Halk dilinde şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, dünya çapındaki milyonlarca insanı kapsamaktadır. Şeker hastalığının tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki ayrı sınıflandırması bulunur. Çoğu zaman tip 2 diyabet ile karşılaşılsa da önemli bir bölümü de tip 1 diyabete sahiptir.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Tip 1 Diyabet Nedir?

Pankreasın beta hücrelerinin hasar alması neticesinde az insülin üretmesi ya da üretememesi sonucunda gelişen insülin yetersizliği ve hiperglisemiyle ilişkili kronik metabolik duruma Tip 1 Dİyabet adı verilmektedir. İnsan vücudunun enerji üretmesi amacı ile kan dolaşımından vücudun hücrelerine glikoz alması adına gereken hormona, insülin denir. İnsülin desteği ile glikoz, kan dolaşımındayken hücreye girer. Bu hastalıkta ise, vücuttaki insülin eksikliğinden ötürü glikoz işlenemez.

Bu sebepten ötürü kan dolaşımında yüksek seviyede şeker bulunarak, yüksek kan şekeri adı verilen hiperglisemi ortaya çıkar. Bunun neticesinde ise hayatı tehdit eden durumların meydana gelmesi mümkündür. Gen kaynaklı ve çevresel unsurlar olmak üzere türlü faktörler, bu hastalığın oluşmasında katkıda bulunacaktır. Tip 1 diyabet, genel olarak ergenlik ve çocukluk dönemlerinde görülse de yetişkin bireylerde de görülmesi olasıdır.

Tip 1 Diyabet Belirtileri Nelerdir?

Tip 1 Diyabetin semptomları ve belirtileri göreceli şekilde anlık ortaya çıkabilir. Tip 1 Diyabetin belirtileri aşağıdaki gibi sıralanacaktır;

- Yorgunluk hissi,
- Güçsüzlük,
- Sık bir şekilde idrara çıkma,
- İstenmeyen kilo kaybı,
- Görmede bulanıklık,
- Hipergliseminin varlığı,
- Susuzluk hissinin şiddetli olması,
- Gece boyunca altını ıslatmayan çocukların, altını ıslatmaya başlaması olarak sıralanabilir.

Tip 1 Diyabetin Tedavisi

Tip 1 Diyabetin tedavisinde, kan şekeri düzeyinin mümkün olabildiğince normale yakın tutulması hedeflenir. Bununla beraber gelişecek komplikasyonlar önlenebilir veya geciktirilir. Tip 1 Diyabetin dikkatli bir şekilde yönetilmesi, ciddi ve yaşamı riske atacak komplikasyonların oluşma olasılığını azaltacaktır. Şeker hastalığının uygun bir şekilde yönetilmesini sağlayan bireyler, sağlıklı yaşam sürdüreceklerdir. Tip 1 diyabet tedavisi ve uygulanması gereken yöntemler aşağıdaki gibi sıralanacaktır;

- İlaç tedavisi,
- Sıkça kan şekerinin takip edilmesi,
- Sürekli egzersiz,
- İnsülin kullanımı,
- Kişi adına sağlıklı kilonun korunması,
- Sağlıklı ve düzenli beslenme planı olarak belirtilebilir.

Tip 1 diyabet hastalığı olan herkes, hayatı boyunca insülin tedavisine gereksinim duymaktadır. İnsülin, oral yolla alınamamaktadır. Bunun nedeni mide enzimleri, insülini parçalayıp işlevini önlemesinden kaynaklıdır. İnsülin pompası veya enjeksiyon yoluyla alınması gerekmektedir. Hem egzersiz hem de diyet, kan şekeri düzeyini etkilemekte olup, gereksinim duyulan insülin miktarını değiştirebilmektedir.

Tip 1 Diyabetin Ameliyatı Nasıl Olur?

Tip 1 diyabet rahatsızlığının, metabolik cerrahi metotlarla ortadan kaldırılması gibi bir yöntem bulunmamaktadır. Cerrahi şekilde tedavisi yapılan diyabet çeşidi tip 2 diyabettir. Tip 1 diyabet, insülin rezervlerinin tam anlamıyla ortadan kalmasına neden olduğu için, cerrahi uygulansa dahi insülin düzeyinin arttırılması söz konusu olmamaktadır. Tip 1 diyabetin cerrahi şekilde tedavi edilmesi, günümüzde pek mümkün değildir. Mevcut olan cerrahi uygulamalar, beta ve pankreas naklini içerir. Bazı deneysel çalışmalar olsa da başarılı sonuca ulaşılmadığını belirmek doğru olacaktır.

Tip 1 Diyabetin Sebepleri Nelerdir?

Çevresel ve gen kaynaklı faktörlerden şüphe edilse de, tip 1 diyabetin sebebinin ne olduğu henüz kesin olarak bilinmemektedir. Bilim insanları bu hastalığın, otoimmün rahatsızlık olduğunu düşünmektedir. Vücudun bağışıklık sistemi, pankreası yabancı madde şeklinde tanımlayarak, pankreasın insülin üreten beta adlı hücrelerine saldırır. Bağışıklık sisteminin sebep olduğu beta hücrelerine saldırdığı ise kesin bir şekilde bilinmemektedir. Bu saldırının virüslere ya da gene maruz kalması gibi çevresel unsurlar ile alakalı olacağı tahmin ediliyor.

Tip 1 Diyabette Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Beslenme şekli, şeker hastalığı tedavisinin en önemli konularından birisidir. Diyabetli kişilerin, farklı gıdaları kan şekerini nasıl etkilediğini, bu durumu ise günlük yaşamda nasıl yöneteceğini bilmesi çok önemlidir. Şeker hastası olan kişiler adına tek tip beslenme biçimi yoktur. Öğünlerin planlanması bireyselleştirilmelidir. Bireysel beslenme planının oluşturulması adına bir diyetisyene başvurmak gerekir. Diyetisyenler, şeker hastalığına sahip kişilerin, gıda tüketimini, fiziksel aktiviteyi ve insülin dozlarını dengede tutmak için bir program oluşturmalıdır. Kişinin tercihleri, günlük aktivitesi zaman içerisinde değişebilmektedir. Böyle bir durumda beslenme programı yeniden gözden geçirilmeli ve yeniden oluşturulmalıdır.