Milletvekilleri bugün yemin edecek

Mecliste 24. Dönem bugün yapılacak ant içme töreniyle başlayacak. TBMM Genel Kurulu, en yaşlı üye Oktay Ekşi'nin geçici başkanlığında toplanacak. Yemin töreninin uzamasının öngörülmesi üzerine 3 Temmuz Pazar yapılması planlanan Meclis Başkanlığı seçimi ise 4 Temmuz Pazartesi günü yapılacak.

Genel Kurul, bugün saat 15.00'te toplanacak. 24. Dönemin ilk bileşiminde, milletvekilleri ant içecek.

Geçici başkanlık görevini, "en yaşlı üye" CHP İstanbul Milletvekili Oktay Ekşi üstlenecek. 1960 sonrası oluşturulan Kurucu Meclis'e "basın temsilcisi kontenjanından" giren ve genç üyeler arasında yer aldığı için "katip üyelik" yapan Ekşi, bu kez "en yaşlı üye" sıfatıyla başkan olarak Genel Kurulu yönetecek.

Genel Kurulun bugünk birleşiminde "en genç üyeler" AK Parti İstanbul Milletvekili Muhammet Bilal Macit, AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Muş, AK Parti Konya Milletvekili Mustafa Akış, CHP Tekirdağ Milletvekili Emre Köprülü, CHP İstanbul Milletvekili Faik Tunay ve AK Parti İzmir Milletvekili Hamza Dağ geçici katip üyelik yapacak.

TBMM'nin bugünküi Genel Kurulu, katılan milletvekillerinin yeminlerinin bitimine kadar sürecek. Yemin etmeyen milletvekilleri, daha sonra katılacakları ilk birleşimin başında ant içecek.

Anayasaya göre, milletvekillerinin andı şöyle:

"Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakattan ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine andiçerim."

Geçmişteki ant içme törenleri...

Bugüne kadarki yemin törenlerinde krizler ve ilginç olaylar da yaşandı. 1991'deki seçiminin ardından 6 Kasım'da yapılan yemin töreninde HEP kökenli SHP Milletvekili Leyla Zana'nın Kürtçe konuşması ve Hatip Dicle'nin ise yemini "anayasa baskısı altında yaptıklarını" söylemesi protestolara neden olmuştu.

Zana, o dönemden sonra ilk kez milletvekili seçildi; yeniden seçilen Dicle'nin ise milletvekilliği YSK tarafından düşürüldü.

1995'deki milletvekili seçiminden sonra 20. Dönem TBMM 8 Ocak 1996 günü toplandı ve milletvekilleri andiçerek görevlerine başladılar. "Geçici başkanlık" konusu tartışmaya neden oldu. RP İstanbul Milletvekili Süleyman Arif Emre ile DYP Bursa Milletvekili Ali Osman Sönmez'in aynı yaşta olduğu ve doğum günlerinin kayıtlarda yer almadığı ortaya çıkınca, geçici başkanlık için kura çekildi. Kurayı kazanan Emre "geçici başkan" sıfatını kazandı ve yemin törenini yönetti.

1999'daki genel seçiminin 2 Mayıs'ta yapılan yemin törenine Fazilet Partisinden İstanbul Milletvekili seçilen Merve Kavakçı'nın türbanlı katılması, töreni karıştırdı. DSP'lilerin tepkisi üzerine yemin edemeyen Kavakçı'nın milletvekilliği daha sonraki süreçte YSK tarafından düşürüldü.

Milletvekili sayıları

24. Dönemi bugün başlayacak olan TBMM'nin üye sayıları bu süreçte değişiklikler gösterdi. 1960 askeri müdahalesinin ardından 15 Ekim 1961 tarihinde yapılan seçimde 450 olan milletvekili sayısı, 12 Eylül döneminin ardından yürürlüğe giren 1982 Anayasası'nda 400 olarak düzenlendi.

Müdahalenin ardından 6 Kasım 1983'te yapılan ilk seçimden sonra oluşan 17. Dönem TBMM'ye 399 milletvekili girebildi. Çünkü, tek başına iktidara gelen ANAP, tüm milletvekilliklerini kazandığı Bingöl'de eksik aday gösterdiği için 1 milletvekili seçilememiş oldu.

1982 Anayasası'nda yapılan değişikliklerle milletvekili sayıları yine değişti. 29 Kasım 1987 ve 20 Ekim 1991 tarihlerinde yapılan seçimlerde 450 milletvekili TBMM'de yer alırken, yeni bir Anayasa değişikliğinin ardından bu sayı 24 Aralık 1995 tarihindeki seçimlerde 550 olarak parlamentoya yansıdı.

Özlük hakları

Bu arada, yeni milletvekilleri yemin töreninin ardından ilk maaşlarını da alacak. Bu milletvekillerine 1 ay 3 günlük ödeme yapılacak. Önceki dönemde milletvekili olanlara ise daha önce 3 aylık maaşlarını aldıkları için bir aylık söz konusu olmayacak.

Tüm milletvekilleri 15 Temmuz'dan itibaren 3 aylık maaş almaya başlayacak. Kayıt yaptırmayan ya da yemin törenine katılmayan milletvekilleri de bu özlük haklarından yararlanabilecek.

Meclis başkanını seçecek

Danışma Kurulunda, TBMM Başkanlığı seçiminin 4 Temmuz Pazartesi günü yapılması kararlaştırıldı.

AK Parti, CHP ve MHP temsilcileri tarafından imzalanan Danışma Kurulu önerisine göre, TBMM Başkanlığı için başvuru 2 Temmuz Cumartesi günü saat 24.00'te sona erecek, başkanlık seçiminin ilk 3 turu da 4 Temmuz Pazartesi günü yapılacak.

Danışma Kurulu önerisi, bugün TBMM Genel Kurulunda okunarak oylanacak. Gizli yapılacak TBMM Başkanlığı oylamalarının ilk ikisinde üye tamsayısının üçte iki, üçüncü oylamada da üye tamsayısının salt çoğunluğu aranacak.

Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oyu alan iki aday arasında dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, başkan seçilmiş olacak..

Yeni hükümete güvenoyu

Bu süreçte yeni Hükümetin kurulmasına ilişkin takvim de işleyecek. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Anayasa gereği bir milletvekilini (teamüllere göre seçimde çoğunluğu sağlayan partinin liderini) Türkiye Cumhuriyeti'nin 61. Hükümeti'ni kurmakla görevlendirecek. Cumhurbaşkanlığının; Bakanlar Kurulunun istifasının kabul edildiğine ve yeni hükümet kuruluncaya kadar görevine devamına, Bakanlar Kurulunun yeniden kurulması için görevlendirmesine ve yeni Bakanlar Kurulunun atandığına ilişkin tezkereleri Genel Kurulda okunacak.

Yeni Bakanlar Kurulunun programı, hükümetin kuruluş tarihinden itibaren en geç 1 hafta sonra TBMM'de okunacak. Bunun üzerinden iki tam gün geçtikten sonra program üzerinde görüşme açılacak; görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra güven oylaması yapılacak.

Öte yandan, 24. Dönem TBMM'de görev alacak milletvekilleri, partilerinin grup başkanvekillerini seçecekler. Ayrıca, TBMM komisyonlarında görev alacak üyelerin de belirlenmesi bekleniyor.

Hükümetin kurulmasından sonraki süreçte, aksi yönde bir karar alınmaması halinde Meclisin 1 Ekim'e kadar tatile girecek.