Ayakkabıcının aklı Avrupa'da

Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Çetin, Avrupa'da ayakkabı üretiminin giderek yavaşladığını belirterek, "Bu boşluğu doldurmaya adayız'' dedi.

Çetin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl ayakkabı ihracatının 546 milyon dolara ulaştığını kaydederek, 2015 yılı sonunda 1 milyar dolarlık ihracat hedefini aşacaklarını tahmin ettiklerini dile getirdi.

1990'lı yıllara kadar ayakkabı imalatının küçük atölye tipi işletmelerde yapıldığını ifade eden Çetin, "Günümüzde ise dünya pazarlarına ayakkabı satan fabrikalarımız var. Bugün dünyada üretim merkezi kabul edilen pek çok ülkedeki üreticilerle kıyaslandığında Türk ayakkabı sektörü çok daha modern ve gelişmiş bir üretim teknolojisine sahip. Eskiden 'Made in Turkey'i görmek istemeyen tedarikçiler, şimdi alım için bizim etiketimize daha çok önem veriyor" diye konuştu.

"Avrupa'daki boşluğu doldurmaya adayız"

Avrupa'da ayakkabı üretimi giderek yavaşladığını ve Türk ayakkabı sektörü olarak bu boşluğu doldurmaya aday olduklarını kaydeden Çetin, şu anda bunu kısmen yaptıklarını, çünkü artık moda ve marka ayakkabı üretmeye başladıklarını söyledi.

Türk üreticisinin imal ettiği ayakkabıların Uzak Doğu ülkelerinde üretilenlerden çok farklı olduğuna işaret eden Çetin, "Kayıt dışı ekonomi içinde ucuz üretilen ve ayak sağlığını hiçe sayan ayakkabıların rakibimiz olması mümkün değil. Satışlarımız da bunun göstergesi. Moda ve marka üzerine yoğunlaşarak Avrupa'da düşen imalatların Uzak Doğu'ya değil Türkiye'ye kaymasını istiyoruz" dedi.

Türk ayakkabı sanayinin önünde geniş bir ihracat alanı bulunduğunu belirten Çetin, Türk ayakkabısı imajının her geçen gün güç kazandığını söyledi.

2023 hedefi olan 500 milyar dolar ihracat içinde ayakkabı sektörüne biçilen 1,5 milyar dolarlık hedefi aşacaklarına inandığını anlatan Çetin, "Türk ayakkabısı imajının dünya ayakkabı pazarında yer edineceğine inanıyorum. 2013'deki büyümenin iç piyasada ülke ekonomisine paralel olacağını, fakat bununla birlikte ihracatımızda sektörün yüzde 20'nin üzerinde bir artış yakalayacağına inanıyoruz" ifadesini kullandı.

"Amacımız küresel oyuncu olmak"

Çetin, ayakkabı ihracatının geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 21,3 artarak 546 milyon dolara ulaştığını, bu yılın Ocak ayında da ihracatın geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 42,4 artış kaydederek, 53,5 milyon dolara çıktığını hatırlattı.

Türkiye'yi dünyanın kaliteli ayakkabı üssü yaparak, Türk ayakkabısı imajını yerleştirmek, tüm dünyada küresel bir oyuncu haline gelmeyi amaçladıklarını belirten Çetin, "Ayrıca sektörde uluslararası marka veya markalar çıkarmakta en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor. Rakamsal hedeflerimize gelince tasarım ve markalaşmada elde ettiğimiz başarılarla birlikte 2015 yılı sonunda 102 milyar dolarlık dünya ayakkabı pazarında 1 milyar dolarlık ihracat hedefini aşacağımızı düşünüyorum" ifadesini kullandı.

Avrupa'da yaşanan krizin sektöre etkilerine ilişkin de konuşan Çetin, geçen yıl sektörde oldukça önemli gelişmeler yaşandığını ve FLO'nun İtalya'nın en ünlü ayakkabı markalarından Lumberjack'ı satın aldığını anımsattı.

"Sıradan ithal ayakkabılar özel ürün gibi gösteriliyor"

İthal ayakkabı konusunda da değerlendirmelerde bulunan Çetin, ithalatta korunma önlemlerinden kaçınmak için çeşitli yollara başvurulduğunu savundu.

Piyasada 200-500 lira arasında satılan profesyonel sporcuların kullandığı ayakkabılara yönelik ayrıcalığın, suni deri ayakkabılarda çift başına 1,5, deri ayakkabılarda da 2,35 dolar olan korunma önlemlerinden kaçınmanın aracı olarak kullanıldığını dile getiren Çetin, "Toplam ithalat içinde korunma kapsamında olmayan ayakkabı oranı 2006'da yüzde 7, 2008'de yüzde 8, 2010'da yüzde 9 iken 2012'de bu rakam bir anda yüzde 77'ye çıktı. İthalatçılar, vatandaşın giydiği sıradan ayakkabıyı ek mali yüklerden kaçırmak için 'özel teknoloji ihtiva eden ayakkabı' statüsünde göstererek hem devletimizi hem de sektörümüzü büyük zarara soktu" dedi.

Türk ayakkabı sanayisinin yaklaşık 22 bin 500 işletmede 240 bin çalışanı ile ülke ekonomisine yıllık 5,2 milyar dolar katkı sağladığına dikkati çeken Çetin, 1990'larda yükselen ihracat grafiğinin 2006 yılına gelindiğinde Uzak Doğu'nun ucuz ve kalitesiz ürünleri karşısında gerilemeye başladığını söyledi.

Anadolu topraklarında bin yılı aşkın bir geçmişi bulunan ayakkabı sanayisini ithalatın yıkıcı etkilerinden kurtarmak için 'korunma önlemi' başvurusunda bulunduklarını kaydeden Çetin, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İlki 2006 yılı Ağustos ayında yürürlüğe giren, 2009 ve 2012 yıllarında uzatılan ek mali yükümlülük maalesef ayakkabı sektörünün beklentisini karşılayamadı. Korunma önlemlerine rağmen ithalattaki hızlı yükseliş devam etti.

2003 -2012 arasında ayakkabı ihracatımız yüzde 196 artarken aynı dönemde ithalatta yüzde 352'lik patlama meydana geldi. Halbuki etkin korunma önlemi uygulanan diğer sektörlerde ithalatta ciddi oranlarda azalma gözlemledik."

"Çin malı sağlık açısından riskli"

Piyasadaki sağlıksız ve kalitesiz ayakkabıların sağlık açısından yarattığı risklere de değinen Çetin, tüketicilerin özellikle kış aylarında fiyatları çok düşük olması nedeniyle Uzak Doğu ve özellikle de Çin'den ithal edilen ayakkabılara yöneldiğini söyledi.

Bu ayakkabıların insan sağlığı açısından ciddi riskler taşıdığını belirten Çetin, "Bu ülkelerden ithal edilen düşük kaliteli ayakkabılar, tüketicinin ayak sağlığını tehdit ediyor. Ayrıca bu ürünlerde kullanılan hammadde ve boya maddeleri uluslararası standartlara uymadığı için kanserojen etkisi de var" uyarısında bulundu.

En çok ihracat Rusya'ya

Bu arada, geçen yıl Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında 111,6 milyon dolar ile Rusya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye yapılan ihracat 2011 yılına göre yüzde 14,5 arttı.

Rusya'yı, sırasıyla Irak, Suudi Arabistan, Almanya ve Kazakistan izledi.

Kazakistan (yüzde 116), Libya (yüzde 318,1) ve Ukrayna'ya (yüzde 196,6) gerçekleştirilen ihracattaki önemli artışlar da dikkati çekti.

2012 yılı sonu itibarıyla en fazla ayakkabı ihracatı yapılan ilk 15 ülke şöyle:

Ülkeler 2011 (bin dolar) 2012 (bin dolar) Değişim (yüzde)
RUSYA 97.501 111.625 14,5
IRAK 59.033 79.765 35,1
SUUDİ ARABİSTAN 29.897 42.494 42,1
ALMANYA 20.893 20.024 -4,2
KAZAKİSTAN 8.079 17.451 116
İNGİLTERE 12.568 15.928 26,7
BULGARİSTAN 14.843 15.245 2,7
KIRGIZİSTAN 7.664 12.342 61
LİBYA 2.829 11.827 318,1
İTALYA 10.758 11.534 7,2
AZERBAYCAN 6.987 10.737 53,7
UKRAYNA 3.548 10.521 196,6
ROMANYA 10.477 9.946 -5,1
TÜRKMENİSTAN 6.624 9.032 36,3
HOLLANDA 10.664 8.665 -18,7