S-300, orta ve kısa menzilde balistik ve benzeri hava saldırılarından korunmak için kullanılan bir hava savunma füze sistemi. Füze sistemini, bir Rus şirketi olan Almaz Bilimsel Endüstriyel Şirketi tarafından geliştirildi.

Sistemin NATO isimlendirmesi SA-10. S-300 sistemi ilk olarak uçaklara ve Cruise füzelerine karşı hava savunması amaçlı geliştirildi. Son türevleri balistik füzelere karşı da savunma yapabiliyor.

Hedefi vuruş kabiliyeti oldukça yüksek olan bu füzeler birçok ülke tarafından kullanılıyor.

S-300 sistemi ilk olarak 1979 yılında, büyük sanayi tesisleri, askeri üsler ve düşman uçaklarına karşı hava sahası savunma amaçlı olarak Sovyetler Birliği'nde geliştirildi. Projeyi geliştiren Almaz-Antey Hava Savunma Şirketi'nin bir alt kolu olan Almaz şirketiydi. S-300'ün kullandığı füzeler ise MKB "Fakel" Tasarım Bürosu tarafından tasarlandı.

Balistik füzelere karşı da etkili olan S-300 günümüzün en gelişmiş hava savunma sistemlerinden biri.

Radarları aynı anda 100 hedefi takip edip aynı anda 12 hedefe kilitlenme yeteneğine sahip.

Sistem beş dakika gibi kısa bir zamanda atışa hazır hale getirilebiliyor.

S-300'ün bir üst türevi S-400 ise 2004'te hizmete girdi.

NATO isimlendirmesi SA-21 olan S-400, S-300'den geliştirilmiş yeni nesil Rus yapımı bir kısa-orta-uzun menzilli hava savunma füze sistemi.

S-400'lerin geliştirilmesine 1980'lerin başında başlandı ancak SSCB'nin dağılması nedeniyle uzun bir evrim süreci oldu.

S-400'ün S-300 sistemlerinden en önemli farkı daha fazla hedefi aynı anda takip edebilmesi ve gelişmiş elektronik karşı tedbirlere sahip olması.

S-400 sistemine şu ana kadar pek çok devlet ilgi göstermiş olmasına rağmen yabancı bir ülkeye satışı gerçekleşmedi.

S-400'ün kullandığı füzeler Rus Hava Kuvvetleri'nin mevcut hava savunma sistemlerini azaltma programına paralel olarak kısa, orta ve uzun menzillerde aynı anda kullanılabilecek değişik füzelerden seçili.

Uzun menzilli yeni bir füze olan 40N6 400 kilometre menzile sahip. Bu Patriot ve S-300'ün iki katı menzil anlamına geliyor. Yarı aktif - aktif güdümle hedefe yönlendirilebilen bu füzenin hedefleri AWACS erken uyarı uçakları, sinyal karıştırıcı uçaklar ve balistik füzeler. Füzenin hızı 4.8 km/saniye yani satte 17 bin 280 kilometre. Füze bu sayede aynı hızda hareket eden hedefleri vurabiliyor.

S-400'ün radarları S-300 sisteminde kullanılan 64N6 ve 76N6 radarlarının gelişmiş bir türevi olan 96L6.

Bu radarlar hayalet uçak tabir edilen hedefleri izleme ve bu hedeflere kilitlenme yeteneğine sahip. Gelecekte 96L6 radarların daha da geliştirilmesiyle 500-600 kilometreye kadar etkili olacakları düşünülüyor.