Zekat hesaplama

Zekat kelimesi Arapça kökenli olup, "artma, çoğalma, bereket, temizlenme, arınma" gibi anlamlara gelir. Dini terim olarak zekat, İslam dininde zengin Müslümanların mallarının belirli bir kısmını yılda bir kez ihtiyaç sahiplerine vermesi anlamına gelen mali bir ibadettir.

Zekâtın verileceği kimseler Kur’ân-ı Kerîm’de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslâm’a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır (et-Tevbe, 9/60 Diyanet). Zekat Verilemeyecek Kişiler:Hanefilere göre aşağıda sayılanlara zekât ve fitre verilmez:a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,c) Eşine,d) Müslüman olmayanlara,e) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,f) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Diyanet)

Bir kimseye zekâtın farz olması için o kimsenin müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına gelmiş ve hür olması bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı, yani kazanç sağlayıcı nitelikte “nisap miktarı” mala sahip olması gerekir. Artıcı olmaktan kastedilen, malın sahibine gelir, kâr, fayda temin etmesi yahut kendiliğinden çoğalma ve artma özelliğine sahip bulunmasıdır. Zekâtın farz olması için ayrıca nisap miktarı mal ya da servete sahip olduktan sonra üzerinden bir kameri yılın geçmesi ve yılsonunda da nisap miktarını koruması gerekir. Yıl içerisindeki artış ve düşüşlere itibar edilmez. Zekât bu süre dolmadan önce de verilebilir. (Diyanet)

Zekatın belirli bir zamanı yoktur. Nisap miktarı mala sahip olunduktan ve üzerinden bir kameri yıl geçtikten sonra zekat verilebilir. Genellikle Ramazan ayında zekat verme geleneği yaygın olsa da, yıl içinde herhangi bir zamanda zekat verilebilir.