Tarihte bugün: 10 Haziran

Meksika-Amerika Savaşı: 10 Haziran 1846'da California Cumhuriyeti, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti.

Meksika-Amerika Savaşı veya Meksika Savaşı ABD ile Meksika arasında, ABD'nin 1845'te Teksas'ı ilhakı ve sınır anlaşmazlıkları nedeniyle çıkan savaş (1846-1848). ABD'nin kesin zaferi ve Rio Grande'den Büyük Okyanusa kadar uzanan geniş Meksika topraklarını ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır.

Teksas'ın ilhak edilmesinin yarattığı gerginliğin ardından, ABD başkanı James K. Polk, John Slidell'ı tartışmalı Teksas sınırı konusunu ve Meksika'nın elindeki New Mexico ve Kaliforniya'nın satın alınmasını görüşmek üzere Meksika'ya gönderdi.

Meksika yöneticilerinin bu görüşmeyi reddetmesinden sonra, General Zachary Taylor komutasındaki birliklere Nueces ile Rio Grande arasındaki tartışmalı bölgeyi işgal etme emrini verdi (Ocak 1846).

Kongre'den Meksika'nın bu tutumu nedeniyle savaş açılmasını isteyeceği bir sırada, Meksika birliklerinin 25 Nisan'da Rio Grande'yi geçerek Taylor'un birliklerine saldırdığını öğrenince, 11 Mayıs'ta Meksika'nın ABD topraklarında Amerikalı kanı döktüğü temasını işleyen bir konuşma yaptı.

Kongre 13 Mayıs'ta savaş ilanını büyük çoğunlukla onayladı.Demokratlar savaşı çoşkuyla desteklerken, girişimi haksız bir toprak gaspı olarak gören Whig'ler ile köleciliğin yeni topraklara yayılmasından kaygı duyan kölecilik karşıtı çevreler savaşa karşı çıktı.

ABD kamuoyundaki derin bölünmeye karşın, ABD birlikleri sayıca daha üstün olan Meksika ordusunu bütün önemli çarpışmalarda yenilgiye uğrattı. Taylor'un kuvvetleri Meksika'nın kuzeydoğusunu işgal etti. Albay Stephen Kearny New Mexico ve California'yı işgal etti.General Winfield Scott Veracruz üzerinden Mexico'ya yürüdü. Mexico'nun 14 Eylül 1847'de düşmesiyle savaşın askeri aşaması sona erdi.

Barış görüşmelerini yürütmek üzere Scott'ın kuvvetleriyle birlikte Mexico'ya giden Nicholas Trist, Meksika'da yeni bir yönetimin kurulmasından sonra 2 Şubat 1848'de Guadalupe Hidalgo Antlaşması'nı imzaladı. Antlaşmayla bugünkü New Mexico, Nevada, Arizona ve Kaliforniya eyaletlerini oluşturan topraklar 15 milyon ABD Doları karşılığında ABD'ye bırakıldı.

Başka neler oldu:

    * 1190 - Friedrich Barbarossa, Üçüncü Haçlı Seferleri sırasında, Saleph Nehrinde (şu anki Göksu Nehri) boğularak ölmüştür.
    * 1916 - Osmanlı yönetimindeki Mekke, Arap isyanı sırasında Arapların eline geçti.
    * 1930 - Türkiye ile Yunanistan arasında, Ahali Mübadelesi Antlaşması imzalandı.
    * 1940 - II. Dünya Savaşı: İtalya, Fransa ve İngiltere'ye savaş ilan etti.
    * 1946 - İtalya'da krallık sona erdi, Cumhuriyet ilan edildi.
    * 1960 - Celâl Bayar ve Adnan Menderes, yargılanmak üzere Yassıada'ya götürüldü.
    * 1967 - Altı Gün Savaşı sona erdi: İsrail ve Suriye ateşkes imzaladı. İsrail; Gazze Şeridi, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Sina Yarımadası'nı işgal etti.
    * 1978 - Kosta Rika edebi ve sanatsal eserlerin korunmasına dair Bern Konvansiyonuna üye oldu.
    * 1996 - Kuzey İrlanda'da barış görüşmeleri Sinn Féin dahil olmaksızın başladı.

Bugün doğanlar

    * 1914 - Oktay Rifat Horozcu, Türk şair (ö. 1988)
    * 1915 - Saul Bellow, ABD'li yazar (ö. 2005)
    * 1922 - Judy Garland, ABD'li aktris (ö. 1969)
    * 1956 - Mickey Curry, ABD'li müzisyen
    * 1965 - Elizabeth Hurley, İngiliz aktris, model

Bugün ölenler

    * M.Ö. 323 - Büyük İskender (d. M.Ö. 356)
    * 1836 - André-Marie Ampère, Fransız fizikçi (d. 1775)
    * 1923 - Pierre Loti, Fransız romancı (d. 1850)
    * 1966 - Hamdullah Suphi Tanrıöver, İlk Meclis'te Antalya milletvekili, şair ve yazar (d. 1885)
    * 1982 - Rainer Werner Fassbinder, Alman film yönetmeni (d. 1945)
    * 2008 - Cengiz Aytmatov, Kırgız edebiyatçı, çevirmen ve gazeteci (d. 1928)