hamburger-icon

desktop-gifmobile-gifCanlı Yayın
hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Tarihte bugün: 10 Ağustos

    Tarihte bugün: 10 Ağustos
    expand

    I. Dünya Savaşı: Osmanlı Sultanı VI. Mehmet'in vekilleri Osmanlı İmparatorluğu'nu İtilaf Devletleri arasında bölüştürecek olan Sevr Antlaşmasını 10 Ağustos 1920'de imzaladı.

    Antlaşmanın maddeleri:

       1. Sınırlar (madde 27-36): Edirne ve Kırklareli dahil olmak üzere Trakya'nın büyük bölümü Yunanistan'a, Ceyhan-Antep-Urfa-Mardin-Cizre kent merkezleri Suriye'ye bırakılacak, İstanbul Osmanlı Devleti'nin başkenti olarak kalacak;

       2. Boğazlar (madde 37-61): İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi silahtan arındırılacak, savaş ve barış zamanında bütün devletlerin gemilerine açık olacak; Boğazlarda deniz trafiği on ülkeden oluşan uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek; komisyon gerekli gördüğü zaman Müttefik Devletlerin donanmalarını yardıma çağırabilecek;

       3. Kürt Bölgesi (madde 62-64): İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerinden oluşan bir komisyon Fırat'ın doğusundaki Kürt vilayetlerinde bir yerel yönetim düzeni kuracak; bir yıl sonra Kürtler dilerse Milletler Cemiyeti'ne bağımsızlık için başvurabilecek;

       4. İzmir (madde 65-83): Yaklaşık olarak bugünkü İzmir ili ile sınırlı alanda Osmanlı devleti egemenlik haklarının kullanımını beş yıl süre ile Yunanistan'a bırakacak; bu sürenin sonunda bölgenin Osmanlı veya Yunanistan'a katılması için plebisit yapılacak;

       5. Ermenistan (madde 88-93): Osmanlı Ermenistan Cumhuriyetini tanıyacak; Türk-Ermeni sınırını hakem sıfatıyla ABD Başkanı belirleyecek (Başkan Wilson 22 Kasım 1920'de verdiği kararla Trabzon, Erzurum, Van ve Bitlis illerini Ermenistan'a verdi.)

       6. Arap ülkeleri ve Adalar (madde 94-122): Osmanlı savaşta veya daha önce kaybettiği Arap ülkeleri, Kıbrıs ve Ege Adaları üzerinde hiçbir hak iddia etmeyecek;

       7. Azınlık Hakları (madde 140-151): Osmanlı din ve dil ayrımı gözetmeksizin tüm vatandaşlarına eşit haklar verecek, tehcir edilen gayrımüslimlerin malları iade edilecek, azınlıklar her seviyede okullar ve dini kurumlar kurmakta serbest olacak, Osmanlı'nın bu konulardaki uygulamaları gerekirse Müttefik Devletler tarafından denetlenecek;

       8. Askeri Konular (madde 152-207): Osmanlı'nın askeri kuvveti, 15.000'i jandarma olmak üzere 50.000 personelle sınırlı olacak, Türk donanması tasfiye edilecek, Marmara Bölgesinde askeri tesis bulunduramayacak, askerlik gönüllü ve paralı olacak, azınlıklar orduya katılabilecek, ordu ve jandarma Müttefik Kontrol Komisyonu tarafından denetlenecek;

       9. Savaş Suçları (madde 226-230): Savaş döneminde katliam ve tehcir suçları işlemekle suçlananlar yargılanacak;

      10. Borçlar ve Savaş Tazminatı (madde 231-260): Osmanlı'nın mali durumundan ötürü savaş tazminatı istenmeyecek, Türkiye'nin Almanya ve müttefiklerine olan borçları silinecek; ancak Türk maliyesi müttefiklerarası mali komisyonun denetimine alınacak;

      11. Kapitülasyonlar (madde 260-268): Osmanlı'nın 1914'te tek taraflı olarak feshettiği kapitülasyonlar müttefik devletler vatandaşları lehine yeniden kurulacak;

      12. Ticaret ve Özel Hukuk (269-414): Türk hukuku ve idari düzeni hemen her alanda Müttefikler tarafından belirlenen kurallara uygun hale getirilecek; sivil deniz ve demiryolu trafiği Müttefik devletler arasında yapılan işbölümü çerçevesinde yönetilecek; iş ve işçi hakları düzenlenecek; eski eserler kanunu çıkarılacak vb.

    Antlaşma bir yanda Britanya İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Japonya, Belçika, Yunanistan, Hicaz Krallığı, Portekiz, Romanya, Ermenistan, Polonya, Sırp-Hırvat Cumhuriyeti ve Çekoslovakya ile, diğer yanda Osmanlı Devleti arasında imzalandı. ABD ve SSCB imza atmadılar.

    Tarihte bugün ne oldu?

        * 610 - İslam dinine göre Kur'an Kadir Gecesi İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah'a inmeye başlandı.
        * 1519 - Ferdinand Magellan'ın 5 gemisi dünyanın çevresini dolaşmak üzere Seville'den yelken açtı.
        * 1792 - Fransız Devrimi: Tuileries Sarayı yağmalandı, XVI. Louis tutuklandı.
        * 1876 - Padişah V. Murat akli dengesini yitirdiği gerekçesiyle tahttan indirildi.
        * 1913 - Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Karadağ, ve Yunanistan delegeleri II. Balkan Savaşını sonlandıracak Bükreş Antlaşması'nı imzaladı.
        * 1915 - Anafartalar Zaferi ve Conk Bayırı Muharebesi: Albay Mustafa Kemal'in komutasındaki Türk askerlerinin taarruzuyla İngiliz ve Anzak kuvvetlerinin geri çekilmesi sağlandı.
        * 1945 - Japonya teslim oldu ve II. Dünya Savaşı Pasifik'te sona erdi.
        * 1994 - Türkiye'nin ilk uydusu Türksat 1B, Fransız Guyanası'ndaki Kourou Üssü'nden fırlatıldı. Böylece Türkiye, uzayda uydusu olan 18 ülke arasına girdi.
        * 1997 - Güney Afrika Cumhuriyeti, insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri helikopter satışını durdurdu.

    Kimler geldi

        * 1874 - Herbert C. Hoover, 31. ABD başkanı (ö. 1964)
        * 1895 - Mihail Zoşçenko, Rus yazar (ö. 1958)
        * 1902 - Norma Shearer, Kanadalı aktris (ö. 1983)
        * 1924 - Jean-François Lyotard, Fransız postmodernist düşünür (ö. 1998)
        * 1975 - İlhan Mansız, Türk futbolcu

    Kimler geçti

        * 1843 - Robert Adrain, İrlanda kökenli ABD'li matematikçi (d. 1775)
        * 1896 - Otto Lilienthal, Alman havacılık öncüsü (d. 1848)
        * 1960 - Ayşe Sultan, Osmanlı Sultanı II. Abdülhamit'in kızı (d. 1887)
        * 1979 - Walter Gerlach, Alman fizikçi (ö. 1889)
        * 1980 - Yahya Han, Pakistan başbakanı (d. 1917)

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow
    o-clock

    SON DAKİKA

      EN ÇOK OKUNANLAR