Birinci yılını dolduran Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasındaki mülteci anlaşmasını değerlendiren Af Örgütü’nden Volkan Görendağ, Avrupa ve Yunanistan'ın koşullarını kötüleştirerek mültecileri Türkiye’ye geri dönmek zorunda bıraktığını belirtti.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Af Örgütü’nden Volkan Görendağ, “Avrupa ve Yunanistan, koşullarını kötüleştirerek mültecileri Türkiye’ye geri dönmek zorunda bırakıyor” dedi.

Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında imzalanan mülteci anlaşması birinci yılını doldurdu. Anlaşmanın sonucu olarak bazı mülteciler savaşın sürdüğü ülkelerine zorla geri gönderildi, onbinlerce mülteci ise Yunanistan adalarındaki hapishaneden bozma kamplara sıkışmış durumda.

Yunanistan Türkiye'ye göçmen iadesini durdurdu

Bianet'ten Ayça Söylemez'in haberine göre, 18 Mart 2016’da imzalanan ve 20 Mart 2016’da uygulamaya geçilen anlaşma çerçevesinde, bu tarihten sonra Türkiye’den Ege’yi geçerek Yunanistan’a giden mültecilerin geri gönderilmesi öngörülüyordu. Türkiye’ye ise karşılığında maddi yardım, AB müzakerelerinin hızlanması ve vize muafiyeti teklif edilmişti. Maddi yardım kısmen gerçekleşirken, vize muafiyeti, anlaşmanın Terörle Mücadele Kanunu’nun kaldırılması gibi şartları yerine getirilmediği için anlaşmanın bu kısmı hayata geçmedi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Af Örgütü’nden Volkan Görendağ’ın verdiği bilgiye göre, anlaşmanın ikinci kısmı olan “mültecilerin geri gönderilmesi” de planlandığı gibi gerçekleşmezken, mültecilerin yaşam koşulları daha da kötüleşti, denizi geçmeyi başaranlar Yunanistan adalarındaki kamplarda polis zoruyla insani olmayan koşullarda tutuluyor. Geri gönderilenlerin bazıları ise Suriye, Irak, Afganistan gibi savaşın halen sürdüğü ülkelerine sınırdışı edildi.

AB ülkeleriyle Türkiye arasında artan gerginlik mültecilerin durumunu ve anlaşmayı etkiledi mi?

Görendağ’a göre etkilemedi: “Anlaşma zaten hukuka aykırı olduğu için Yunanistan’da mahkemelere takıldı, fiilen yürüyemedi, onbinlerce kişi iade edilemedi. Ama böylelikle anlaşma, onbinlerce kişinin adalara hapsolmasıyla sonuçlandı. Siyasilerin tüm açıklamalarına karşın anlaşma resmen yürürlükte.”

BM, Yunan göçmen merkezlerinden çekiliyor

Yaklaşık 30 bin mülteci adalarda

4 Nisan 2016’da mültecileri taşıyan ilk gemi, İzmir’in Dikili ilçesine yanaştı. Görendağ, o günden bu yana mültecilerin hayatının nasıl etkilendiğini anlattı:

“Anlaşmanın hukuka aykırı olan ve Af Örgütü de dahil insan hakları örgütlerinin eleştirdiği noktası, sadece ‘düzensiz göçmen statüsüyle’ kabul edilenlerin değil, sığınma başvurusu amacıyla gidenlerin de geri gönderilmesini kapsamasıydı. Şu anda Türkiye’den Yunanistan’a geçenler, burada hapsolmuş durumda. Macaristan ve Sırbistan gibi AB’nin sınır ülkeleri sınırlarını kapattı. Yunanistan adalarına geçmiş olanların Atina’ya, yani Yunanistan’ın başka bir yerine geçmesine de izin verilmiyor. Adalarda binlerce kişi takılı kaldı. Yunanistan’da çok kötü koşullarda polis nezaretinde tutuluyorlar. Sağlık, hijyen şartları karşılanmıyor.”

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Yunanistan polisinden Af Örgütü’ne verilen bilgiye göre, 20 Mart-31 Aralık 2016 arasında adalara 26 bin 994 kişi ulaştı, 10 bin 699’u mültecilik başvurusunda bulundu. Yunanistan Mültecilik Hizmetleri’nin açıklamasına göre 1 Ocak 2017 itibariyle 7 bin 97 kişi de mültecilik başvurusu yapacağını bildirdi.

'Türkiye ‘güvenli ülke’ değil'

Görendağ, anlaşmanın ne şekilde hayata geçip geçmediğini ise şöyle özetledi:

“Anlaşmanın yürürlük şartı, Türkiye’nin mülteciler için ‘güvenli ülke olduğu’ iddiasıydı. Ancak Af Örgütü ve diğer hak örgütlerinin de belgelediği üzere Türkiye mülteciler için güvenli bir ülke değil. Hem mültecilere tanınan haklar ve içinde bulundukları koşullar yetersiz düzeyde hem de Türkiye’nin mültecileri kendi ülkelerine geri göndermeme garanti vermesi gerekirken insanların, savaşın sürdüğü Suriye, Afganistan, Irak’a zorla geri gönderildiğini biliyoruz. Ayrıca Türkiye, hukuken, Suriyeli mültecilere mülteci statüsü veremiyor. Dolayısıyla Türkiye’nin ‘güvenli ülke’ olduğu, sadece AB’nin varsayımı…”

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Hukuka aykırılık mahkemelere takılıyor

Volkan Görendağ, anlaşmanın uluslararası hukuka aykırı olmasıyla da anlaşmanın fiilen işlemediği birçok durum olduğunu ekledi:

“Sığınma başvurusunda bulunanlar açısından anlaşma işlemiyor çünkü Yunanistan mahkemeleri Suriyeli sığınmacılarının Türkiye'ye geri gönderilmesini şu ana kadar engelledi. Türkiye'nin mülteciler için 'güvenli bir ülke' olup olmadığını belirleyecek olan Yunanistan'ın en üst düzey idari mahkemesindeki dava devam ediyor. Bu ay içinde beklenen karar, bir emsal oluşturabilir ve daha sonraki olası birçok geri göndermenin önünü açabilir. Mahkeme geri göndermeyi kabul etmediğinde, sığınma başvurularının prosedüre alınması gerekiyor. Ancak Yunanistan mahkemelerinin anlaşmaya binaen, birçok insanı sığınma başvurusunu reddedip geri gönderdiği de oldu. Mahkemenin ‘düzensiz göçmen’ diye adlandırdığı ya da sığınma başvurusu yaptığı halde hukuka aykırı şekilde mahkeme kararı beklenmeden Türkiye’ye iade edilenler var. Ayrıca Avrupa ve Yunanistan, koşullarını kötüleştirerek mültecileri Türkiye’ye geri dönmek zorunda bırakıyor. Bu şekilde zorunlu kalıp dönenler de oldu.”