Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda sunum yaptı. Sunumunda enflasyon, para politikası duruşu ve rezervler öne çıkan başlıklardandı. Konuyu İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Sefer Şener CNN TÜRK canlı yayınında değerlendirdi.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

 İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Sefer Şener'in, Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yaptığı sunuma dair değerlendirmeleri şu şekilde:

Aslında burada uzun vadeli olarak bakmak lazım. Yani şunu söyleyebilirim, net olarak bir defa küresel çapta ne derseniz deyin. Bütün ülkeleri etkileyen bir takım Amerika'yla ilgili tahvil faizleri ile ilgili, dolar endeksi ile ilgili, doların Amerika'da güçlenmesi ile ilgili çok ciddi gelişmeler var. Bir defa onu bir tarafa koyalım. İster faiz artıran, İsterse azaltan ülkeler kategorisinde olun. Bakın hep Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya vs. örnek veriliyor. Bunların faiz artırdığı ile ilgili söylemler yapılıyor. Ama dünyadaki gelişen ülkelerin, gelişmiş ülkelerin tamamına karşı dolar endeksi değer kazanıyor.

Dikkat ederseniz dolar endeksi 89'lardan doksanlardan, 94'lere geldi. Orda da 1 artış var. Yani öncelikle bu şekilde değerlendirmek lazım.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Bu durum öncelikle küresel çapta doların güçlenmesi ile alakalı bir durum... Yoksa günübirlik geçici olarak rakamlara bakmakla alakalı bir durum değil. Yani bunu ayrı bir kefeye koyuyoruz. Çünkü dolar endeksi güçleniyor, dolar güçleniyor. Tüm para birimleri karşısında güçleniyor.

Bakın Macaristan faiz artırımına gitti. Çek Cumhuriyeti faiz artırımına gitti. Ona rağmen son 20 günlük dönemde yüzde 4 oranında Macaristan parasının değer kaybettiğini görüyoruz. Dolar karşısında yani bunu sadece faizde değerlendirmek lazım. Küresel çapta dolarla ilgili dolar endeksi ile ilgili Amerikan tahvillerinin 1,60'lara gelmesiyle ilgili bir sorun var.

Öncelikle bunu küresel olarak değerlendirmek lazım. Bunun dışında Türkiye'ye özel bir takım noktalar varmış. Yani bununla ilgili şöyle söyleyelim, kurun etkisi yani kurun geldiği seviye diğer ülkelere baktığımızda kıyasladığınızda aslında aynı yönlü.

Mesela son 2 haftalık dönemde, özellikle yerlilerin kurla ilgili çıkış yaptığını görüyoruz. Yani faizin geldiği boyut da düşünüldüğünde bunların hepsini bir arada değerlendirmek lazım. Ben Sayın Merkez Bankası başkanının "Kurdaki çıkışın faizle ilgisi yok." söylemini şöyle değerlendiriyorum. Açıkçası bunun sadece faizle ilgisi yok. Yani hem küresel gelişmeler var, konjonktürel gelişmeler var, jeopolitik gelişmeler var. Bakın dünkü Suriye'ye müdahale edileceği ile ilgili haber geldikten sonra bile. 1 otorite yaşandı. Yani bunu top yekûn olarak değerlendirmek lazım. Sadece faiz ile ilgisi yok.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

O yüzden Merkez Bankası Başkanı'nın bu değerlendirmelerine "Faizle ilgisi var, ama sadece faizle ilgili bir durum değil" şeklinde değerlendirmek daha doğru bir yorum olur diye düşündüm.

DOLAR KURUNDA YÜKSELİŞ DEVAM. EDER Mİ?

Bununla ilgili öncelikle Amerika tahvil faizlerinin yukarı yönlü mü aşağı yönlü gideceğine bakmak lazım. FED diyor ki, "Kasım ayından itibaren tahvil alımlarını yavaşlatmaya başlayacağız." Öte taraftan 2022 yılı ile ilgili de "2022'nin ortasından itibaren de faiz artışlarına başlayacağım." şeklindeki beyanları doların güçlenmesini beraberinde getiriyor.

BUNDAN SONRAKİ SÜREÇTE DEVAM EDER Mİ?

Küresel olarak normalleşme başladığı sürece yani o parasal genişleme azaldığı, FED'in bu söylemleri ne kadar yerine getireceği, enflasyonun Amerika'da ne kadar kalacağı ile alakalı bir durum. Hani burdaki artışı-azalışı ya da kurlardaki artışı-azalışı öncelikle küresel çaplı gelişmelerle yorumlamak lazım. Arkasından iç dinamiklere bakmak lazım. Yani Macaristan'ın iç dinamikleri çok çok farklı. O yüzden iç dinamikleri nasıl? Cari açığınız nasıl? İhracatımız nasıl? Bunların hepsini bir arada değerlendirip, ondan sonra bir yol haritası oluşturuluyor.