ABD istihbaratının 2030 Türkiye senaryosu

Amerikan Ulusal İstihbarat Konseyi, "Küresel Trendler 2030 Raporunu" açıkladı. Raporda, "4 büyük küresel eğilim ve onların akışını değiştirebilecek 6 faktör, 2030'da birbirirnden çok farklı 4 dünya senaryosu ortaya koyabilir" denildi. Eğilimler, Türkiye'nin Ortadoğu'da güçleneceğine işaret etse de sonuç senaryolarından birinde, "Kürdistan, Türkiye'nin toprak bütünlüğüne tehdit haline gelir" ifadesi dikkat çekiyor.

"Bireyler güçlenecek, ülkeler arasında güç dengeleri değişecek. Demografik değişimler ülkelerin siyasi ve ekonomi gücünü belirleyecek. Gıda, su ve enerji kaynaklarına talep artacak..." Bu tespitler, Amerikan Ulusal İstihbarat Direktörüne bağlı İstihbarat Konseyi Raporu'ndan. 2030'a dair öngörülerden oluşan rapor yayınlandı. Alternatif dünyalar başlıklı raporda, 2030'a kadar dünyayı değiştirecek dört ana eğilim, böyle tanımlandı.

Bu dört eğilim kapsamında, beklentilere dayalı senaryolarda, Türkiye ekonomisi için de önemli tespitler var.

Çin ekonomisinin 2030'dan önce ABD'yi geride bırakması ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu kalkınmakta olan ülkelerin, küresel ekonomide daha büyük rol oynaması bekleniyor.

Rapora göre, ekonomi ve güç dengelerinin değişim trendleri Türkiye'yi olumlu etkileyecek ama nüfus eğilimlerinin 2030'a kadar Türkiye için dezavantaja dönüşmesi olası.

Raporda, "Türkiye'deki Kürtler ve İsrail'deki aşırı tutucu Yahudiler gibi gruplarda nüfus artışı sürüyor. Devletlerle sorunlu olan bu azınlıkların büyüyor olması siyasi düzeni sarsacaktır. Ancak ülkelerin bu değişime nasıl ayak uyduracağını kestirmek güç" deniliyor.

Raporda, bu senaryoların akışını bozabilecek 6 oyun değiştirici unsura da yer veriliyor. Bunlardan biri, bölgesel istikrarsızlıkların sürmesi. Özellikle Ortadoğu'da...

Siyasi islam eğiliminde yükselişe karşın, ılımlılaşmadan bahsedilirken AK Parti örneği veriliyor. Raporda, Müslüman Kardeşlerin yükselişine dikkat çekiliyor: "Gelecekte, iktidardaki İslami partiler daha piyasa odaklı olacak. Genç ve girişimci Müslüman Kardeşler güç kazanacak."

Arap ülkelerinin otokratik rejimlere dönmesi halinde, Ortadoğu'da Türkiye, İsrail ve İran gibi Arap olmayan ülkelerin yükseleceği de tahminlerde dile getirilen ihtimaller arasında.

Rapora göre, 4 eğilim ve onların akışını değiştirebilecek 6 faktörün sonucunda, 2030'da 4 ayrı dünya senaryosu mümkün.

O senaryolardan biri, güçlüler ve zayıflar arasındaki makasın iyice açılacağı, "Cin şişeden çıktı" senaryosu.

Bunun hayata geçmesi durumunda, Türkiye'nin neler yaşayabileceği konusunda çarpıcı bir öngörü var raporda. Böyle bir senaryoda, "Kürdistan'ın yükselişi, Türkiye'nin toprak bütünlüğüne darbe vurur. Ortadoğu'da kendisine komşu bölgelerde, büyük çatışma riskini artırır" deniliyor.

Ancak bu, 2030 için "olabilir" denilen 4 farklı resimden sadece biri.