hourSON DAKİKA
left-arrowright-arrow
weather
İstanbul
down-arrowup-arrow

    Milli Şef Marşı'nın perde arkası...

    Milli Şef Marşının perde arkası...
    expand

    Nebil Özgentürk’ün hazırladığı Sanatımızın Hatıra Defteri’nin birinci bölümünde ilk kez bir belge yayınlandı. Dosyalar arasında unutulmuş bir marşın, İsmet İnönü’ye yazılan Milli Şef Marşı’nın kim tarafından, neden yazıldığı ve neden seslendirilmediği ortaya çıktı.

    Haberin Devamıadv-arrow
    Haberin Devamıadv-arrow

    1938-50 arasında cumhurbaşkanlığı yapan İsmet İnönü “Milli Şef” olarak anılır. Ülkeyi savaşa sokmadığıyla göklere çıkarılırken, ülke içindeki icraatlarıyla çok tepki alırdı. İşte o günlerde cümbüş aletinin mucidi Abidin Cümbüş Türkiye Cumhuriyeti’nin güçlü lideri İsmet Paşa’ya sözleri oldukça iltifat içeren bir marş yazdı.

    İşte öyküsü;

    Cumhuriyet Türkiye’sinin Atatürk’ten sonraki 12 yıllık dönemine, yani İsmet  Paşa’nın kudretli olduğu yıllara dair çok şey yazıldı çok şey konuşuldu bugüne
    kadar; hatta bugün dahi konuşulmaya tartışılmaya devam ediliyor..

    Paşa’nın Cumhuriyet Halk Partisi’nin olağanüstü kurultayında “değişmez genel  Başkan” payesini alması..

    Barışın da savaşın da, ekmek ve şekerin de onun ağzından çıkacak tek bir söze bağlı olduğu… İttifakla cumhurbaşkanı seçildiğinde karısına dönüp “Önümüzde çetin günler var, beni yalnız bırakma” dediği.. Dünya Savaşı’na ülkenin girmemesi için çetin manevralar yaptığı. O manevralar arasında ağır vergiler, varlık vergileri, ekmeksiz unsuz şekersiz kalınan dönemler, ekmek karnesiyle gıda dağıtımları olduğu.. Hem Meclis’teki muhaliflere hem de sanat ve kültürdeki muhaliflere sert yaptırımlar uygulandığı.. Paraların arka yüzündeki Ata fotoları yerine İsmet İnönü fotoğrafının basılması. Pek çok edip ve şairin hapse atılması, Sabahattin Ali’nin katledilmesi.. Nazım Hikmet’in Orhan Kemal’in zor koşullardaki mahpusluğu.. Ama aynı şiddette sağ kesimin radikallerine de ağır sürgün ve hapislikler, Türkçülük, Turancılık davalarında tırnak kesmeler…

    İsyanlar.. Dersim sorunları..Toplatılan dergiler, toplatılmadığı zamanlarda çıkan Marko Paşa’lar.. Ülkeyi savaşa sokmadığı için övgüler alınmasının yanı sıra savaşa girmek isteyen şahin’lerin eleştirilerinin göğüslenmesi.. Ki İkinci Dünya savaşı ve sonrasında yoksulluklar.. Ve ünlü yoksulluk hikayesi, bir Anadolu gezisinde “bizi aç bıraktınız paşam” diyen çocuğa, İsmet İnönü’nün “aç kaldınız ama babasız kalmadınız” yanıtı.. Bütün bunlara rağmen çok partili döneme geçişin heyecanını en çok da İsmet Paşa’nın hissetmesi ve “Demokrasi”nin 1946’da yürürlüğe girmesi.. Göz göre göre de kendi iktidarına 1950’ seçimlerinde son vermesi.. İkinci çok partili seçimde, CHP’’nin hezimetini göze alması.. Ama Ne İsa’ya ne de Musa’ya yaranamaması.. Ve tüm bu zamanlarda Milli Şef ya da ebedi şef olarak hükmünü sürdürmesi...



    İşte o 12 yıllık İsmet Paşa dönemine ilişkin pek çok ayrıntı bir bir on yıllara, sayfalara kazınmış, tarihe kayıt düşülmüştü.. “Milli Şef Marşı” hariç..

    Tüm bu şeflik zamanlarında İstanbul’da bir adam, korkudan mı sevgiden mi tam olarak bilinmez bir milli şef marşı yazıp notaya döktü. Cümbüşün mucidi Zeynel Abidin Cümbüş’tü adı. Sadece cümbüş üretip satmakla nam salmıştı ve yaşamı boyunca tek bir sanat eseri yaratmamış notayla ilgilenmemişti..”Milli Şef Marşı hariç” “Yaşamının tek sanat iştigali Milli Şef Marşı’ydı Zeynel Abidin’in.

    İkinci Dünya savaşının tam hareketli günlerinde yazıp mühürsüz nüshalar sahtedir uyarısıyla yayınlayıp 20 kuruşluk bir bütçe belirlemişti.. Ama belirlediği ve yazıldığı gibi kaldı! Basılan nüshalar o cümbüşlerin arasında öylece durdu; ne dağıtımı yapıldı ne de marşı çaldırdı.. Şimdi… Şu an kulaklara taşınıyor ilk kez..Yani yazımından tam 70 yıl sonra icra ediliyordu böylece… Bir hatıra niyetine, yaşamın ve müziğin tatlı bir cilvesi niyetine…

    “Bir kere bak tarihte sen/ yok sen gibi Savaş eden/ düşmanları yok eyleyen/ Düşmanları İsmet kovar/ diye başlayıp “Tarih sana şanlar yazar/ dünyalara meydan açar/ Verdiği söz ismet’lidir/diye biten Milli Şef Marşı’nı ne notasını ne de melodisini Milli Şef İsmet Paşa hiç görmeyecek dinlemeyecekti!

    Sıradaki Haberadv-arrow
    Sıradaki Haberadv-arrow