Referandum ile değiştirilmek istenen yeni Anayasa’nın nelere yol açabileceğine ilişkin eleştirileri çürütmeye yönelik açıklamalar yerine, kısaca “yalan” deyip geçiyorlar.

Böyle yapıyorlar çünkü kendileri de gayet iyi biliyor ki söylenenlerin hiçbiri yalan değil.

Tam tersine, AKP’nin afişlerde ve ilanlarda kullandığı sloganlar esasen gerçeği hiç yansıtmıyor.

Tam tersine gerçeği örtmeye, perdelemeye yönelik yöntemler bunlar.

Mesela, AKP’nin kampanya afişlerinde ve gazetelerde yayımlanan ilanlarından birinde şöyle bir slogan var:

“Güçlü ve yetkili Meclis. Kanunları sadece Meclis yapıyor.”

Türkiye’nin yıllardır nasıl yönetildiğini bilmeyen bir uzaylıya bir anlam ifade edebilir bu belki ama gerçek şu ki kanunları, Türkiye’de de zaten Meclis’ten başka kimse yapmıyordu.

Darbelerin geçiş dönemleri bir kenara bırakılırsa, bütün kanunlar Meclis’te yapıldı. Herhangi bir kurum ya da kişi kanun yapmadı, yapamazdı da zaten.

Böyle diyerek, aslında bir gerçeği örtmeye çalışıyorlar ki o da Cumhurbaşkanı’nın, kanun çıkarılmasına ihtiyaç duymadan kararnameler yoluyla ülkeyi idare edebileceği gerçeğidir.

Referandumda “evet” oyu çıkarsa değişecek 104. madde ile Cumhurbaşkanı’na şöyle bir yetki veriliyor:

“Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.”

Bu kararnamelerin hükümsüz hale gelebilmesi ancak Meclis’in aynı konuda farklı bir kanun çıkarılmasıyla mümkün.

Daha önce yürütme alanına ilişkin böyle düzenlemeler, Meclis’in çıkardığı kanunlar tarafından yapılıyordu, şimdi bu işi bir kişi yapacak.

Olağanüstü hal ilan etmeye gerek görürse de “kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi” var.

AKP’nin ilan ve afişlerinde kullandığı sloganlardan biri de şöyle diyor:

“Milletin hem Meclis’i, hem hükümeti seçmesi için evet.”

Böyle bir şey referanduma sunulan değişikliklerin hiçbir yerinde yok.

Millet, Meclis’i ve Cumhurbaşkanı’nı seçecek, hükümeti değil.

Cumhurbaşkanı yardımcılarını, ki bunların sayısı da belli değil, ve “bakanları” Cumhurbaşkanı kendisi seçecek ve bunlar Meclis’in onayına tabi değil.

Meclis bu atamalara karışamadığı gibi, “bakanları” ve Cumhurbaşkanı yardımcılarını denetleyemez, gensoru ile düşüremez.

Zaten başkanlık sisteminde bizim bugüne kadar bildiğimiz anlamda bir “hükümet” de olmaz.

Yürütme gücü bir tek kişide toplanmıştır, yetki de, sorumluluk da ondadır.

Parlamenter sistemin Bakanlar Kurulu’nda olduğu gibi ortak bir sorumluluk da söz konusu değildir.

Her biri tek tek Cumhurbaşkanı’na karşı sorumludur.

Bu nedenle bu kişilere ABD’de “bakan” değil, “sekreter” diyorlar.

Zaten, Anayasa değişikliği metninin hiçbir yerinde “hükümet” ya da “Bakanlar Kurulu” gibi ibareler de yok.

Millet, Anayasa’da yazılı olmayan “hükümeti” nasıl seçecek, gerçekten merak konusu olmalı.

Not: Anayasa değişiklikleri ile ilgili olarak “Elveda Anayasa” isimli bir kitabı mart ayında yayınlayan Prof. Dr. Kemal Gözler, “Referandumdan Önce Son Gözlemler”başlıklı yeni bir makalesini www.anayasa.gen.tr isimli Anayasa Hukuku sitesinde yayınladı. Anayasa Hukuku sitesinde yayınlandı diye, gözünüze korkutucu gelmesin. Okuduğunu anlama yetisine sahip herkesin anlayabileceği dilde yazılmış bu makaleyi ve öncesinde yayınlananları okumanızı öneririm. Çünkü öyle bir referandum süreci yaşıyoruz ki, Anayasa değişiklikleri, gerçekte ne getiriyor, neyi götürüyor, çoğumuz farkında bile değiliz.

Yazının tamamını okumak için tıklayınız.