SON DAKİKA
Fiyatlar arttı gecekondu tehdidi hortladı
Son dönemde arsa maliyetlerinin artması, inşaat malzemesi fiyatlarının tırmanması ve bankaların sunduğu konut kredi oranları, inşaat fiyatlarını katladı. Konuta erişimin zorlaşması kentsel dönüşüm hedefleyen Bursa’da gecekondulaşma tehdidini gündeme getirdi.
Kentte 500 bin liraya barınabilecek konut bulamayanların bir şekilde gecekonduya yönelebileceğini söyleyen BEMO Başkanı Erdal Çelebi, “Bu tehlikeyi birlikte görüp, kontrol etmemiz lazım. Vatandaşa yaşanabilir alanların düşük maliyetlerle teslim edilmesi gerekiyor” dedi.
Bursa Emlak Müşavirleri Odası (BEMO) Başkanı Erdal Çelebi, Ramada by Wyndham Otel’de konut fiyatlarının artışı ve beraberinde gayrimenkul sektöründeki yükseliş ile ilgili basın toplantısı düzenledi. Konuşmasında 2019 yılından bu yana yaşanan tabloyu ortaya koyan Çelebi, Bursa’da elde ettikleri fiyat analizlerini de paylaştı.
İnşaat maliyet artış nedenlerini 3 başlıkta toplayan Çelebi, bunları arsa maliyetleri, inşaat yapan firmaların maliyetleri ve bankaların verdiği konut kredileri olarak sıraladı. Bursa’nın farklı bölgelerinden örnekler vererek, açıklamasını sürdüren Çelebi, oturulabilir, sosyal donatısı yüksek, orta ve üst gelir seviyesinin yaşayabileceği konutlar arasındaki fiyat oranlarını aktardı.
KARŞILAŞTIRMALI ÖRNEK VERDİ
Yıldırım Millet Mahallesi’nde 2019 yılında 5 kat imarlı, sosyal donatılı, site olarak yapılaşmaya uygun olan arsa metrekare birim fiyatlarının bin 500 liradan, 2020 yılında 2 bin 800 liraya çıktığını söyleyen Çelebi, bu yıl Eylül ayı itibariyle aynı bölgedeki fiyatların 4 bin 500 ile 5 bin lira arasında değiştiğini kaydetti.
TALEP KARŞILIĞINDA FİYAT BULUYOR
Osmangazi Yunuseli’de aynı emsaldeki arsaların 2019’da 2 bin 200 ile 2 bin 300 lira arasında değiştiğini anlatan Çelebi, 2020’de 3 bin 800 ile 4 bin, şimdi ise kısıtlı arsaların talep karşılığında fiyat bulduğunu vurguladı. Alıcı ve satıcı arasında gerçekleşen rakamlarla ticaretin gerçekleştiğini ifade eden Çelebi, rakamların 5 bin liranın üzerine çıktığını ilave etti.
FİYATLAR UÇTU
Nilüfer Özlüce’de arsa fiyatlarının 2019’da 2 bin 500 ile 3 bin lira arasında alıcı bulduğunu anlatan Çelebi, 2020’de 4 bin 200 ile 4 bin 500 arasında değiştiğini belirterek, bugün bu oranların 8 bin liraya kadar yükseldiğini aktardı.
YILLAR İTİBARİYLE YÜKSELDİ
Özlüce’de 2019 yılında 500 bin liraya konut bulma imkanı bulunduğunu hatırlatan Çelebi, “Fiyatların, 2020’de 700 bin ile 800 bin liraya, 2021 yılında 1 milyon 300 bin liraya kadar çıktığını görüyoruz. Yıldırım’da 350 bin lira ortalama ile satılan konutların şu anda 750 bin liraya kadar yükseldiğini, 2020’de 475 bin ile 500 bin liraya çıktığını, bugün itibariyle 700 bin lira seviyesine oturduğunu görüyoruz. Osmangazi’de 3+1 büyüklüğündeki konutun 2019 yılında 350 bin liradan satılırken, 2020’de 550 bin ile 600 bin liraya, şu anda da 800 bin liraya kadar çıktığını görüyoruz” dedi.
KİRALAR DA ARTTI
Konut yatırımı yapanların durumuna da dikkat çeken Çelebi, amortisman oranının konutta 250 ay, ticari yapılarda 180 ay olduğunu belirterek, kiralamanın fiyatlardaki artışa paralel olarak yükseldiğini vurguladı.
BİN LİRANIN ALTINDA KİRALIK EV YOK
Sektörde en büyük sorunun asgari ücretli bir kişinin barınabileceği konuta erişimin vurgulayan Çelebi, “Bugün Bursa’da istisnalar dışında bin liranın altında oturulabilir denilen bir konutu bulmak mümkün değil. Bin liranın üzerinde bitişik nizam denilen eski yapılarda dahi kiralar, bin 500 ile 2 bin liraya çıktığı önümüze gelmektedir” diye konuştu.
GEÇMİŞ ZİHNİYETİN ESERİ
Kentte 500 bin liraya barınabilecek konut bulamayanların bir şekilde gecekonduya yönelebileceğini söyleyen Çelebi, “Bu tehlikeyi birlikte görüp, kontrol etmemiz lazım. Vatandaşa yaşanabilir alanların düşük maliyetlerle teslim edilmesi gerekiyor. Geçmişte şehrimizin birçok alanını gecekondu ile süsleyen zihniyetin eseriyiz. Gecekondulaşmanın ne kadar tehlikeli olduğunu gerek Gebze depreminde, gerek diğer illerimizde örnekler ile gördük. Kent yeni dizayn olmazsa, kentsel dönüşüm vurgusunu hak ettiği şekilde tutmazsak, depremden sonra konuşuyor olacağız” dedi.
DOĞRU PLANLAMA GEREK
TOKİ’nin Bursa’da orta ve alt gelir seviyesindekilere yönelik konut ürettiğini hatırlatan Çelebi, “Üretilmese şu anki rakamların çok üzerinde rakamlar konuşuyor olacaktık. Büyük kira bedellerini görüyor olacaktık. Sosyal devlet ve sosyal belediyecilik anlamında vatandaşın ihtiyacını sağlayacak gerekirse doğru planlamalarla yeni konutlar da üretmek adına belediye ve TOKİ’ye daha güçlü görev düşüyor. Rekabeti ancak serbest piyasada devletin ürettikleri ile vatandaşın ürettiği arasındaki rakamlarla bulabiliriz. Belki o zaman dengede götürebiliriz. Doğru planlama ile doğru konutları ihtiyaç sahiplerine yönelik konut üretmezsek, bu rakamların bugünkü seviyenin çok üzerine çıkacağının altını çizmek istiyorum” dedi.
ARSA SAHİPLERİNİN AĞZININ SUYU AKIYOR
Sorumluluğun sadece devlette, belediyede veya üretici tarafında olmadığını söyleyen Çelebi, “Sorumluluk herkeste var. Arsa sahiplerinin ağzının suyu akıyor. Fiyatlar yükseldikçe hoşuna gidiyor. Buradaki rant kapılarının denetlenmesi gerekiyor. Yeni planlı alanların şehrimize kazandırılmasını, bununla beraber tapudaki rayiç bedellerin dengeli şekilde devlet tarafına vergi olarak aktarılmasını, doğru satış rakamlarıyla alıcı ve satıcı arasındaki rayiç bedellerinin belirlenmesi; hem ülke ekonomisine, hem sektöre, hem de yatırımcı tarafına çeki düzen vereceğinin altını çizmek istiyorum” diye konuştu.
RANTSAL DEĞİL, KENTSEL DÖNÜŞÜM
Kentsel dönüşümde herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğinin altını çizen Çelebi, “Hak sahibi oturduğu evin sağlıklı eve dönmesi için fedakarlık yapması gerekiyorsa, dikkate almalı. Devlet kentsel dönüşümde ciddi destekler verdi. Bunu biraz daha artırır ise belediyelerde sağlıklı yaşam projelerinin ne denli önemli olduğunu halka anlatabilirse, rantsal dönüşüm değil de gerçekten kentsel dönüşüm modelini hep beraber benimsersek, bu şehrin belki de birçok sıkıntısından kurtulmuş olacağız. Kentsel dönüşümü altyapısıyla, yoluyla, okuluyla, otoparkı ile sosyal donatısı yüksek bir cepheden bakıp, dönüşüm yaparsak, eski Bursa olma yolunda olur” diye konuştu.
‘ÖĞRENCİYE KİRALIK DAİRE YOKTUR’ DEMEYİN
Üniversite öğrencilerinin 2019’da 800 ile bin lira arasında kaldığını anımsatan Çelebi, değerlenen gayrimenkul fiyatı ve yatırımcısının yaklaşımıyla şimdi ortalama fiyatların bin 500 lira ve üstünde seyrettiğine dikkat çekti. Kentte konut fazlası bulunmadığının altını çizen Çelebi, “Kiralıkta da kısmen konut sıkıntısı çekmiyoruz. Öğrencilerin yoğun baskısını Ekim ayında hissedeceğimiz için gelecek öğrencilerimizi hep birlikte sıkıntıya düşürmeyecek alanlarda barındırmayı ümit ediyoruz. Bununla birlikte mülk sahiplerine ve sektör paydaşlarımızdan bir isteğimiz var. Lütfen kimse öğrenciye, ‘Kiralık daire yoktur’ demesin. Çünkü geleceğimiz gençlerimiz ve herkesin sahip çıkması gerektiğinin altını çizmek istiyorum. Öğrencilerimize kendi çocukları, kardeşleri gibi sahip çıkmalarını ve bu bağlamda hepsine elinden geldiğince fedakarlık yapmalarının çok önemli olduğunu söylemek istiyorum” dedi