Mısır'da yeni anayasa

Mısır'ın geçici Cumhurbaşkanı Adli Mansur, geçiş dönemi için 33 madelik anayasa yayınladı.

Yayınlanan anayasanın 28'inci maddesi, anayasanın yayınlanmasından itibaren 15 gün içinde anayasayı değiştirmek için uzmanlardan oluşan bir komisyon kurulmasını öngörüyor. Bu maddeye göre, komisyonda her bir taraf temsilcisini kendisi seçmek üzere, Yüksek Anayasa Mahkemesi'nden 2 üye, Mısır mahkemelerinden 2 hakim ve Mısır üniversitelerinde anayasa eğitimi veren öğretim görevlilerinden 4 kişi bulunması gerekiyor.

Mansur'un yayınladığı 33 maddelik anayasanın, haklar ve özgürlüklerle ilgili kısımlarının 2012'de hazırlanan anayasadan esinlenerek hazırlandığı belirtilirken, kurulacak uzman heyet, iptal edilen 2012 Anayasası'nda gerekli gördüğü değişikliklerin yapılması önerisinde bulunacak. Heyetin çalışmalarını da başlanılan tarihten itibaren 30 gün içinde tamamlaması gerekiyor.

Mansur'un yayınladığı anayasanın 29'uncu maddesine göre de uzmanların hazırladığı öneriler, özellikle de partilerden, aydın kişilerden, işçilerden, çiftçilerden, meslek sendikalarından, El-Ezher Üniversitesi'nden, Mısır kiliselerinden, silahlı kuvvetlerden, polisten, aralarında en az 10 genç ve kadının bulunacağı ve her kesimin kendi temsilcisini seçeceği toplumun tüm kesimini kapayacak şekilde 50 kişiden oluşacak komisyona sunulacak.

-Geçiş dönemi 9 ay içinde tamamlanmış olacak-

Komisyon, önerilerin sunulduğu tarihten itibaren yeni yapılacak anayasa çalışmalarını toplumla diyalog kurarak 60 gün içinde tamamlamakla yükümlü. Ayrıca komisyonun hazırladığı yeni anayasa taslağı cumhurbaşkanına sunulduğu tarihten itibaren, cumhurbaşkanı taslağı 30 gün içinde referanduma sunmakla yükümlü olacak.

Anayasa taslağı referandumda kabulünden itibaren yürürlüğe girecek, cumhurbaşkanı 15 gün içinde milletvekili seçimi yapılması için talimat verecek ve en az 30, en fazla 60 gün içinde seçim yapılacak ve meclisin ilk oturumundan itibaren 1 hafta içinde cumhurbaşkanlığı seçimi yapılması çağrısında bulunulacak.

Bu da milletvekili seçimlerinin en fazla 7 ay içinde, daha sonra en fazla 2 ay içinde de cumhurbaşkanı seçimi yapılacağını gösteriyor. Böylece geçiş dönemi toplam 9 ay içinde tamamlanmış olacak.

Anayasaya göre, milletvekili seçimi yapılıncaya kadar yasama yetkisi cumhurbaşkanında bulunacak ve yasa çıkarırken başbakanlığın görüşünü almakla yükümlü olacak.

İhvan, anayasayı tanımadıklarını açıkladı

Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan), ordu tarafından göreve getirilen geçici Cumhurbaşkanı Adli Mansur tarafından ilan edilen 33 maddelik geçici anayasayı tanımadıklarını açıkladı.

İhvan Siyasi Büro Sorumlusu Hüsam el-Mirgani, AA muhabirine yaptığı açıklamada geçici Cumhurbaşkanı Mansur'un ilan ettiği 33 maddelik geçici anayasayı tanımadıklarını, darbe üzerine kurulduğu için geçersiz olduğunu belirtti.

Mirgani, "Meşruiyete darbe vuran darbeciler tarafından açıklanan anayasa geçersizdir. İhvan, halkın iradesine darbe vuranlar tarafından açıklanan hiç bir uygulamayı kabul etmiyor" dedi.

Hürriyet ve Adalet Partisi de geçici anayasayı kabul etmediğini açıklamıştı.

Kiliseler de reddetti

Mısır'daki kiliseler ve hareketler, ordunun göreve getirdiği geçici Cumhurbaşkanı Adli Mansur tarafından ilan edilen geçici anayasada Hristiyanların haklarını güvence altına alan maddenin bulunmamasından dolayı kabul etmediklerini açıkladı.

Evangelist Protestan lideri Safvet el-Beyadi, "Anayasada Kıbtiler görmezden geliniyor. İslam hükümlerinin ilkeleri, özel bir madde ile anayasa kapsamına alındı ancak Kıptilerin kanunlara başvurma haklarının yer aldığı madde görmezden gelindi" dedi.

Katolik Kilisesi Sözcüsü Refik Ceriş ise "Anayasa kurucu komitesindeki kiliselerin temsilcileri, Kıptilerin haklarını güvence altına alan bu maddeden vazgeçmeyecektir" diye konuştu.

Mısır Ortodoks Kilisesi Patriği II.Tawadros, henüz geçici anayasayı okumadığını belirterek, yorum yapmak istemedi.

Maspero Gençlik Hareketi'nden yapılan yazılı açaıklamada, Hristiyanların haklarını garanti altına alan maddenin çıkarıldığı geçici anayasayı kabul etmedikleri belirtilerek, "Dini partilere meşruiyet verilmesini reddediyoruz. 30 Haziran gösterileri, ulusal anayasa hedefiyle düzenlendi, dini anayasa için değil" denildi.

Mısır Azınlıklar Koalisyonu ise yaptığı açıklamada, geçici anayasada birçok kusur olduğunu belirterek, "İlk madde de vatandaşlığa dayalı demokratik sistem ibaresi kullanılırken diğer maddeler bununla çelişiyor. Kanunların ana kaynağı İslami hükümleriyken nasıl oluyor da vatandaşlığa dayalı bir sistemden bahsediyorsunuz" ifadelerine yer verildi.

Önceki anayasada Yahudi ve Hristiyan Mısırlıların aile hukuku ve dini işlerini düzenleyen kendi ruhani liderlerini seçmelerine hak tanıyan düzenleme bulunuyordu.