Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Türkiye'deki duraklarından biri Heybeliada’daki Ruhban Okulu olacak. Türkiye'nin iyi niyet göstergesi olan ziyaret, Yunanistan açısından tarihi bir önem taşıyacak. İşte yıllardır tartışma konusu olan okulun geçmişi ve yaşanan tarihi gelişmeleri...

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

1844'te kuruldu, 127 yıl eğitim verdi

Fener Rum Patrikhanesi'nin gündeme getirmesiyle Ortodoks Hristiyan milletler arasında dini birliği korumak amacıyla 1 Ekim 1844 yılında açıldı. Adresi, Heybeliada'daki 9'uncu yüzyıldan kalma Aya Triada Manastırı'ydı. Okul 4 yıllık ilahiyat teolojisi öğretimi ile Ortodoks dünyasının en önemli yükseköğretim kurulu oldu. 127 yıl boyunca eğitim verdi. 930 din adamı mezun etti. 12'si İstanbul Patrikliği'ne kadar yükseldi. 343'ü üst düzey din adamı oldu. İstanbul Fener Rum Patriği I. Bartholomeos da onlardan biri.

AYM kararı üzerine 1971'de kapatıldı

Türk hükümetinin izniyle 1950 yılında yabancı öğrenci almaya başladı. Ancak uygulama 1964'te Kıbrıs'ta Türklere yönelik katliamların arttığı dönemde 'iyi niyetin istismar edilmesi' gerekçesiyle sonlandı. 7 yıl sonra 1971 yılında Anayasa Mahkemesi, bütün özel yükseköğretim kurumlarının bir devlet üniversitesine bağlanmasını kararlaştırdı. Ruhban okulu da özel yükseköğretim kurumu kategorisindeydi. Okulun varlığını sürdürebilmesinin ancak Türk üniversitelerinden birine veya bir ilahiyat fakültesine bağlanarak mümkün olabileceği belirtildi. Patrikhane bu durumu kabul etmeyince okul kapatıldı. Ve o gün bugündür tartışmalar hiç dinmedi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Dış politikada hep gündemde oldu

Okulun kapatılması her zaman Türkiye'nin önüne bir sorun olarak sürüldü. Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve Yunanistan ile ilişkilerde Türkiye'nin karşısına hep Ruhban Okulu meselesi çıktı. 1997 yılında dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, okulun açılmasını resmen talep ederek konuyu yine gündeme taşıdı. 1999 yılında bir formül bulundu. Buna göre İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne bağlı Rum Ortodoks Teolojisi Anabilim dalı kurulacaktı. Ancak Rumlar, YÖK'ün kılık kıyafet yönetmeliğine uymayı reddetti. Patrikhane, din adamlarının dini kıyafetlerle eğitim yapmak zorunda olduklarını gerekçe göstererek Türkiye'nin teklifini reddetti.

2009 yılında dönemin ABD Başkanı Barack Obama da Türkiye ziyaretinde Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılmasının din ve ifade özgürlüğü açısından çok önemli olduğunu dile getirdi. Türkiye Ortodoksları, Patriklik makamına Heybeliada Ruhban Okulu'nda yetişmiş bir din adamının gelmesini istiyorlar. Fakat ileride I. Bartholomeos'un yerine bu okulda yetişmiş bir patriğin gelmesi mümkün değil. Çünkü Bartholomeos okulun son mezunlarından. Öte yandan Türkiye'de sadece Türk vatandaşı olan din adamlarına Patrikhanede çalışma hakkı tanınıyor. Okulun tekrar açılabilmesi Türkiye'de Anayasa'da değişikliğine ve Yunanistan'ın ikili sorunlarda çözüm yönünde atacağı adımlara bağlı.