıyor. O dönemde muhabir röportaj yaparken, Harp Mecmuası'na 215 kiloluk merminin ağırlığını yanlışlıkla 215 kıyye olarak yazmış. Ardından kıyye okkaya dönüşmüş.
     
    Seyit'in kaldırdığı mermi 275 kilograma terfi etmiş. Kesin olan birşey var ki Seyit 3 No'lu topu kullanıyordu. Kaldırdığı mermi ya 140, ya 190 ya da 215 kilogram ağırlığındadır" diye konuştu. 
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    o-clock

    SON DAKİKA

      EN ÇOK OKUNANLAR