Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pakistan Başbakanı ile görüştü

Hindistan'da Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran yasa tasarısı, federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha'da (Eyaletler Meclisi) 61 ret oyuna karşı 125 evet oyuyla kabul edilmişti, kararın ardından Dışişleri'nden konuyla ilgili bir tepki geldi. Ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Pakistan Başbakanı İmran Han ile telefonla görüştü.

Haberin Devamı

İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşme, İmran Han'ın, Pakistan ile Hindistan arasında Keşmir konusunda yaşanan son gelişmelerle ilgili bilgi vermek için aramasıyla gerçekleşti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, taraflara diyalog sürecinin güçlendirilmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.

Hindistan'da Cammu Keşmir'i ikiye ayıran yasa tasarısı geçti

Hindistan'da Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran yasa tasarısı, federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha'da (Eyaletler Meclisi) 61 ret oyuna karşı 125 evet oyuyla kabul edildi.

NDTV kanalında yer alan habere göre, Hindistan İçişleri Bakanı Amit Shah'ın parlamentoya sunduğu "Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması Teklifi" federal parlamentonun üst kanadı Eyaletler Meclisi'nden geçti.

Yasaya göre, bölge, Cammu Keşmir Birlik Toprağı ve Ladakh Birlik Toprağı olarak ikiye ayrıldı. Muhalefetin bölgede "cehennem yaşanacak" eleştirilerine rağmen Shah, hiçbir şey olmayacağını ve bölgenin Kosova'ya dönmeyeceğini söyledi.

Haberin Devamı

Shah, Cammu Keşmir'in yeryüzü cenneti olduğunu ve öyle kalacağını kaydetti.

İçişleri Bakanı Amit Shah, Cammu Keşmir’e tam eyalet statüsünün "uygun bir zamanda" ve "normal durumun" bölgede hakim olmasından sonra verileceğini sözlerine ekledi.

Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilimin artması bekleniyor

Cammu Keşmir'e günlerdir paramilis güçlerin yığılmasının ardından gece bölgede siyasetçiler ev hapsine alınmıştı. Güvenlik güçleri Srinagar'da yollara ve kavşaklara çelik bariyerler ve dikenli teller döşemişti. Bölgede ayrıca kamuya açık toplantılar yasaklandı, okullar kapatıldı, mobil ağlara ve internete kısıtlama getirildi. Kararın, Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilimi de artırması bekleniyor.

Cammu Keşmir'in özel statüsü

Anayasanın 370. maddesi, Cammu Keşmir'e, kendi anayasasına sahip olma, savunma, komünikasyon ve dış işleri meseleleri dışında tüm konularda karar verme hakkı tanıyor. Madde ayrıca Hindistan'ın diğer eyaletlerinden Hindistan vatandaşlarının Cammu Keşmir'de kalıcı oturumunu, toprak satın almasını, yerel hükümet işlerinde çalışmasını ve eğitim bursları almasını yasaklıyor.

Milliyetçilerin liderliğindeki Hindistan hükümetini eleştirenler, 370. maddenin iptaliyle Müslüman çoğunluğun bulunduğu bölgenin demografik yapısının bozulmasının amaçlandığını savunuyor.

Haberin Devamı

Cammu Keşmir'in eski Başbakanı Mehbuba Mufti, Twitter hesabında, hükümetin kararının "yasa dışı ve anayasaya aykırı olduğunu" belirterek "Bugün, Hindistan demokrasisinde en karanlık gün." paylaşımında bulundu.

370. madde

Hindistan 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını ilan ettikten 2 ay sonra Cammu ve Keşmir'in yöneticisi Hari Singh, bölgeyi Hindistan ile birleştiren Katılım Anlaşması'nı imzalamıştı. Bu anlaşma, Hindistan anayasasının 370. maddesiyle resmiyet kazanmıştı.

Madde başkanlık emriyle iptal edilebiliyor. Öte yandan böyle bir emrin, Cammu Keşmir'in kurucu meclisine sunulması gerekiyor. Kurucu meclis 1957 yılında dağıtıldığından bazı uzmanlar, maddenin iptali için bölge milletvekillerinin onayının gerektiğini, bazıları ise başkanlık emrinin yeterli olduğunu savunuyor.

Türkiye'den Hindistan'ın Cammu Keşmir kararına tepki

Dışişleri Bakanlığınca, Hindistan Anayasasındaki Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370. maddenin iptal edilmesinin, bölgedeki mevcut gerilimi artırmasından endişe duyulduğu bildirildi.

Haberin Devamı

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "Hindistan Anayasasının Cammu Keşmir'e özel statü tanıyan 370. maddesinin ilga edilmesinin mevcut gerilimi artırmasından endişe duyuyoruz." değerlendirmesi yapıldı.

Türkiye'nin, sorunun diyalogla ve ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararları çerçevesinde, tüm Cammu Keşmir halkı ile Pakistan ve Hindistan'ın meşru çıkarları gözetilerek çözüme kavuşturulması dileğinde olduğu vurgulanan açıklamada, "Ülkemiz tarafların rıza göstermesi halinde bölgede gerginliğin azaltılması için katkı sağlamaya hazırdır." ifadesi kullanıldı.

Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan anayasanın 370. maddesini iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.

Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran "Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması Teklifi", federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha'da (Eyaletler Meclisi) 61 "ret" oyuna karşı 125 "evet" oyuyla kabul edilmişti.

Haberin Devamı

Öte yandan, Cammu Keşmir'in eski başbakanlarından Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı liderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari tutuklanmıştı.

Keşmir sorunu

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir'i, Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde olan Keşmir'in yüzde 20'sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü. Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.